گزارشهای سیگار و سایر نهادهای تحقیقی از نهادها و نیروهایی که در پرتو تشکیلات حکومتی در 14 سال گذشته وجود داشته‌اند، پایانی ندارد. همین موارد و سایر سیاهکاریهای گذشته، دشواریهای کار حکومت کنونی را مضاعف ساخته و مسیر توسعه و اصلاحات تعهدشده در برابر جامعه جهانی را نیز ناهموار.
سلسله گزارشهای منتشرشده از وجود نیروها و نهادهای خیالی که میراث سیاه حکومت آقای کرزی است از معلم، مکتب، کلینیک و معلول عبور نموده و اکنون در حساسترین بخش تشکیلاتی کشور به نمایش گذاشته شده است. سیگار یا (اداره بازرسی عمومی امریکا برای بازسازی افغانستان) از وجود هزاران نیروی خیالی در تشکیلات امنیتی و نظامی کشور خبر داده است.
جان ساپکو؛ بازرس ویژه امریکا برای افغانستان گفت که امریکا باید تدابیر لازم برای جلوگیری از هدر رفتن پول‌هایی که برای نیروهای خیالی صرف می‌شود را به کار گیرد. وی افزود: مقامات ولایت «هلمند» اعلام کرده‌اند که حدود نیمی از نیروهایی که روی کاغذ هستند، وجود فیزیکی ندارند و حقوق آن‌ها به جیب مقام‌های فاسد می‌رود. سیگار از پنتاگون خواسته تا درباره ده‌ها هزار نیروی خیالی که در جمع نیروهای امنیتی و روی کاغذ هستند و معاش میگیرند توضیح دهد.
رسوایی نیروهای خیالی در صفوف نیروهای امنیتی افغانستان درحالی از سوی سیگار، رسانه‌یی شده است که پیش از این نیز وجود مکاتب خیالی، معلمان خیالی، معلولان خیالی و کلینیک های خیالی نیز باعث جنجال‌های گسترده‌یی شده بود. در گزارش سیگار مشخصن گفته شده است که تنها در ولایت هلمند نیمی از ۲۶ هزار نیرویی که ثبت هستند حضور فیزیکی ندارند، اما معاش‌شان پرداخت می‌شود.
با این حال، مسوولان وزارت دفاع کشور، وجود نیروهای خیالی در صفوف نیروهای امنیتی را رد کرده‌اند. محمد رادمنش؛ معاون سخنگوی وزارت دفاع افغانستان به رسانهها گفت که معاش نیروهای دفاعی افغانستان از طریق بانک‌ها پرداخت می‌شود و بانک‌ها تدابیر لازم خود را برای شناخت مشتریان‌شان دارند. وی افزود که قرار است سیستم بیومتریک در سراسر اردوی افغانستان روی کار آید. به گفته رادمنش، بعد از فعال شدن این سیستم، تعداد دقیق نیروها روشن خواهد شد و با سیستم بیومتریک احتمال فساد کاهش خواهد یافت. اما جان ساپکو گفته است که سیستم بیومتریک تنها زمانی می‌تواند تاثیر داشته باشد که آمار دقیق نیروها همواره گرفته و به روز شود.
هرچند در صحت و سقم این خبر و راستی و درستی این ادعا از جانب دولت یا سیگار نمیتوان داوری کرد، ولی آنچه واقعیت دارد این است که سازوکارهای بدون بازرسی و ارزیابی که در پرتو تشکیلات بی‌پاسبان حکومت گذشته وجود داشتند، مجال ایجاد چنین نیروهای و نهادهای خیالی را میداد. چه بسا داستانهای فسادی که در گوشه و کنار کشور پوشیده و ناگفته ماندند و تاکنون نیز از زبان راویان آن در ولایتهای دوردست و محروم بازگو می‌شود؛ داستانهایی که از زد و بندهای ایجاد تشکیلات خیالی حاکی‌اند و در سایۀ آن صدها هزار افغانی به جیب کسانی رفته است که توانسته بودند سازوکاری برای خورد و بردهای بی‌حساب‌شان بسازند.
با این حال، بارها دیده شد که سران حکومت گذشته لاف ایجاد حکومت بر بستر ویرانی افغانستان را زدند. اما در برابر فسادهای گسترده و اینکه در ازای پول کمک‌شده کار شایانی نشده هیچ توضیحی نداشته و ندارند.
بدون شک، پاک کردن این پروندههای پلید فساد اداری برای سران دولتی کنونی نیز دردسر بزرگی شده و مسیر رسیدن به توسعه و اصلاحاتی را که در برابر جامعه جهانی برآن متعهد شده‌اند، دشوار کرده است. اما نباید از یاد برد که بدون پاک‌سازی این دوسیههای فساد، امکان دستیابی به اهداف مشترکی که در نشست بروکسل تعریف شده نیز ممکن نخواهد شد.
