تحلیل

سالانه 400 بورسیه در عربستان/ در انتظار تندروی بیشتر سلفی باشیم؟

عربستان در دهه‌های اخیر به‌خصوص در سال‌های اخیر یکی از طرف‌های اصلی تحولات و منازعات در منطقه بوده است.

عربستان یکی از جمله حامیان عمده جهاد افغانستان علیه تجاوز شوروی بود و پس از آن طالبان را حمایت بی‌دریغ مالی و نظامی کرد.

از افغانستان که بگذریم امروزه در جنگ‌های سوریه، عراق و یمن نیز عربستان به عنوان یک طرف پرقدرت و تاثیرگذار دخیل است. از حدود یکسال‌ونیم به این طرف عربستان با ایجاد ایتلاف عربی ضد حوثی، عملن در جنگ یمن سهیم شده است.

نهادهای مدافع حقوق بشر بر این باورند که عربستان با حمایت‌های وسیع از گروه داعش در عراق و سوریه، مرتکب جنایت‌های ضد انسانی شده و پس از آغاز عملیات‌های هوایی بر یمن این کشور ثروتمند شاهی به جنایت‌های جنگی، قتل‌عام مردم بی‌گناه و کشتن هزاران کودک متهم است.

بحران سوریه هم به‌دلیل حمایت عربستان سعودی و هم‌پیمانان خلیجی‌اش از گروه‌های ضد رژیم بشار اسد تا آنجا عمیق و گسترده شده که حالا جنگ حلب به سرخط مسایل بین‌المللی مبدل شده است.

در یک عبارت کوتاه دست عربستان در بحران‌ها و ناامنی‌های منطقه‌یی از خاورمیانه تا آسیای میانه و تا آسیای جنوبی دراز است. ثروت هنگفت نفتی موجب شده که عربستان با دست باز سالانه هزاران میلیون دالر را صرف رقابت‌های سیاسی- نظامی منطقه‌یی کند.

هدف از این درآمد، تاملی بر سفر داکتر عبدالله؛ رییس اجرایی حکومت به کشور شاهی عربستان سعودی است. داکتر عبدالله دوشنبه ۲۶ میزان به دعوت عربستان سعودی وارد آن کشور شد.

آقای عبدالله در این سفر با وزیران و مقام‌های بلندپایه عربستان دیدار و گفتگو کرده است.

در خبرنامه ریاست اجرایی کشور یادآوری شده که پس از این سالانه عربستان سعودی به افغانستان ۴۰۰ بورسیه تحصیلی می‌دهد.

به همه هویداست که جنگ‌های جاری در کشورهای اسلامی، به‌خصوص در افغانستان جنگ داخلی است. این جنگ داخلی عمدتن از دیدگاه‌های افراطی سلفیستی آب می‌خورد که در دهه‌های اخیر به‌ویژه پس از آغاز جهاد افغانستان در پاکستان به حمایت مالی عربستان سعودی به عنوان محور نصاب آموزشی مدارس دینی پذیرفته شد.

امروزه همه کسانی که در صف طالبان و مخالفان مسلح علیه دولت افغانستان می‌جنگند، در پاکستان چند روزی درس مذهبی خوانده، یا در افغانستان در مدارسی درس آموخته‌اند که معلمان‌شان درس‌آموختۀ مدارس پاکستانی بوده‌اند و یا هم تحت قمانده یک سلفیست تندور قرار داشته‌اند.

مردم افغانستان با نگرش‌های ملایم دینی پس از آنکه متوجه شدند در پاکستان مدارسی وجود دارند که فرزندان‌شان مجانی آموزش و تربیت اسلامی داده می‌شوند، با دل پاک فرزندان‌شان را عازم پاکستان ساختند اما دیری نپایید که همین فرزندان با دیدگاه‌های سلفی تندروانه برگشتند.

اکنون که تعداد این افراد در افغانستان به هزاران تن می‌رسد به معضل‌سازان بزرگ برای توسعه و انکشاف اجتماعی، فرهنگی و سیاسی مبدل شده‌اند.

این افراد حقوق زن را بر مبنای ارزش‌های امروزی برنمی‌تابند و با اصطلاح حقوق بشر سر سازش ندارند و خیلی از مولفه‌های سیاسی را نمی‌پذیرند.

پتریاکیسم یا مردسالاری در همه ابعاد زندگی بشری هدف غایی برای‌شان قابل تعریف است و با دیدگاه‌های جزمی هرگونه تحرک و تشبث که موجب توسعۀ اقتصادی می‌گردد نزد آنان بدعت پنداشته می‌شود.

مردم افغانستان از آغاز فعالیت گروهی طالبان تا کنون صدها هزار قربانی داده و اکنون همه روزه افراد ملکی و بی‌گناه به‌جرم کار کردن با دولت در بخش‌های نظامی و غیرنظامی، نهادهای غیردولتی، نهادهای بین‌المللی، ملاحظات مذهبی و حتا دانشجو بودن قربانی می‌دهند. خلاصه اینکه همه این سیه‌روزی‌ها همه از پول‌های بادآوردۀ نفت در عربستان سعودی آغاز شده است.

آنچه امروز در کشورهای خاورمیانه می‌گذرد و در افغانستان اتفاق می‌افتند و در عین حال کشورهای آسیای میانه را در هراس افکنده است چیزی نیست جز مثلث پول نفت، دیدگاه تند وهابی‌گری و خانواده دیکتاتور و تنگ‌نظر سعودی.

با این وصف آقای عبدالله که خود به عنوان یک مجاهد و همکار شهید مسعود همه چیز را به چشم سر دیده و با خون و استخوانش تجربه کرده است؛ می‌رود از عربستان درخواست بورسیه‌های تحصیلی می‌کند!

آموزش و تحصیل سنگ‌بنای توسعه و آبادی جامعه بشری است و در این هیچ تردیدی وجود ندارد، ولی آیا می‌شود با تحصیلات سلفیستی یک ملک را آباد کرد؟ از داکتر صاحب می‌پرسیم که گروه‌های تروریستی و افراطی‌گرا برای تخریب این ملک زخم‌خورده کفایت نمی‌کند، که باید بر شمار این جمعیت اضافه گردد؟

تجارب متعدد نشان داده‌اند وقتی این تحصیل‌کردگان عقب‌گرا برمی‌گردند، خانواده و جامعۀ خود را که همه مسلمانان متدین و ملایمی هستند به زودی یا تندرو می‌سازند و یا لااقل رفتارهای خود و جوانانی که به زودی به آن‌ها باور می‌کنند را در جامعه و قریه‌شان رسمیت بخشیده، فرصت بسترسازی برای تندروی را بیشتر می‌سازند.

چه خوب بود که آقای عبدالله به‌جای خواست بورسیه‌های تحصیلی از عربستان می‌خواست که به بودجه وزارت تحصیلات عالی افغانستان سالانه یک مقدار کمک کنند و یا اگر امکان دارد در کنار خادمان جنوب آسیایی و غیر مسلمان‌تان، خادمان و کارگران مسلمان را استخدام کنید که هم خرماست و هم ثواب!

سرمقاله

 

نوشته‌های مشابه

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا