سعادتشاه موسوی
حضور شکوهمندانه و مسالمتآمیز شهروندان، در 6 میزان 1398 پای صندوقهای رای، نشانگر حمایت از روند دموکراسی و یک «نه» بزرگ بهکسانی بود که برای بهچالش کشیدن نظام جمهوری کمر بسته بودند.
این پیروزی را باید به مردم افغانستان شادباش گفت. برندۀ اصلی در 6 میزان خود مردم بودند و ثابت ساختند که هیچ نیرویی نمیتواند خواست و تمنای آنان را محدود سازد. با وجود تهدیدات شدید امنیتی و نگرانیهای دیگر، آمدند و از رای خود جهت تعیین زعیم خویش استفاده کردند. این اتفاق فرخنده روزنهیی امید به فردای بهتر و شگوفاتر را نشان میدهد و نویددهندۀ رشد فکری و شعور سیاسی جامعه است.
در حالی که جشن یک انتخابات موفقیتآمیز را میگیریم، بایسته است که در کنار آن، در پی چارهجویی به نگرانیها و چالشها نیز باشیم. همانقدر که افغانستان دوستان خوب و با تعهد دارد، بههمان پیمانه هم دشمنان بدخواه و سر سپرده نیز دارد.
یکی از گامهای خجستۀ انتخابات سال 1398، این بود که بخش بزرگ بودجه آن را خود افغانستان پرداخت کرد. در انتخاباتهای گذشته چنین نبود و عملیاتی شدن انتخابات بستگی به کمکهای خارجی داشت. یعنی در پنج سال پسین، درآمد ملی افزایش داشته و امیدواری بیشتر را در افکار عمومی ایجاد کرده است.
مسأله بودجه بدون شک روی شفافیت و اعتبار این روند ملی اثرگذار است و تأمین آن از نشانی خود دولت، بیانگر پیشرفت و یک گام به جلو است. باید این دستآوردها و انکشافها دیده شوند و مورد تقدیر قرار گیرند.
ایجاد امید در دل ملت، زمانی معنا پیدا میکند که کشور بهسمت خودکفایی در حرکت باشد و تمام اهتمام خود را بهخرچ دهد تا بدهیهای خود را کاهش و سطح درآمد ملی را سالبهسال افزایش ببخشد. بنابراین بس جای خوشحالی است که وضع مالی و بودجوی کشور سیر صعودی دارد و این همه بدون ممارست و تلاشهای مسوولان مملکت میسر نخواهد بود.
بحث جدیتر که فراروی انتخابات 1398 قرار داشت، مسأله امنیت بود. طالبان و گروههای مخالف حکومت تبلیغات فراوانی راهاندازی کرده بودند که روند انتخابات را مختل کنند و در روز برگزاری انتخابات حملات شدیدی را انجام دهند. اما به این خواست خود نرسیدند و انتخابات بدون مشکلِ جدی پایان یافت.
72هزار نیروی امنیتی در سراسر کشور جهت تأمین امنیت پروسۀ انتخابات اعزام شده بودند. نیروهای امنیتی قهرمان، با دلیری و شهامت اکثر حملات دشمن را در نطفه خنثی کردند و اجازه ندادند که پروسۀ انتخابات به چالش کشیده شود و بدخواهان نظام مردمسالاری به هدف شوم خود دست پیدا کنند.
در یک تعداد از ولایات حملات خفیف و ضعیف را طالبان انجام دادند ولی میزان و گراف آن، چنان جدی و فراگیر نبود که مردم از مشارکت خود امتناع ورزند. نیروهای امنیتی باید مورد تقدیر و تکریم قرار گیرند و زحمات شبانهروزی آنان پاس داشته شود. بدون دفاع و تلاش صادقانه آنها این پروسه نمیتوانست فرجام شیرین و قناعتبخش داشته باشد.
تنها آسیبی که انتخابات سال 1398 داشت این بود که در برخی از سایتهای رایدهی، سیستم بایومتریک درست کار نمیکرد و یا کارمندان مهارت لازم را برای استفاده از آن نداشتند.
همینطور فهرست رایدهندگان هم دچار مشکل بود و در این زمینه شکایتی نیز شهروندان درج کردند. اما به این پیمانه مشکلات در جامعه مثل افغانستان طبیعی است. دانش استفاده از تکنالوژی و دستگاههای برقی هنوز در جامعه رشد نیافته است و نباید توقع زیاد داشت.
این دست موارد زمانی حل میشوند که دانش تخنیکی و تکنالوژیکی در سطح عموم افزایش پیدا کند و بهسطح قابل قبولی برسد.
از سوی دیگر، نشستهای خبری کمیسیون مستقل انتخابات بر شفافسازی این روند ملی کمک میکرد و چیزی بود که در انتخاباتهای قبلی کمرنگ بود. دموکراسی جوان و نوپا با این دست تمرینها و تلاشهاست که جان میگیرد و نهادینه میشود. رسیدن به یک دموکراسی کامل و تمامعیار زمانبر است و یکشبه محقق شدنی نست.
سطح مشارکت مردم در آغاز روز کمرنگ بود، ولی در ادامه پُر رنگ شد و مردم با وجود همه مشکلات رای خود را استعمال کردند. مشارکت مردم در چنین یک شرایط دشوار، میتواند هم برای همسایگان و هم برای دشمنان افغانستان پیام روشن داشته باشد. کسانی که در پی براندازی نظام جمهوری بودند و کوشش کردند که جامعه بهعقب برگردد، باید جواب خود را در 6 میزان گرفته باشند که اکثریت مطلق مردم طرفدار و حمایتگر نظام جمهوری هستند و از آن نمیگذرند.
همینطور همسایگان افغانستان هم باید درک کرده باشند که افغانستان با ثبات، با اقتدار و توسعهیافته به نفع منطقه و جهان است. آنانی که فکر میکنند افغانها امیدی برای دوباره ساختن کشور خود ندارند، اشتباه بزرگ میکنند.
انتخابات 6 میزان 1398 یک موفقیت و دستآورد بزرگ برای مردم شرافتمند افغانستان است. روز تاریخی که مردم گامی جدی را برای رسیدن به یک جامعه دموکراتیک برداشتند. حال مسوولیت حکومت و شهروندان است که این دستآوردها و پیشرفتها را حفظ کنند و برای افغانستان با ثبات و با اقتدار تلاش ورزند.