بیانیه سرور دانش؛ معاون دوم رییسجمهور در هفتاد و یکمین اجلاس مجمع عمومی سازمان ملل متحد
آقای رییس! جلالتمآبان! خانمها و آقایان!
در ابتدا ضمن اظهار خرسندی از حضور در هفتاد و یکمین اجلاس شکوهمند مجمع عمومی سازمان ملل متحد، انتخاب جناب پیترتامسون سفیر جمهوری فیجی را به ریاست هفتاد و یکمین اجلاس عمومی مجمع ملل متحد صمیمانه تبریک میگویم و از جلالتمآب بان کی مون سکرتر جنرال سازمان ملل متحد بهخاطر یک دهه رهبری مدبرانه و تلاش بیوقفه در همه عرصهها مخصوصا در عرصههای حمایت از آزادیهای اساسی، حاکمیت قانون و عدالت برای همه، ابراز سپاس و امتنان میکنم و برای ایشان توفیقات مزید را آرزو مینمایم.
آقای رییس!
با آغاز قرن بیست و یکم، عرصۀ روابط بینالملل بیش از هر وقت دیگری پیچیده گردیده است. در حالی که برخی از منازعات دیرینه تا هنوز ادامه یافتهاند، شکلگیری تهدیدها و چالشهای جدیدی چون: تروریزم، افراطگرایی، مهاجرت، تغییر اقلیم و مسایل مشابه دیگر، سراسر جهان را با خطر مواجه ساخته است. ما همه به این حقیقت پی بردهایم که گفتگو و همکاری، مناسبترین راه برای تأمین صلح و امنیت و تضمین یک جهان عاری از نفرت و منازعه است. در این میان سازمان ملل متحد تا هنوز جایگاه منحصر به فرد خویش را به عنوان مهمترین نهاد بینالمللی برای تأمین صلح، امنیت و رفاه جهانی حفظ کرده و تقویت هرچه بیشتر این سازمان، یک اولویت برای همۀ ما میباشد.
نقش اساسی سازمان ملل متحد در حمایت از تحول افغانستان به یک جامعۀ دموکراتیک و کثرتگرا، مثال روشنی از تأثیر عمیق این سازمان برای ایجاد تغییرات مثبت و واقعی در جوامع مختلف است.
در این قسمت، اجازه دهید تا نخست،این اجلاس را در جریان اوضاع جاری در کشورم قرار دهم و همزمان با دو سالگی ایجاد حکومت وحدت ملی به رهبری جلالتمآب دکتور محمد اشرف غنی رییسجمهور منتخب افغانستان، دستاوردهای این حکومت را به صورت کوتاه یادآوری کنم.
آقای رییس!
ما در افغانستان تلاش داریم که روحیه مشارکت ملی و همکاری برای عملی ساختن آرزوها و تمثیل اراده شهروندان کشور را به بهترین و مناسبترین شکل آن تقویت کنیم. در این رابطه تمام گروهها و نخبگان سیاسی افغانستان در داخل و خارج حکومت، در محور یک اجماع ملی برای تقویت نظام سیاسی و حکومت وحدت ملی و تطبیق اصلاحات در چارچوب منافع ملی کشور، متحد و هم نظر هستند.
ملت افغانستان حامل یک میراث تاریخی تلخی از منازعات، استبداد، تفوق طلبی، تبعیض و نابرابری است. ما دموکراسی را تنها راه حل این مشکلات و تنها بستری مناسب برای تحقق عدالت و مساوات می دانیم؛ زیرا در دموکراسی است که همه حلقات و گروههای اجتماعی و سیاسی میتوانند خود را در آیینۀ آن ببینند. برای تحقق این هدف، ما برخوردار از یک قانون اساسی مترقی هستیم که تنها تطبیق دقیق و کامل آن می تواند برای جامعۀ ما ثبات سیاسی را به ارمغان آورد.
