تُن ماهی ایرانی باشد یا کفش و کالای چینی، آرد قزاق باشد یا دال نخود پاکستان و… بی‌کیفیت‌ترین نوع آن را میتوان در بازار افغانستان یافت.
بارها شنیده و دیدهایم که محتوای برخی از اقلام غذایی ایرانی حاوی مواد بی‌کیفیت، فاقد ارزش غذایی و حتا فاسد و گندیده بوده‌اند. نویسنده خود شاهد ماجرایی بوده که تُن ماهی ایران حاوی گوشت گندیده‌ی ماهی بوده که به هیچ وجه قابل خوردن نبوده است.
ماجراهای دیگری از قوطیهای خالی تُن ماهی نیز بارها شنیده شده است. خامهی آبکی و آبمیوههایی که فقط نامش آب میوه‌اند و سایر مواد خوراکی بی‌کیفیت آن نیز حرف و حدیثهای فراوانی دارند.
کالاهای بی‌کیفیت چینی و تقلبی پاکستان که جای خود دارند. با این حال، همین اجناس در میان مردم مشتریان خود را دارند و همه روزه نیز به صورت سرسامآوری وارد کشور میشوند بدون اینکه در مجاری مرزی مورد کنترول قرار گرفته و به استندردهای کیفی و صحی آن توجه شود.
گاهی اوقات شاید چنین فکر کنیم که کشورهای همسایه توانایی تولید اجناس باکیفیت را ندارند، درحالیکه چنین نیست. به طور مثال، آنچه مسلم است اینکه چین به هیچ عنوان تولیدکننده محصولات بی‌کیفیت نیست؛ زیرا اگر چنین بود نباید تمام بازارهای کشورهای اروپایی و امریکایی مملو از اجناس چینی باکیفیت و مرغوب باشد یا اینکه شرکت‌های بزرگ بین‌المللی حاضر به راه‌اندازی خط تولید در چین می‌شدند تا با برند خود در چین کالا تولید کنند.
متاسفانه واردکنندگان ما برای کسب سود بیشتر اقدام به خرید بی‌کیفیت‌ترین محصولات می‌کنند و یا حتا سفارش تولید چنین کالاهای بی‌کیفیت را می‌دهند. البته آنان به خوبی می‌دانند که این کالاها فاقد کیفیت، استندرد و مرغوبیت هستند. بی‌توجهی به نیاز مردم و تاکید بر حفظ سلامت مصرف‌کنندگان یکی از مهم‌ترین معضلاتی است که ما در عرصه‌ی واردات و صادرات بارها و بارها آن را تجربه کرده‌ایم. بسیاری از صادرکنندگان ما به خاطر کسب سود بیشتر و آنی اقدام به توزیع محصولات بی‌کیفیت و فاقد استندرد می‌کنند.
بیشتر واردکنندگان هنگام خرید محصولات خارجی تلاش می‌کنند بی‌کیفیت‌ترین و ارزان‌ترین کالا را خریداری کنند تا بدین طریق سود بیش‌تری در کوتاه‌مدت به‌دست بیاورند. همین چرخهی باطل و بیهوده در عرصه‌ی تولید ما نیز جا خوش کرده و شرایط را به شکلی رقم زده که اعتماد چندانی روی اجناس تولیدی وجود نداشته باشد.
بدون شک، در چنین شرایط نظارت بر تولید، صادرات و سایر مراحل عرضهی کالا، یک امر الزامی، حیاتی و مهم است. این امر صداقت را به جامعهی اقتصادی کشور بازگردانده و اعتبار ملی و منطقه‌یی فعالان اقتصادی را احیا خواهد کرد.
به نظر میرسد هرگاه چنین روندی ادامه یابد، دیری نخواهد پایید که بستههای صادراتی ما نیز فاقد اعتبار شده و بدنامی را در این عرصه نیز نصیب ما خواهد کرد. از سوی دیگر، مصرف‌کنندگان این مواد باید به عنوان اعتراض از خرید اجناس بی‌کیفیت پرهیز کنند. در غیر آن صورت، ما برای همیشه مصرف‌کنندگان اجناس گندیده‌ی دیگران خواهیم ماند و قادر بر فروش اجناس با کیفیت خویش نیز نخواهیم شد.
