افراد و گروه‌های کوچک که زیر عنوان داعش با سروصداها و تبلیغات گسترده به فعالیت آغاز کردند و ننگرهار را مرکز خلافت و فعالیت خود برگزیدند، شکست‌های سختی را متحمل شدند و در نبردهای بزرگی که ارتش و نیروهایی ناتو راه‌اندازی کردند، منجر به متلاشی شدن لانه‌های‌شان در ولسوالی‌های اچین، کوت و… در ننگرهار گردید.
با آن‌که نگرانی‌هایی وجود داشت که افغانستان نیز همانند سوریه و عراق زیرفشار شدید داعش قرار خواهد گرفت و این گروه با امکانات و تجهیزاتی که داشت وضعیت را دگرگون و ناامن خواهد کرد ولی، برعکس در نخستین روزهای فعالیت این گروه در زابل، ننگرهار، فراه و سایر ولایت‌ها، حکومت اقدام به سرکوبی این گروه کرد.
در حالی که این گروه ننگرهار را مرکز فعالیت‌های خود انتخاب کرده بود و می‌پنداشت که این ولایت به لحاظ نزدیکی با کابل و پاکستان، از یک‌سو زمینه اکمالات را به‌دست گرفته و از سویی هم کابل را زیر تهدید مستقیم قرار خواهد داد؛ اما حالا که وضعیت زیر کنترول ارتش در آمده و حکومت نیز اقدامات جدی را علیه داعش زیر دست گرفته است، این گروه به کنر و نورستان فرار کرده و این دو ولایت را برای ادامه فعالیت‌های‌شان در افغانستان انتخاب کرده‌اند.
بر بنیاد گزارش‌ها، نزدیک به سه صد تن از افراد این گروه از چندی بدین‌سو در این ولایت دست به تبلغیات به نفع داعش می‌زنند که اکنون این گروه فعالیت‌های نظامی و تروریستی خود را نیز آغاز کرده است.
کنر به لحاظ نزدیکی با پاکستان و مناطق قبایلی، برای این گروه از اهمیت خاصی برخوردار است. مراکز و مدارس دینی فعال در مناطق قبایلی زمینۀ سربازگیری این گروه را افزایش خواهد داد.
گفته می‌شود طالبان و داعش آتش بس اعلام کرده‌اند. دراین صورت، زمینه‌های سربازگیری این گروه از مدارس دینی مناطق سرحدی و قبایلی، افزایش یافته و این گروه آزادانه به فعالیت خود ادامه خواهند داد.
مسالۀ نگران کننده، گفته‌هایی است که ارتش پاکستان نقش فعالی در تقویت و تجهیز داعش افغانستان و اقوام اروگزی نقش بارزی در داعش افغانستان دارند. حضور این اقوام در گروه مسما به داعش در کشور، زمینه آن‌را فراهم خواهد کرد که طالبان با این گروه سازش کرده و نیز ارتش پاکستان برای اهداف خود این گروه را تجهیز، حمایت و نیز همکاری استخباراتی کند.
اکثر گروه‌های کوچکی که به فعالیت آغاز می‌کنند، نخست بیشتر نقش استخباراتی و خبرچینی و تعقیب اهداف کوچک و بزرگ را برعهده دارند که در مرحله بعد وارد عملیات‌های جنگی و تروریستی می‌شوند.
قبیله‌های مستقر در آن‌سوی مرز یا مناطق قبایلی، با طالبان و حتا اقوام این طرف مرز روابط نیک و شناخت کامل دارند که این زمینه‌های فعالیت داعش را در ولایت کنر و نورستان که یک منطقه مهم و استراتژیک است و کوه‌ها و جنگلات پوشیده و زیادی دارد، برای عملیات‌های هوایی و زمینی ارتش و ناتو تنگ کرده و موقعیت این گروه را بالا خواهد برد، اما چیزی که امیدوارکننده است، برنامۀ جدی دولت مبنی بر شکست داعش در کشور است که برای سرکوب این گروه از هر گونه اقدماتی دست بردار نبوده است. با آن‌هم، چیزی که نگران‌کننده است، فقر و تهی‌دستی و دور بودن این منطقه از دست‌رس دولت، به حیث گزینه‌یی برای هراس‌افکنان است که از آن استفاده خواهند کرد.
خالد کوهدامنی