در سایه چنین نظامی، در دو سال گذشته، در ساحات مختلف به شمول کاهش مرگ و میر مادران و نوزادان، افزایش دسترسی به تعلیم و تربیه، ارتقای آزادیهای اساسی، تقویت مخابرات و ارتباطات، احیای زیربناها، حاکمیت قانون و رعایت عدالت و حقوق بشر، پیشرفتهای چشمگیری به دست آمده است و در سطح بینالمللی نیز دولت ما برای کشورهای ذیدخل در امنیت و ثبات افغانستان، به عنوان یک شریک با اعتماد، از جایگاه شایستهیی برخوردار میباشد.
ما برای عملی ساختن تعهدات ملی و بینالمللی خود در مورد اصلاحات، از تمام کوشش و توان خود کار میگیریم. برای ریشهکن کردن فساد، تقویت حکومتداری خوب، اصلاحات عدلی و قضایی، ارتقا و توانمند سازی زنان و مبارزه با خشونت علیه زنان، ارائه خدمات مؤثر برای شهروندان، تقویت پاسخگویی در تمامی سطوح حکومت، تقرری مقامات ارشد بر اساس شایستگی و ایجاد شفافیت در قراردادهای دولتی با تشکیل کمیسیون تدارکات ملی، تلاش نظاممند ما ادامه دارد.
به منظور شفافیت در انتخابات آینده پارلمانی، ریاست جمهوری و شوراهای ولسوالیها، روند مشوره و مطالعات تخنیکی و حقوقی درباره اصلاح نهادهای انتخاباتی و قوانین انتخاباتی پایان یافته، قانون جدید انتخابات توشیح شده و به زودی اقدامات اولیه برای اصلاحات انتخاباتی به صورت عملی آغاز میشود.
مبارزه همه جانبه علیه مواد مخدر اولویت دیگر حکومت وحدت ملی است. در این رابطه ما در همکاری نزدیک با دفتر مواد مخدر و جرایم ملل متحد(UNODC) و سایر همکاران بینالمللی، در چارچوب برنامه عمل ملی، تلاشهای مشترک خود را ادامه خواهیم داد.
در ماه جولای گذشته در کنفراس سران ناتو در «وارسا»، کشورهای عضو ناتو و سایر شرکا، سالانه یک میلیارد دالر تا سال 2020 را برای کمک به نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان وعده دادند. همچنین تمدید ماموریت «حمایت قاطع» نیز به منظور همکاری در آموزش، مشوره و کمک به نیروهای امنیتی برای بعد از 2016 مورد تأیید قرار گرفت. از همه این مساعدتها و همکاریها سپاسگذاری مینمایم و از ایالات متحده امریکا که بیشترین سهم را در این کمکها دارد، به گونه ویژه تشکر میکنم.
ما همراه با شرکای بینالمللی خود برای اتخاذ تصامیم مهم در مورد نحوه همکاری و تصویر واضح از راه پیش رو، در روزهای نزدیک آینده در «بروکسل» گرد هم میآییم. حکومت وحدت ملی گزارش جامع از نتایج مثبت تلاشهای خود برای اصلاحات بر اساس چارچوب «خودکفایی از طریق حسابدهی متقابل» را ارائه خواهد کرد. ما از شرکای بینالمللی خود توقع داریم که تعهدات جدید مساعدت را بر اساس چارچوب صلح و توسعه ملی افغانستان ارائه نمایند.
آقای رییس!
علی رغم دستاوردهای ذکر شده، ادامه جنگ اعلامنشده علیه افغانستان و ضرورت تأمین امنیت هنوز هم یک چالش جدی پیش روی حکومت وحدت ملی است و هنوز هم مردم ما در معرض حملات بیرحمانه شبکههای خطرناک افراطگرایان و گروههای تروریستی قرار دارند.
فعلا بیش از ده گروه تروریستی در افغانستان علیه ما میجنگند که همگی برای ایجاد موانع در برابر پروسۀ دولت سازی و جلوگیری از استقرار صلح و ثبات، از بیرون به افغانستان فرستاده میشوند.
