نظام تحصیلات عالی که همه از آن ناراضیاند
دانشجویان دانشگاههای دولتی افغانستان همواره از ضعف سیستم درسی و استادان دانشگاههای دولتی کشور و نبود امکانات درسی در این دانشگاهها شکایت دارند، آنان میگویند که درسهایی را که برخی از استادان این دانشگاهها برایشان ارایه میکنند، پاسخگوی نیازهای امروزی این دانشجویان نمیباشد.
به گفته این دانشجویان تعدادی از استادان در کنار آن که مواد درسی به روز و تازه ندارند، وقتی که داخل صنف میشوند، رفتار دیکتاتورانه را اختیار میکنند که این روش یکی از روشهای فرار از پاسخدهی به پرسشهای دانشجویان است که همواره باعث به میان آمدن اختلاف بین دانشجویان و استادان میشود.
به گفته عبدالله دانشجوی دانشگاه کابل، درسهای بیشتر استادان پاسخگوی نیازهای امروزی دانشجویان نیست و از یکسو مواد درسی بیشتر استادان کهنه میباشد و از سوی دیگر هم سطح آگاهی دانشجویان فعلی نسبت به دانشجویان چند سال پیش بالاتر میباشد. وی از استادان میخواهد که مواد درسیشان را با توانایی دانشجویان عیار سازند.
اسماعیل لعلی که امسال از دانشگاه کابل فارغ شده است، میگوید: با آنکه از دانشگاه فارغ شده است، از نگاه آگاهی و علمی در سطحی نرسیده است که یک فارغان دیگر دانشگاه هستند. به باور او هم سیستم درسی و هم استادان دانشگاههای کشور ضعیف میباشند که پاسخگوی نیازهای دانشجویان نمیباشد.
استادان دانشگاههای کشور هم این را میپذیرند که در سیستم درسی دانشگاههای کشور ضعف وجود دارد؛ اما به باور این استادان ضعف تنها از سیستم درسی دانشگاههای دولتی کشور نیست، در کنار ضعف سیستم درسی دانشگاهها بیشتر این ضعفها به استادان و دانشجویان و حتا به خانوادههای این دانشجویان بر میگردد.
دکتور سید عارف عارف استاد دانشگاه کابل میگوید که برنامههای درسی دانشگاهها و دانشکدههای کشور با پیروی از دانشگاههای معتبر منطقه و کشورهای پیشرفته ترتیب شده است تا برای دانشجویان پاسخگو باشد.
او گفت، در سیستم و برنامهریزی دانشگاهها هم ضعف وجود دارد و هم وجود ندارد؛ اما بیشتر این ضعفها بر میگردد به تصمیمگیرندگان و تطبیقکنندگان این برنامهها که نمیتوانند درسهایشان را با معیارهای بینالمللی عیار سازند.
آقای عارف در ادامه سخنانش افزود: در یک صنف سطح سواد و برداشت دانشجویان از درسهای استادان مختلف است که بیشتر استادان بین این دانشجویان توازن برقرار کرده نمیتواند و در اکثر وقتها این استادان برای فرار از پرسش دانشجویان، روش دیکتاتورانه را از خود نشان میدهند تا از پرسشهای دانشجویان فرار کنند.
جاویده احمدی استاد دانشکده ژورنالیزم دانشگاه کابل نیز بر این باور است که سیستم درسی دانشگاههای دولتی کشور ضعف دارد.
او میگوید که ما بعد از چندین سال نابسامانی تازه به سمت معیاری شدن میرویم، با مشکلات زیادی مواجه هستیم که مهمترین این مشکلات نبود کتابخانههای معیاری، نبود انترنت عالی تا استادان بتوانند از سایتهای معتبر مواد تازه و بروز را به دست بیاورند و متصل نبودن دانشگاههای کشور با دانشگاههای معتبر دنیا میباشند.
استاد احمدی میگوید که تنها استادان مشکل ندارند؛ بلکه دانشجویان هم مشکلات خودشان را دارند. به باور ایشان یک استاد که با آمادگی برای تشریح درس به صنف میآید، وقتی با بیاحترامی دانشجویان نسبت به خودش مواجه میشود، این کار باعث دلسردیاش نسبت به درس میشود که در نهایت به دلخورگی و عدم رضایت هردو جانب از یکدیگر میشود. ایشان هم در کنار این مشکلات عدم برقرار کردن توازن بین سطح تواناییهای دانشجوان از سوی برخی از استادان را یکی از مشکلات در دانشگاهها میداند.
وی در ادامه سخنانش میگوید: اصل این ضعفها و نارضایتی دانشجویان از سیستم درسی دانشگاههای کشور به وزارت معارف کشور بر میگردد که نمیتوانند دانشآموزان مکتبها را برای شامل شدن در تحصیلات عالی آماده کنند و در کنار ضعف وزارت معارف کشور، خانوادهها هم در این راستا مسوول هستند.
به باور او وقتی که خانوادههای ما کودکانشان را به مکتب روان میکنند، فقط از نگاه ظاهری به کودکانشان توجه میکنند، از نگاه معنوی هیچگونه توجهی نمیکنند.
ذبیح الله یکی از دانشجویان دانشگاه کابل نیز از درسهای دانشگاه راضی نمیباشد و از استادان میخواهد که در هنگام ارایه درس به دانشجویان باید موادی را آماده و به دانشجویان ارایه کنند که دانشجویان در مدت چهار سال چیزی را یاد بگیرند و دانشجویان هم به مواد درسی استادان اکتفا نکنند، در کنار توجه به درسهای استادان مواد بیشتر را برای کسب معلومات جست و جو کنند.
دکتور عارف در آخر سخنانش میگوید: «در بسا موردها میتوان اعتراض دانشجویان نسبت به درس برخی از استادان دانشگاهها را بهجا خواند؛ اما نمیشود که تمام ضعفها را به دوش سیستم درسی دانشگاهها و استادان انداخت؛ چون هیچ کس از خود تکمیل نیست. وی در آخر از استادان و دانشجویان میخواهد که کوشش کند تا یک فضای اکادمیک به وجود بیاید که بین استاد و شاگرد احترام متقابل وجود داشته باشد.
سید عارف حسینی/ راه مدنیت