شهر کابل با وصف پایتخت بودن، بزرگ‌ترین شهر بدون پلان کشور ماست. بر اساس احصاییه‌های تخمینی منابع مسوول، این شهر بیش از 70درصد به شکل غیر پلانی انکشاف یافته و این روند همچنان ادامه دارد. این ۷۰درصد انکشاف غیرپلانی هم در ۱۵سال اخیر یعنی از سال ۱۳۸۱ خورشیدی به بعد در شهر کابل صورت گرفته است.
برچی یا ناحیه سیزدهم شهر کابل که در غرب شهر کابل واقع شده، از همان ابتدا یعنی حدود ۴۰ تا ۵۰ سال قبل به شکل غیرپلانی اساس گذاشته شد. این منطقه اکنون به یکی از پرجمعیت‌ترین مناطق شهر کابل مبدل شده است.
به‌دنبال طرح انکشافی مناطق مرکزی که از سوی سرور دانش؛ معاون دوم ریاست جمهوری و محمد محقق؛ معاون دوم ریاست اجرایی حکومت وحدت ملی به شورای امنیت ملی کشور پیش‌کش شد، روز جمعه ۲ جدی «طرح به‌سازی دشت برچی» در جلسۀ «پلان استراتیژک شهر کابل» توسط سرور دانش؛ معاون دوم ریاست جمهوری به رییس‌جمهور غنی و اداره‌های مسوول پیشنهاد گردیده است.
در طرح به‌سازی دشت برچی بر پنج چالش عمده ذیل در این ساحه، به‌طور فشرده تاکید شده و درعین زمان، راه‌های حل فوری و پایداری نیز پیشنهاد گردیده است.
۱- سرک، ترانسپورت و ترافیک، ۲- تراکم جمعیت و کمبود امکانات آموزشی و صحی، ۳- آب آشامیدنی، ۴- غیرپلانی بودن ساحه و مشکلات حقوقی و۵- فقدان فضای سبز و مکان‌های ورزشی، تفریحی و عام المنفعه در این منطقه.
بی‌تردید پنچ چالش فوق از عمده‌ترین چالش‌هایی‌اند که باشندگان دشت برچی با آن‌ها دست‌وپنجه نرم می‌کنند.
قصه این جاست که دشت برچی در عرض چند سال اخیر این گونه به فراموشی سپرده نشده است. محرومیت‌های دشت برچی همچنان که در بالا ذکر شد، تاریخی می‌باشد و از آغاز تکوین، این ساحۀ شهر کابل با چنین مشکلاتی گره خورده است.
گفتنی است که دشت برچی از ابتدا اصلن در پلان شهری شهر کابل شامل نبوده و دولت‌های وقت به‌دلیل پرت بودن و بی‌ارزش بودن دشت برچی به این منطقه هیچ‌گاه به‌عنوان یک بخش از آینده پایتخت توجه نکرده‌اند. روی این مبنا این منطقه آهسته آهسته به‌دست تعدادی از مردمان کارگر و فقیری که توان یا شاید اجازه اعمار خانه در سایر نقاط شهر را نداشتند، به شکل غیرپلانی ایجاد شده است.
از آنجا که در سه دهۀ گذشته به‌خصوص در یک‌ونیم دهۀ اخیر بیشترین مهاجرت‌های شهرنشینی و ترک روستاها از یک‌طرف و عودت مهاجران از کشورهای همسایه از سوی دیگر اتفاق افتاده است، عمدتن هزاره‌ها به عنوان یک آدرس به دشت برچی مراجعه کرده و این منطقه را به یکی از پرجمعیت‌ترین مناطق شهر کابل مبدل ساخته‌اند.
در ۱۳ سال از حکومت‌های به رهبری حامد کرزی نیز به این منطقه از شهر کابل هرگز توجه لازم صورت نگرفت. فقط در دو مورد برای جذب رای میلیونی دشت برچی، جادۀ دشت برچی «دبل اسفالت» شد.
اما حالا با توجه به آنچه در صفحۀ رسمی سید سعادت منصور نادری؛ وزیر شهرسازی و مسکن منتشر شده، جای خوشحالی است که طرح به‌سازی دشت برچی از سوی سرور دانش پیشنهاد و از طرف رییس‌جمهور غنی پذیرفته شده و کمیته‌یی برای ارزیابی و تطبیق عملی برنامه‌های به‌سازی دشت برچی تحت ریاست سرور دانش ایجاد شده است.
بر اساس اعلامیۀ منتشرشده در صفحۀ فیسبوک سید سعادت منصور نادری، موارد زیر از سوی رییس‌جمهور غنی به اداره‌های مسوول در خصوص طرح به‌سازی دشت برچی هدایت داده شده است:
۱- شاروالی کابل موظف است تا دو ماه دیگر، استراتژی‌‌پلان منطقه برچی را که شامل همه عرصه‌های زیربنایی، به‌سازی، ترانسپورت، سرک و سایر خدمات شهری باشد، تکمیل نموده و در جلسات بعدی ارایه نماید.
۲- با توجه به حجم مشکلات و زمان‌گیر بودن آن‌ها، در پلان کاری این منطقه، چهار تا پنج اولویت در نظر گرفته شود که هرچه زودتر کار آن‌ها آغاز گردد.
۳- به مشکل ترافیک به طور عاجل توجه صورت گیرد.
۴- یک تیم بین‌الوزارتی مرکب از وزارت شهرسازی، شاروالی کابل، وزارت‌ها و اداره‌های مربوط دیگر زیر نظر سرور دانش تشکیل شود که از پیشرفت کار در هر چهار ماه به ریاست جمهوری گزارش دهد.
۵- با عناصر کلیدی از جمله علما، استادان پوهنتون، جامعه مدنی، سکتور خصوصی و مردم دشت برچی به صورت منظم مشورت صورت گیرد.
۶- در رهبری نواحی مربوطه شاروالی، تغییرات اساسی و بنیادی اعمال گردد و از نیروی کاری جوان و تحصیل‌کرده استفاده شود.
روی هم‌رفته آنچه در کارنامه‌های دوساله حکومت وحدت ملی چه در سیاست خارجی و چه در پالیسی‌های داخلی به ثبت رسیده، این واقعیت را مبرهن می‌سازد که این حکومت بنای کار دارد، ولی بایست درکی از این نیت و ارادۀ حکومت وحدت ملی پیش از آنکه سبوتاژهای سیاسی و قومی کارگر افتد، برای مردم ایجاد گردد.
تطبیق چنین طرح‌های عدالت‌محور هم باعث نزدیکی مردم با حکومت می‌شود و هم بسترهای توسعۀ پایدار اجتماعی، سیاسی و اقتصادی را فراهم خواهد ساخت. در عین حال با استقبال وسیع مردم نیز مواجه خواهد شد که برای تطبیق برنامه‌های بعدی حکومت وحدت ملی چون بازوی قوی عمل خواهند کرد.