یکی از اهداف عمده آنان سرکوب دموکراسی و آزادی بیان و رسانههای آزاد در افغانستان است و به همین جهت خبرنگاران در میدانهای جنگ و حملات تروریستی در معرض تهدید جدی قرار دارند و افغانستان از سازمان ملل انتظار دارد که با تعیین یک نماینده ویژه، مصونیت خبرنگاران و رسیدگی به مشکلات آنان را مخصوصا در افغانستان مورد توجه قرار دهد.
در ماههای گذشته تروریستها اعم از طالبان و داعش با حمایت حامیان خارجی خود، از یکسو بر تظاهرات مدنی و مسالمتآمیز طرفداران جنبش روشنایی در دهمزنگ کابل حمله کردند که بر اثر آن دهها تن از جوانان، تحصیلکردگان و نخبگان مردم ما به شهادت رسیدند و از سوی دیگر با حمله بر پوهنتون امریکایی افغانستان و مراکز ملکی دیگر، صدها تن از اشخاص بیگناه دیگر را به شهادت رساندند. بر اساس اسناد موجود، این حملات از آن طرف خط دیورند و در پاکستان طرحریزی و سازماندهی شده بود.
طالبان تلاش کردند امسال کنترل قلمرو بیشتری را خصوصا در قندوز و هلمند و مناطق دیگر به دست بگیرند اما با مقاومت نیروهای دفاعی و امنیتی افغانستان مواجه شدند و صدها جنگجوی افراطگرای طالبان و داعش که شامل تعداد زیادی از جنگجویان خارجی هستند، در این جنگها کشته و یا دستگیر شدند.
ما از جامعه جهانی میخواهیم که در جنگ افغانستان، به از بین بردن پناهگاههای امن تروریستان در خارج از افغانستان توجه شود. ما از دولتها میخواهیم که در مبارزه با تروریزم، تعهدات بینالمللی خود را صادقانه اجرا نمایند و با برخورد دوگانه، تروریستان را به تروریستهای خوب و بد تقسیم نکنند و بیش از این موجب تضعیف نظم بینالمللی نشوند. ما در این رابطه از شما میپرسیم که رهبران پیشین القاعده و طالبان در کجا اقامت داشتند و در کجا کشته شدند؟ و همین اکنون رهبران طالبان و گروه حقانی در کجا هستند و تجهیز، آموزش و تمویل تروریستان در یک جنگ تمام عیار، از کجا و چگونه صورت میگیرد؟
ما بارها از همسایه خود پاکستان خواستهایم تا پناهگاههای شناخته شده تروریستها را از بین ببرد اما متأسفانه هنوز هیچ تغییری را در وضعیت شاهد نبودهایم. افغانستان همواره خواهان روابط صلحآمیز با همه کشورهای منطقه بوده است. اما حکومت وحدت ملی حق مشروع خود میداند که هر اقدام لازم را برای حفاظت و دفاع از مردم خود انجام دهد.
ما همچنین دروازه گفتگو و صلح را برای آن دسته از عناصر طالبان و سایر گروههای مخالف مسلح که تمایل به صلح و پذیرش قانون اساسی ما را داشته باشند، باز نگه داشتهایم. به همین جهت در این روزها توافقنامه صلح بین حکومت و حزب اسلامی به امضا میرسد که یک گام بسیار مهم در راستای پیشرفت پروسه صلح در کشور است.
ما باور داریم که گروه هماهنگی چهارجانبه به ترکیب افغانستان، جمهوری خلق چین، پاکستان و ایالات متحده امریکا، می تواند به عنوان یک سکوی مفید، برای تلاشهای بیشتر صلح باقی بماند، مشروط بر این که حکومت پاکستان به تعهداتش در چهارچوب معیارهای گروه هماهنگی چهار جانبه یعنی” نقشه راه” با صداقت عمل کند.
آقای رییس!
علی رغم وجود چالشهای امنیتی، افغانستان نسبت به ماحول خود در جهان اسلام و منطقه با نگاه مثبت مینگرد.
