کجای کابل جور است که برقش باشد!
“کجای کابل جور است که برقش باشد” این پاسخ پیرمرد همسایه است، وقتی میپرسم که “چرا این روزها برق نامنظم شده و ساعات طولانی قطع میشود؟
با این پاسخ بیشتر عصابی میشوم و با ناراحتی تمام کوشش میکنم در روشنای کمنور مهتاب روی حویلی، چشمانم را به چنین حالتی عادت بدهم. با خود میگویم شاید حرف پیرمردیکه سالهای عمرش در این شهر گذشته و روزهای پاک و آرام پایتخت را نیز به یاد دارد، راست باشد.
بهراستی وقتی نظام شهری از هم گسیخته، فیوز برق کشور در آنسوی مرزها باشد، مخالفان مسلح در کمین برق، آبهای سرگردان بلااستفاده مانده و جنجالهای سیاسی نیز تمامی نداشته باشد، حال و روز پایتختنشینان نیز در تاریکی سقوط خواهد کرد.
در چنین وضعیتی است که برق کابل هر از گاهی، مثل اوضاع عمومیاش دچار فراز و فرود میشود و با سایه – روشنهای مکررش، تصویر شبهای پایتخت را با وحشت و هراس بیشتری در میآمیزد. در طول پانزده سالی که از حکومتداری نوین در کشور میگذرد، عبور از تاریکی پایتخت و رسیدن به روشنایی همیشگی؛ یکی از وعدههای مسوولان بوده، ولی گویا این آرزو را خیلی از کابل نشینان باید به گور ببرند.
مشکل نبود برق زمانی مضاعف میشود که مسافر کوچههای تاریک پایتخت، بخصوص در نواحی حاشیهیی شهر باشی. زمانیکه صدای پای سارقان فرصتطلب، ترس از مرگ و یا دستکم از دست دادن اموال و پول همراهت را به همراه داشته یا پارس سگهای ولگرد مو براندامت راست کند. حد اقل دو مورد از رخداد سرقت اموال همراه در طول هفتۀ گذشته برای دو تن از کسانی که نویسنده در جریان آن قرار دارد، رخ داد. هر دو مورد در کوچههای تاریک ناحیه ۱۳ بود که دزدان با استفاده از نبود برق به اهدافشان حملهور شدند و دار و ندارشان را ربودند.
این تهدید از آن رو جدی است که شهر کابل از لحاظ امنیتی به اندازۀ کافی مشکل دارد و کنترول اوضاع در شرایط عادی برای نیروهای امنیتی بسیار دردسرساز شده است، چه رسد که تاریکی نیز به این وخامت اوضاع کمک کند. به همین دلیل است که بیشتر جرایم جنایی شبهنگام رخ میدهد، زیرا سارقان و تروریستها با استفاده از تاریکی و با اطمینان از اینکه شناخته نخواهند شد هر کاری دلشان بخواهد انجام میدهند.
بسیاری از شهروندان، مسوول این نارسایی در برقرسانی را، نهاد متصدی برق؛ چون شرکت برشنا یا برخی از نهادهای دیگر میدانند. اما حقیقت این است که مشکل برق کابل با راهکارهای موقتی و اقدامات مقطعی نهادهای مسوول یک بخش قابل حل نیست. راه حل این مشکل همیشگی باید از رهگذر طرحهای درازمدت جستوجو شود. یکی از این راهها را میتوان در فعالسازی منابع داخلی تولید برق دانست.
وجود منابع آبی فراوان در کشور ایجاب میکند تا از منابع کمکی جامعۀ جهانی برای ایجاد مراکز تولید برق داخلی بهرهبرداری شود. بدون شک، هرگاه چنین راهکاری برای تأمین برق کشور، از جمله پایتخت روی دست گرفته نشود، برق کابل نیز همانند بسیاری از امور دیگر پایتخت نابهسامان باقی خواهد ماند.