دفتر یونیسف می‌گوید که در افغانستان حدود 5 میلیون تن در فضای آزاد رفع حاجت می‌کنند که باعث گسترش امراض قابل پیشگیری در بین کودکان شده است.
ادل خودر، نماینده یونیسف در کابل روز سه‌شنبه در اولین کنفرانس حفظ صحت گفت که رفع حاجت در فضای آزاد یک مشکل جدی در افغانستان است.
خانم خدر در ادامه افزود که با استفاده از تشناب می‌توان از 63 درصد و با شستن دست بعد از رفع حاجت 40 درصد از بیماری‌های قابل پیشگیری جلوگیری کرد.
مسوولان در دفتر یونیسف می‌گویند که این نهاد تلاش فراوانی برای جلوگیری از رفع حاجت در فضای آزاد کرده است و متعهد به دسترسی مردم به حفظ صحت هستیم.
نماینده یونیسف در این نشست گفت که مردم افغانستان می‌خواهند که از تشناب استفاده کنند، ولی به دلیل فقر و آگاهی نداشتن در فضای آزاد رفع حاجت می‌کنند. او افزود برای جلوگیری از رفع حاجت در فضای آزاد نیاز به راهنمایی مردم است.
بر اساس آمار دفتر یونیسف، حدود یک میلیارد تن در جهان به تشناب دسترسی ندارند و در فضای آزاد رفع حاجت می‌کنند.
فیروز الدین فیروز، وزیر صحت عامه در همین حال گفت که 6.2 درصد کودکان زیر 5 سال کشور به دلیل نداشتن حفظ صحت به بیماری اسهال دچار می‌شوند و جان می‌دهند. حفظ صحت شامل تشناب، دست شستن بعد از رفع حاجت و آب آشامیدنی می‌شود.
آقای فیروز همچنین افزود که شواهد نشان می‌دهد، رابطه مستقیم بین حفظ صحت و سوءتغذیه مزمن نوع قدکوتاهی وجود دارد که 41 درصد کودکان از این مشکل رنج می‌برند.
وزیر صحت در ادامه افزود که از هر 10 کودک افغان، 4 تن آنان از صدمه‌های غیر قابل برگشت فیزیکی، روانی و اجتماعی متاثر شده و سطح یادگیری آنان را پایین می‌آورد.
به گفته وزیر صحت، تحقیقات نشان می‌دهد که از میان 5 ولایتی که بیشترین میزان سوءتغذیه مزمن قدکوتاهی را دارند، در 4 ولایت آن درصد رفع حاجت در فضای آزاد بالاست. آقای فیروز افزود که عدم رعایت نظافت با فلج اطفال نیز رابطه مستقیم دارد.
گفتنی است این آمارها بیشتر مربوط به ولایت‌های کشور است، در حالی ایراد می‌شود که پایتخت کشور با جمعیتی بالغ بر 5 میلیون تن هنوز به طور درست به تشناب و دستشویی مجهز نیست.
نبود فرهنگ درست شهرنشینی در کابل باعث شده که برخی از باشندگان پایتخت در معابر و در انظار عموم رفع حاجت کنند و محیط را آلوده سازند.
این ناهنجاری به دلیل نکوهش نشدن در پایتخت تبدیل به یک هنجار شده است و در زمینه تقبیح این ناهنجاری هیچ نهاد دولتی و یا خصوصی پیش قدم نشده است. حتا رسانه‌ها هم به عنوان رکنی از جامعه توجه جدیی به این موضوع نکرده است.
رولا غنی، همسر رییس‌جمهوری نیز در این نشست گفت که دسترسی نداشتن به آب پاک و تشناب‌ها در مکان‌های اجتماعی یک معضل بزرگ است.
بانوی اول افزود که چند دهه پیش هوای کابل بسیار پاک و مطبوع بود ولی اکنون وضعیت محیط زیستی بسیار خراب شده است. او ادامه داد که شهر کابل اکنون به پارک‌های زیادی نیاز دارد و از سوی دیگر وظیفه هر شهروند است که اطراف خود را پاک نگه دارد.
از سوی دیگر نصیر احمد درانی، وزیر احیا و انکشاف دهات در این کنفرانس گفت که از سال 2011 بدین سو حدود 5 میلیون تن به امکانات دستشویی و تشناب دسترسی پیدا کرده‌اند.
نبود حفظ صحت در نیمی از مکاتب کشور
در اولین نشست حفظ صحت؛ اشتراک‌کنندگان بر فراهم‌آوری شرایط، آگاهی‌دهی و تشویق به استفاده از تشناب و دست شستن بعد از رفع حاجت تاکید کردند، اما نیمی از مکاتب کشور به امکانات حفظ صحت دسترسی ندارند.
اسدالله حنیف بلخی، سرپرست وزارت معارف در همین حال گفت که حدود 47 درصد مکتب‌های کشور به امکانات حفظ صحت دسترسی ندارند.
آقای بلخی افزود، طی سال‌های گذشته از نظر کمی، شاگردان و مکتب‌های افزایش چشمگیری داشته‌اند و اکنون نیز تقاضا وجود دارد ولی دانش آموز سالم در اولویت کاری وزارت است.
به گفته وی، وزارت معارف با همکاری یونیسف در تلاش است که برای تمامی مکاتب کشور خدمات حفظ صحت را فراهم کند.
از سوی دیگر، وزارت شهرسازی علاوه بر راه‌اندازی برنامه‌های آب‌رسانی در شهرهای بزرگ؛ تمامی تانک‌های تیل در شاهراه‌ها را موظف به ساخت تشناب‌های عصری کرده است.
گفتنی است مسافران مسیرهای کابل به ولایت‌ها همواره از نبود مکان‌های بهداشتی به صورت کل نبود تشناب رنج می‌برند.
احمدی/ راه مدنیت