ما کشورهای جهان اسلام را بهترین همکار خود میدانیم و کوشش میکنیم با گسترش و تحکیم روابط و مناسبات نیک فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی با کشورهای اسلامی و استفاده از تجربیات همدیگر، در تقویت صلح و همگرایی و ارائه یک قرائت معتدل از اسلام، سهم بگیریم. ما در این رابطه از اعلام آمادگی سازمان همکاری اسلامی و هر کشور مسلمان دیگر، برای کمک به پیشبرد اجندای صلح در افغانستان تشکر میکنیم.
همچنین لازم است در این رابطه اضافه کنم که اسلام به عنوان یک دین، دارای اندیشه، فرهنگ، تمدن و تاریخ روشنی است که از یکسو به کرامت، حقوق و آزادیهای انسان به عنوان انسان احترام گذاشته و حاکمیت ملی را ناشی از اراده مردم میداند و از سوی دیگر با هر نوع بیعدالتی، انحصارطلبی، نفرتپراکنی، افراطیگری و خشونت در تضاد است. افراد و گروههایی که به هر نامی دست به خشونت، ترور و کشتار میزنند، با روح این دین انسانی بیگانه بوده و در حقیقت از اسلام استفاده ابزاری میکنند. اسلامی که به صراحت آیات قرآن شریف، انسان را جانشین خداوند در زمین و دارای کرامت و حامل امانت الهی میداند و کشتن یک انسان را معادل با کشتن همه مردم میشمارد، چگونه به عملیات انتحاری و تروریستی اجازه میدهد که جان هزاران انسان بیگناه را بگیرد؟ ما از علمای بزرگ جهان اسلام که در آینده در کنفرانس مهمی در شهر مقدس مکه گرد هم میآیند، انتظار داریم که چهره واقعی اسلام را روشن سازند و بیزاری این دین را از تروریستان و افراطگرایان اعلام نمایند.
آقای رییس!
برای همکاریهای منطقهیی، ما نیاز به یک منطقه باثبات داریم. سیاست خارجی افغانستان در منطقه بر مبنای ایجاد «جامعه امن اقتصادمحور» تنظیم شده است. افغانستان از اعضای فعال سازمانهای منطقهیی «سارک» و «ایکو» و عضو ناظر سازمان «شانگهای» است و احیای پروسه کشورهای «قلب آسیا» و «روند استانبول» و کنفرانس همکاریهای اقتصادی منطقهیی برای افغانستان یا «ریکا» را چارچوب مناسب برای همکاریها در جهت توسعه و رفاه کشورهای منطقه میداند.
ما یعنی همه کشورهای منطقه هم تهدیدات مشترک داریم و هم منافع مشترک. ما در مورد تهدیدات مشترک مانند: تروریزم، افراطگرایی، مواد مخدر، جرایم سازمانیافته، مهاجرتهای غیر قانونی، قاچاق و غیره باید مبارزه مشترک و همکاریهای دوامدار و منسجم داشته باشیم. همچنین تأسیس خط آهن منطقوی، انتقال انرژی، استخراج معادن، ترانزیت و تجارت می تواند از مهمترین فعالیتهای مشترک اقتصادی ما باشد.
افغانستان به عنوان چهارراه مهم تجارت، ترانزیت و فعالیتهای اقتصادی میتواند جنوب آسیا را به آسیای میانه و شرق میانه را به شرق و جنوب آسیا متصل گرداند. ما در افغانستان، امروز پیشرفتهای خوبی در پروژههایی مانند تاپی و کاسا 1000، شاهراه لاجورد، دهلیز خط آهن بین چین، آسیای میانه، ایران و افغانستان و توسعه همکاریها در بندر چابهار ایران داشتهایم. با عملی شدن این پروژهها هم افغانستان، به بازارهای جهانی راه مییابد و هم کشورهای منطقه به همدیگر وصل میشوند.
