بند سلما بزرگترین پروژه‌ی آبی افغانستان است که طی یک دهه‌ی اخیر با هزینه ۳۰۰ میلیون دالر از کمک‌های مالی هند به بهره‌برداری رسید. بند دوستی افغان هند حدود ۷۵ هزارهکتار زمین را آبیاری خواهد کرد و ۴۲ میگاوات برق تولید می‌کند. کار بند سلما در زمان داوود خان در سال ۱۳۵۱ خورشیدی به کمک هند آغاز شد که کودتای ۱۳۵۲ و جنگ‌های دوامدار پس از آن توفیق اکمال از این پروژه را سلب کرد. بار دیگر کار این بند در سال ۱۳۸۵ خورشیدی با هزینه ۱۸۰ میلیون دالری هند از سر گرفته است. قرار بود بند سلما در سال ۲۰۰۹ در دوران حامد کرزی به بهره‌برداری برسد که به گفته اسماعیل خان؛ وزیر وقت انرژی و آب افغانستان، این پروژه با کمبود منابع مالی مواجه گشت. تصویب بودجه اضافی توسط دولت هند سبب توقف پروژه شد و در نهایت بر اثر تلاش‌های جدی حکومت وحدت ملی به تاریخ ۱۵ جوزای ۱۳۹۵ توسط دو رهبر افغانستان و هند در یک مراسم ویژه گشایش یافت. بند دوستی افغان هند با طول در حدود ۲۰ کیلومتر دارای ظرفیت ذخیره‌سازی ۶۳۰ میلیون مترمکعب آب می‌باشد.
نماد روابطه تاریخی افغانستان و هند
اشرف‌غنی احمدزی؛ رییس‌جمهور افغانستان حین نطق افتتاحیه‌اش به مودی گفت:«به خانه دوم تان افغانستان خوش آمدید.»
رییس‌جمهور از حمایت‌های صادقانه دولت ومردم هند ابراز خرسندی کرده هند امروز را به مردم افغانستان نماد؛ روشنایی، سبزی و پویایی تعریف کرد.
وی اشاره به روابط تاریخی افغانستان وهند، افتتاح بند سلما را برآورده شدن آرزوی دیرینه مردم افغانستان پس از چهل سال خواند.
آقای غنی از پروژهای تعمیر شورای ملی افغانستان و جاده دلارام – زرنج نیز یادآوری کرده سپاس مردم افغانستان از هند را دوچندان توصیف کرد. به گفته مسوولان علاوه بر سه پروژه بزرگ تا کنون ۱۷۰۰۰ جوان افغانستان از بورسیه‌های تحصیلی هند مستفید شده و حدود ۲۰۰ پروژه خورد و کوچک دیگر را نیز هند در افغانستان تمویل مالی کرده است.
رییس‌جمهور کشور بر مدیریت آب‌های افغانستان مبنی بر قوانین بین المللی تاکید کرده سیراب و سرسبز ساختن زمین‌های تشنه مملکت را حق مردم افغانستان دانست.
در ختم بیانیه رییس‌جمهور افغانستان، دو رهبرمشترکا دکمه فعالیت بند دوستی افغان هند را فشار دادند.
نرندرا مودا؛ صدر اعظم هند که با استقبال گرمی مردم و دولت افغانستان برای دومین بار مواجه شد، توام با احساسات صحبت کرد.
او نیز روابط افغانستان هندوستان را تاریخی و فرهنگی خوانده مستحکم‌تر از توان تخریبی دیگران توصیف کرد.
آقای مودی افتتاح بند سلما را یک لحظه تاریخی در روابط تاریخی افغانستان هند توصیف کرده گفت:«این بند تنها برق تولید نمی‌کند که زمین‌های ۶۴۰ روستا در مسیر خود را … آبیاری می‌کند و۲۵۰ هزار خانه را نیز روشن می‌سازد.»
او تلویحن علاوه کرد که افغانستان وهند با آغاز کار این بند خشونت‌ها و خطرهایی را نیز قبول کردند: « بند سلما بر خشت و مصاله نه که بر اعتقاد همکاری راسخ دو طرف بنا یافته است.» تعبیری دیگری در صحبت‌های مودی است.
نخست‌وزیر هند از ادامه کمک‌های هند به افغانستان وعده سپرده گفت:«ممکن منابع ما در هند محدود باشند، ولی تعهد و اراده‌ی ما در حمایت از افغانستان هیچ حد و مرزی ندارد. ممکن منابع مالی ما کم باشند، ولی اراده و تعهد ما به حمایت از افغانستان حتا محدودیت زمانی را نخواهد شناخت.»
