احمدولی مسعود، رییس بنیاد احمدشاه مسعود، در «نشست اجندای ملی» مردم را به هم‌گرایی و وحدت دعوت کرد و ابراز کرد که ما طرف‌دار جنگ نیستیم.
آقای مسعود روز دوشنبه در این نشست گفت: قوم‌گرایی کشور را تباه می‌کند و مشکل هیچ‌کدام از اقوام کشور را حل نمی‌کند و ما نمی‌خواهیم که به این سمت برویم.
این گفته‌ها در حالی مطرح می‌شود که سه روز پیش احمدضیا مسعود، بعد از برکناری از پست نمایندۀ خاص رییس‌جمهوری دولت را تهدید به حکومت موقت و ناامنی کرد.
روز گذشته نیز چندتن از هوادارانش برای مدتی مسیر سرای شمالی را مسدود و رفت‌وآمد وسایط را مختل کردند.
احمدولی مسعود، اما در قسمتی دیگر از سخنان خود از رویکرد و عمل‌کرد حکومت وحدت ملی انتقاد کرد و گفت: اکنون اکثر مردم از دولت کنونی حمایت نمی‌کند. وی افزود: حکومت مشروعیت خود را از دست داده و با بحران مشروعیت مواجه است.
آقای مسعود خاطرنشان کرد که بعد از سه‌سال این حکومت نتوانسته توافق‌نامه خود را اجرایی کند، چطور می‌تواند وحدت بین مردم را برقرار کند.
رییس بنیاد احمدشاه مسعود همچنین به طرح اجندای ملی اشاره کرد و گفت: ما می‌خواهیم اجندای ملی را عملی کنیم و این طرح می‌تواند استراتیژی افغانستان نوین را برنامه‌ریزی کند.
مسعود می‌گوید: نیروی مردمی باید به یک گفتمان مشترک طرح ایجاد بدیل دست یابند تا حکومتی ایجاد شود که آیینۀ تمام‌نمای همه مردم افغانستان باشد.
وی علاوه کرد، مردم باید روی شیوۀ ایجاد دولت ملی به توافق برسند تا حکومت را سرجایش بنشاند و بتواند به عنوان یک نهاد مشروع، یک شیوه جدید را ایجاد کند.
گفتنی است که طرح اجندای ملی حدود 14 سال پیش توسط بنیاد احمدشاه مسعود مطرح شد و همه‌ساله برنامه‌هایی برای بهبود وضع سیاسی کشور گرفته می‌شود، اما تاکنون تغییری در روش حکومت‌داری مردم‌سالار رونما نشده است.
سید حسین اشراق حسینی، پژوهش‌گر و نویسنده، در این نشست گفت که ناهنجاری‌های اخیر کشور را به سمت تجزیۀ روانی سوق داده و نیروی کارآمد همیشه در حاشیه بوده است.
آقای حسینی نیز از روش حکومت‌داری انتقاد کرد و گفت: سیاست در کشور شخصی شده و ارادۀ ملی نیز در سیمای هیات حاکم وجود ندارد.
به گفتۀ وی، تا زمانی که مرزبندی‌های دروغین تقسیم قدرت از بین نرود، تا محرومان به حقوق خود نرسند، دموکراسی به‌گونۀ قناعت‌بخش برگزار نشود، رفتن به سمت آینده خوش‌بینانه نیست.
این کارشناس مسایل سیاسی همچنین علاوه کرد: تغییر با آرمان‌گرایی به وجود نمی‌آید؛ باید برای عبور از این معضل قدرت به صورت قومی تقسیم نشود.
عبداللطیف نظری؛ استاد دانشگاه نیز در این نشست سخنرانی کرد و گفت: نگاه علمی به اجندای ملی می‌تواند کشور را از بحران بیرون کند. او خاطرنشان کرد که سیاست قومی، مردم‌سالاری را عقیم کرده است.
وی در مورد اجندای ملی گفت: روح گفتمان در اجندا بر مشارکت، عدالت‌خواهی، اجماع ملی و مردم‌سالاری است و هیچ‌کس فکر نمی‌کند که در حاشیه قرار گرفته است.
از سوی دیگر احمدولی مسعود می‌گوید: طرح اجندای ملی را به حکومت کرزی نیز پیشنهاد کرده بود، اما پذیرفته نشد و بعد طرح حکومت وحدت ملی نیز به نحوی از اجندای ملی گرفته شد به این هدف که وحدت ملی بتواند گروه‌ها را در افغانستان همسو بسازد، طوری که تمام مردم افغانستان این حکومت را به زعامت خود بپذیرند.
وی اما در ادامه نقد می‌کند که حکومت وحدت ملی نه تنها نتوانست که وحدت مردمی را ایجاد کند که حتا توافق‌نامۀ میان خودشان را هم نتوانستند عملی بسازند.
اجندای ملی مواد زیر را به عنوان اصل به مردم معرفی کرده و از نیروهای سیاسی و فعالان مدنی می‌خواهد که طرح بدیل حکومت وحدت ملی را ایجاد کنند تا مردم با گذار موفقانه از بحران‌های کنونی به دولت ملی برسند:
اصلاح نظام انتخاباتی با نظارت احزاب سیاسی و وجود تقسیم اوقات مشخص آن، نافذشدن قانون ثبت احوال نفوس و سرشماری دقیق از نفوس مردم افغانستان، برخورد قاطع با تروریسم و تعریف روشن از دوست‌ودشمن، شکستن دیوارهای قومی و مذهبی، انکشاف متوازن، اصول اساسی سیاست خارجی افغانستان و شکل‌دهی تعریف روشن از آن.
علی‌رضا احمدی/ راه مدنیت