ما در منطقه خود با رعایت اصل عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر، اصل عدم توسل به زور در حل اختلافات، احترام به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی یکدیگر، مبادله اطلاعات و دانش و تکنالوژی و از همه مهمتر با تأمین صلح و امنیت پایدار و ثبات سیاسی، میتوانیم زمینه رشد و شکوفایی اقتصادی همه کشورهای منطقه را فراهم نماییم.
بنا بر این از همه کشورهای منطقه میخواهیم که در مورد تأمین امنیت و ثبات منطقه که پیشزمینه تأمین منافع اقتصادی و رفاه مردم است، با ما همکاری کنند و بدانند که بدون تأمین امنیت و ثبات در افغانستان، هیچ کدام ما به ثبات پایدار و رفاه اقتصادی دست نخواهیم یافت.
آقای رییس!
افغانستان بعد از 51 کشور مؤسس اولیه سازمان ملل متحد، پنجاه و دومین کشوری است که در 19 نوامبر 1946 به عضویت این سازمان جهانی درآمده و از آن روز تا کنون وظایف خود را در قبال تعهدات بینالمللی به طور جدی انجام داده و مخصوصا در 16 سال گذشته، کانون همگرایی جامعه بینالمللی بوده است. در این میان نقش محوری سازمان ملل متحد در تسهیل حمایت مؤثر بینالمللی از ثبات و ترقی افغانستان، ستودنی بوده و این جانب به نمایندگی از ملت افغانستان از تلاشها و همکاریهای سازمان ملل متحد با افغانستان تشکر میکنم.
ما در طول سالیان اخیر با 20 کشور از متحدان خود مخصوصا با امریکا، اتحادیه اروپا و ناتو، اسناد همکاریهای درازمدت استراتژیک امضا کردهایم و در کنفرانسهای مهم بن، توکیو، لندن، شیکاگو و وارسا همکاران بینالمللی ما حمایت بیدریغ خود از سیاستها و پالیسیهای حکومت افغانستان را اعلام کردهاند.
افغانستان مانند سایر اعضای جامعه بینالمللی در مقابله با تروریزم، افراطگرایی و خشونت، جدی و قاطع بوده و مبارزه بیامان خود را در مقابل این پدیده شوم ادامه میدهد. ملت ما سالهاست که در خط مقدم نبرد با تروریزم مقاومت میکند و برای دفاع از ارزشهای مشترک بشریت قربانی میدهد. ما در این راه شخصیتهای بزرگ ملی خود همچون: شهید احمد شاه مسعود، شهید استاد برهانالدین ربانی، شهید استاد عبدالعلی مزاری، عبدالحق شهید، حاجی قدیر شهید و صدها تن از علما، وکلای مردم، افسران، ژورنالیستان و نخبگان خود را از دست دادهایم.
ما بر این باور هستیم که امروز تروریسم و افراطگرایی تبدیل به یک تهدید علیه صلح جهانی شده است، تا آن جا که امروز رگههایی از افراطگرایی در اشکال مختلف حتی در اروپا و امریکا نیز دیده میشود و موج حملات تروریستی امسال، بسیاری از کشورهای جهان را در نوردید.
از این رو در مقایسه با وسعت تهدیدات، تدابیر جامعه جهانی در مبارزه با تروریزم و افراطگرایی هرگز بسنده و موفق نخواهد بود، مگر این که به عنوان یک نیاز استراتژیک جهانی، اقدامات مؤثر و همهجانبه سیاسی، فرهنگی، اقتصادی و حتی نظامی صورت گرفته و سازمان ملل متحد در مورد مبارزه با خشونت و افراطگرایی از طریق برگزاری یک کنفرانس بینالمللی، به تأسیس سازوکار نوین حقوقی اقدام نماید. ما بر این باوریم که مبارزه جدی با تروریزم و افراطگرایی حد اقل یک برنامهریزی دقیق و همهجانبه 20 ساله لازم دارد و در این برنامه باید افغانستان به عنوان خط مقدم نبرد، مورد توجه ویژه جامعه جهانی قرار بگیرد.
