جان نیکلسون؛ فرمانده نیروهای امریکایی و ناتو در افغانستان گفته است که رهبری و فساد در ارتش افغانستان بزرگترین آزمون‌های این کشور در سال آینده است. به گفتۀ وی، این مشکلات بر بخش‌هایی از نیروهای امنیتی افغان سایه انداخته و به پایداری ضعیف سربازان در میدان جنگ انجامیده است.
نیکلسون تصریح کرده که ناکارآیی و فساد در سیستم تدارکاتی افغانستان سبب شده تا برخی از سربازان افغان در پایگاه‌های نظامی بدون آب، غذا و تجهیزات جنگی مورد نیاز باقی بمانند.
نیکلسون گفت که وی به صراحت با رهبران ارتش و حکومت افغانستان در مورد این مشکلات صحبت کرده و بر عملی کردن راه حل‌هایی از جمله جاگزینی رهبران نظامی فاسد افغان در زمستان تمرکز خواهد کرد.
این درحالی است که این فرمانده نیروهای ایتلاف در افغانستان چندی قبل در خصوص آموزش نیروهای امنیتی افغان گفته بود که ساختن ارتش و نیروهای امنیتی افغان مانند ساختن یک هواپیما در حال پرواز است؛ زیرا در حالی برای ساختن ارتش افغانستان تلاش می‌کنیم که نیروهای امنیتی افغان در حال جنگ هستند.
وی اعلام کرده بود که اگر به پیشینۀ هر کدام از ارتش‌های کشورهای ایتلاف که در افغانستان حضور دارد، نگاه کنید آن‌ها نیز راه درازی را برای دستیابی به ارتش حرفه‌یی پیموده‌اند. تلفات، نیاز به رهبری موثر و ایجاد سیستمی جدید از جمله چالش‌هایی در مسیر ساختن ارتش حرفه‌یی در افغانستان خوانده بود.
فساد در ارتش و ضعف مدیریت چیزی نیست که نیکلسون به تازگی از آن پرده برداشته باشد. این مساله از دیرباز به این‌سو مطرح بوده که دولت وحدت ملی به رفع آن تعهد کرد. اما تاکنون از تعهدات جاری برخلاف ایجاد سازوکارهای اداری و تشکیلات جداگانه در درون ارگ، کار به سزایی صورت نگرفته است.
در حقیقت، نبود مدیریت مناسب و نارسایی در ساختارهای کلان و کلی نیروهای امنیتی از جمله ارتش، یکی از مشکلات عمده است. نبود افراد متعهد، متخصص و مستعد در رأس نیروهای کلیدی و رزمی ارتش، به خودی خود یک ناهنجاری مدیریتی است که در افزایش ناامنی و نارساییها در راستای کنترول آن به بار میآورد. بiخصوص اینکه متاسفانه در بسیاری از ساختارها و تشکیلات کشوری ما، بیش از آنکه یک اصول مشخص و ثابت دایمی حکمفرما باشد، سلایق و علایق مدیران عالیرتبه تاثیرگزار است. به این دلیل میتوان گفت که نبود مدیریت درست نهاد دفاعی کشور را که مسوولیت اصلی جنگ را به عهده دارد، به ادارهیی تبدیل نموده که دچار مشکلات زیادی در کنترول امنیت دارد.
حقیقت دیگر این است که هرگاه توانمندی، انگیزه و تلاش سربازان ارتش در چوکات یک مدیریت مناسب به کار گرفته شود، مهار ناامنیها به راحتی محقق خواهد شد؛ زیرا روحیۀ قوی، انگیزۀ بالا و استعداد سربازان ارتش چیزی است که به خوبی ثابت شده است. از این رو، مسوولان امور امنیتی کشور با استفاده از این انگیزه و روحیۀ بالای ملی، مسألۀ مبارزه با فساد را در رأس کار خویش قرار داده و شرایط امنیتی را در سال آینده به شکل بهتری رقم زنند. در غیر آن صورت، شاهد فاجعۀ بشری در نقاط زیادی از کشور خواهیم بود.
