استاد ادبیات دانشگاه کابل: زبان مطبوعات به سمت عامفهم شدن حرکت کرده است
احمد ضیا رفعت، استاد ادبیات دانشگاه کابل، وامگیری در زبان را جزیی از زبان خواند، اما تاکید کرد که وامگیری بیش از حد زبان را تخریب میکند.
آقای رفعت که به مناسبت رونمایی کتاب «تحول زبان فارسي در مطبوعات افغانستان» از سال 1254 تا 1395 سخنرانی میکرد، گفت که زبان فارسی بر روی وام واژهها باز است، اما رسانهها باید این وامگیریها را کنترول کند.
آقای رفعت در قسمتی دیگر از سخنان خود همچنین گفت که زبان در عرصۀ خبرنگاری زیاد مورد توجه قرار نمیگیرد، اگر توجه شود، بیشترین تاثیر را خواهد داشت.
گفتنی است که مهاجرتها و کاربرد زبان انگلیسی در موسسههای غیردولتی باعث شده واژههایی که نمونه فارسی هم دارد، وامگیری صورت گیرد.
دولت نیز در این زمینه تلاشی نکرده، تنها بخشی از رسانههای خصوصی تاکید بر بومی کردن زبان در کشور دارند.
سادهسازی زبان مطبوعات
زبان در تعریف سنتی آن همواره به عنوان وسیله افهام و تفهیم تعریف شده، اما غافل از این بودهاند که زبان وسیلهیی برای تاثیرگذاری نیز است.
نقش زبان در رسانهها، بهخصوص مطبوعات بسیار برجسته است؛ روان بودن و عام فهم بودن آن باعث میشود تاثیر بیشتری روی مخاطب بگذارد.
آقای رفعت در پژوهش -تحول زبان فارسي در مطبوعات افغانستان- خود دریافته که ادبیات نوشتاری مطبوعاتی طی بیش از یک دهه اخیر به سمت سادهسازی حرکت کرده است.
او به روزنامه راه مدنیت گفت که در سبکهای قدیمی خبرنگاری، متنها بسیار پیچیده بود و قشری خاص از خبر یا گزارش استفاده میکردند، اما اکنون با سادهسازی همه قشرهای جامعه توانایی استفاده از متنهای خبری را دارند. او تاکید به سادهنویسی در خبر و گزارش میکند.
وی همچنین به ساختار متنها در مطبوعات اشاره کرد و گفت که اکنون غیر از چند نشریه چاپی، بقیه به اهمیت نویسندگی توجهی نمیکنند.
گفتنی است که کتاب تحول زبان فارسی در مطبوعات افغانستان، متنها و سبکهای خبری را طی حدود یکونیم قرن اخیر مورد بررسی قرار داده است.
سخنرانان این محفل، کتاب مذکور را مورد تمجید قرار دادند و نیاز جامعه رسانهیی کشور خواندند.
علیرضا احمدی/ راه مدنیت