یکی از پیامدهای شوم خشونت و افراطگرایی موج جدید مهاجرت در سال گذشته بود که مهاجرت را به یک چالش مهم بینالمللی تبدیل کرد. ما ضمن ابراز سپاس از کشورهای پذیرنده مهاجرین افغانستان مخصوصا از دولت آلمان و سایر کشورهای اروپایی که با آغوش باز و با روحیه انسان دوستانه با مهاجرین ما برخورد کردند، از سازمان ملل متحد میخواهیم که با این پدیده بینالمللی با رویکرد نو برخورد کرده و با کشورهای مبدأ مهاجرت در جهت قطع ریشهها، عوامل و دلایل مهاجرت مخصوصا پدیدههای شوم جنگ، فقر و بیسوادی همکاری نمایند.
آقای رییس!
یک نظر اجمالی به اوضاع جهان نشان میدهد که بیعدالتیها و تهدیدهای خشونت و منازعه هنوز هم جان میلیونها انسان را در سرتاسر جهان با خطر مواجه میسازد. در سوریه ما شاهد گسترش ابعاد ویرانگری و وحشت هستیم. از این رو ما از راه حل جامع منازعه سوریه که مطابق خواست تمام مردم سوریه باشد، حمایت کامل خود را اعلام میداریم و همچنین آرزومندیم چنین طرحی در مورد یمن نیز تطبیق شود.
ما از تلاشهای بینالمللی جدید برای حل مسأله فلسطین و تأمین حقوق مشروع مردم شجاع و آزاده فلسطین، به شمول داشتن دولت مستقل و دعوت از همه طرفها برای گفتگوهای مستقیم در جهت دستیابی به راه حل پایدار بر اساس اصل صلح و همزیستی مسالمتآمیز بین مردم منطقه، حمایت میکنیم.
افغانستان از توافق کشورهای 1+5 و جمهوری اسلامی ایران در چهارچوب برنامه جامع اقدام مشترک در مورد برنامه اتمی ایران حمایت میکند و تطبیق این توافق را از نگاه تأمین صلح، امنیت و توسعه پایدار، به نفع منطقه و جهان میداند.
در رابطه به تسلیحات اتمی باید اضافه کنم که از دید ما آزمایش سلاحهای اتمی توسط برخی از کشورها مانند کوریای شمالی برای منطقه خطرناک بوده و میتواند صلح و امنیت جهانی را با خطر مواجه گرداند.
آقای رییس!
وقتی ما در افغانستان از سال 2001 فصل جدیدی از تاریخ معاصر خود را آغاز کردیم و جایگاه تاریخی خود را در میان اعضای خانواده بینالمللی بازیافتیم، با حرف و عمل، تعهد کامل خود را در مورد اصول منشور ملل متحد برای تقویت صلح جهانی، عدالت و حقوق بشر نشان دادهایم و در همین چوکات، ما کاندیدای عضویت در شورای حقوق بشر ملل متحد برای سالهای 2018-2020 شدهایم. ما از همه دولتهای عضو احترامانه و دوستانه تقاضا داریم از کاندیداتوری ما حمایت کنند.
در پایان به نمایندگی از مردم و حکومت افغانستان، مراتب قدردانی عمیق خود را از همه همکاران بینالمللی که در تلاش برای دستیابی به صلح، امنیت، ثبات و ترقی، در شانزده سال گذشته در کنار ما ایستادند، ابراز مینمایم و از جانفشانیها و قربانیهایی که سربازان کشورهای عضو ناتو در جنگ علیه تروریزم در افغانستان از خود نشان دادند سپاسگذاری میکنم. ما با همدیگر راه طولانی را با هم آمدهایم، اما این سفر هنوز پایان نیافته است. از همه شما برای دستیابی به اهدافی که با هم برای خود ترسیم کردهایم، حمایت دوامدار در سالهای پیش رو را انتظار داریم.
بار دیگر تعهد محکم افغانستان را برای دستیابی به جهانی که در آن صلح، عدالت و رفاه حاکم باشد، اعلام میدارم.
تشکر از شما
(21 سپتمبر 2016 برابر با 31 سنبله 1395)