تعریف مشترک از تروریزم
دو رهبر مبارزه علیه تروریزم در افغانستان را مبارزه علیه تروریزم در منطقه توصیف کردند. رییس‌جمهور جنگ جاری در افغانستان را جنگ تحمیلی بر مردم افغانستان خوانده گفت که تروریزم مصیبت منطقه‌یی است. ما – هند وافغانستان- به تعریف مشترک از تروریزم رسیده‌ایم و جبهه‌یی مشترک علیه آن داریم.
اشرف‌غنی تصریح کرد:« ما دو کشور برخلاف یک عده که وظیفه ویرانی را دارند، وظیفه‌ی دشوار آباد کردن را بر دوش گرفته‌ایم.»
آقای مودی نیز گفت که با افغانستان آرام و با ثبات، منطقه و جهان مصوون و زیبا خواهیم داشت. او از تلاش‌ها و قربانی‌های مردم و دولت افغانستان در برابر تروریزم سپاس‌گذاری کرده علاوه نمود:« در حالی که دیگران به آینده افغانستان شک دارند ما به آینده‌ی شما – مردم و دولت افغانستان- اعتقاد داریم.»
رهبر هند اتحاد و یک‌پارچگی افغان‌ها را اساس پیشرفت افغانستان توصیف کرده گفت که تقسیم‌بندی‌های قومی به نفع آنانی است که از خارج می‌خواهند بر افغانستان غلبه نمایند. به گفته وی: « پیشرفت افغانستان آرزوی صمیمانه‌ی هر هندی است.»
مودی مبارزه مردم افغانستان در برابر تروریزم را قاطع و استوار خوانده، حفاظت از جان کارمندان کنسلگری هند در هرات در حمله تروریستان را ستود.
این در حالی است که چندی قبل رهبران افغانستان هند و ایران در تهران توافق سه جانبه بندر چابهار را به امضا رساندند. اقای مودی امضای توافق‌نامه چابهار را مسیر مطمین برای افغانستان و هند خواند. هرچند مودی ظاهرن از هیچ کشوری نام نبرد، ولی پی هم طرف نیش‌های سخنانش پاکستان و مداخله آن کشور در کشورهای همسایه بود.
نماد اقتدار ملی و توسعه اقتصادی
آقای صالح محمد سلجوقی؛ عضو مجلس نمایندگان بند سلما را آغاز گردش چرخ‌های صنعت در هرات توصیف کرده این پروژه را یک منبع خوبی کارآفرینی قلمداد می‌کند.
به عقیده او بند سلما آغاز یک انکشاف زراعتی و افزایش محصولات زراعتی در هرات به طور خاص و به طور عام در کل کشور خواهد بود.
محمد اسماعیل خان؛ وزیر پیشین انرژی و آب نیز بند سلما را نماد اقتدار گم‌شده مردم و دولت افغانستان خوانده و می‌گوید که در مسیر دریای هریرود ۷ ولسوالی آبیاری می‌شوند و دست کم یک میلیون شغل به طور مستقیم و غیرمستقیم بالای این دریا پس از افتتاح بند سلما قابل پیش‌بینی است.
اسدالله ضمیر؛ وزیر زراعت، آبیاری و مالداری کشور می‌گوید که طی چند سال آینده ۷۵ هزار هکتار زمین زیر آب خواهند آمد که در این جمع ۱۷۵ جریب زمین جدیدن به زمین‌های زراعتی در این مسیر اضافه می‌شوند.
او می‌افزاید که هرات در آینده به یکی از ولایت‌های صادرکننده مواد غذایی و میوه مبدل خواهد شد و این بند موجب به میان آمدن هزاران شغل پایدار خواهد شد.
به قول او شبکه‌های موجود آبیاری در ولایت هرات بازسازی شده و سروی و مطالعه روی شبکه‌های جدید آبیاری نیز آغاز شده است.
این در حالی است که انتقادهایی نیز بر پروژه بزرگ بند سلما واردند.
به گفته آگاهان در حالی که اکنون بند سلما به عنوان یک بند برق افتتاح شد، اساس این پروژه مدیریت آب و یک بند آب‌گردان بوده است. به عقیده آگاهان اگر شبکه‌های آبی از این بند به زودی احداث و به بهره‌برداری سپرده نشوند با تمام شدن ظرفیت بند، آب دوباره به کشورهای ایران و ترکمنستان به شکل عادی جاری خواهد شد و قصه مدیریت آب مفت خواهد بود.
در عین حال ظرف دو هفته اخیر دومین بار است که گذرگاه بزرگ تورخم بر روی مردم و تاجران افغان از سوی نیروهای مرزی پاکستان مسدود می‌شود. آگاهان این اقدام نابخرادنه پاکستان را نوع واکنش طفلانه پاکستان خوانده، باور دارند که پاکستان با این کارهایش می‌خواهد بر افغانستان فشار وارد کند. مورد اول در زمان امضای توافق‌نامه چابهار بود و مورد دوم همزمان با گشایش بند سلما.
