سرخوردگی در امریکا
دکتور کریم پاکزاد؛ پژوهشگر
ابتدا نمیدانستم چرا داکتر غنی و داکتر عبدالله با ۶۰نفر همراهانش که نقش توریست را بازی میکردند به واشنگتن میروند. آیا آنها انتظار داشتند که با چند جملۀ تکراری در مورد خطر تروریزم در افغانستان، رییسجمهور امریکا را متقاعد میسازند که شرمندگی و رسوایی را بهگردن بگیرد و بگوید آری حق با شماست، من اشتباه میکردم، شما بهتر از من منافع استراتیژیک امریکا را میفهمید. امر میدهم که خروج سربازان ما متوقف شده و سایر سربازان هم برگردند؟ آیا برای جلب کمکهای امریکا (بهگفته سران ارگ «شریک استراتیژیک» افغانستان) بود؟
امریکا که قبلا گفته بود سهمیلیارد دالر امسال و ۳،۳میلیارد دیگر سال آینده به نیروهای امنیتی افغانستان، به اضافه کمکهای مالی به دولت افغانستان میپردازد. بایدن هم در این مورد از حضور دولتمردان افغانستان سود برده و به آنها و سیاستمداران طرفدار ادامه جنگ در امریکا پاسخ بدهد و یادآوری کند که امریکا تا حال نزدیک به ۸۸میلیارد دالر کمک امنیتی، ۳۶میلیارد دالر کمک غیر نظامی از جمله ۷۸۷میلیون دالر بهطور خاص برای حمایت از زنان و دختران افغانستان اختصاص داده و تقریبا ۳.۹میلیارد دالر هم کمک بشردوستانه کرده است.
این ارقام برای اولین بار بهطور رسمی و واضح از زبان رییسجمهور امریکا شنیده میشود. این همه میلیارد دالر کجا رفته؟ توجه کنید که مصرف نظامی خود امریکا در افغانستان که حداقل به یکهزار میلیارد دالر بالغ میشود در اینجا مطرح نیست.
جو بایدن با صراحت و در آغاز صحبتها به غنی و عبدالله گفت که امریکا برای خروج سربازان خود تاکید دارد و افغانها (حکومت و طالبان) باید خودشان در مورد آیندهشان تصمیم بگیرند.
با اشاره به اوضاع جاری و حملات سرتاسری طالبان جو بایدن گفت: «این “خشونت بیمعنا” در افغانستان باید متوقف شود.» سپس اشرف غنی رییسجمهور میرود در وزارت دفاع تا با وزیر دفاع امریکا دیدار کند. من تا حال ندیدهام که رییسجمهور یک دولت در هنگام مسافرت رسمی بعد از صحبت و مذاکره با رییسجمهور به پیش یک وزیر برود.
با این عمل حقارتآمیز چه میخواست؟ که وزیر دفاع برخلاف رییسجمهور خود تصمیم دیگر بگیرد؟ این دیدار مسخره اهمیت مذاکره با روسای گروپهای احزاب در مجلس سنا و دیدار با رییس مجلس نمایندگان که نمایندگان منتخب مردم استند نه وزیران حکومت، امر افتخارآمیز برای هر مهمان خارجی محسوب میشود.
حتا چند ساعت قبل از آغاز مذاکره در واشنگتن، وزیر خارجه امریکا، انتونی بلینکن، وزیر خارجۀ کاملا فرانسویزبان و دانشجوی سابق دانشگاه پاریس که در فرانسه بود به زعمای فرانسه که مخالف خروج سریع نیروهای نظامی ناتو از افغانستان بود، از خروج سربازان امریکایی دفاع نموده گفت: «وضع موجود قابل قبول نبود.»
برای اینکه تابلو کامل شود در همین روز اطلاع یافتیم که امریکا حدود ۵۰هزار افغان را که بهنحوی با امریکا همکاری نموده از افغانستان قبل از پایان یافتن خروج سربازان خارج میکند.
با چنین تصمیمی استقلال افغانستان و دولتمدارهای آن کامل شد. باز هم خانۀ آقای غنی آباد که برخی رسانهها گزارش دادهاند او از برنامۀ خروج این ۵۰هزار نفر شکایت کرده و گفته این روند ممکن است باعث “تضعیف روحیه” سربازان اردوی افغانستان شود.
سرانجام برای اینکه در برگشت به کابل چیزی برای گفتن داشته باشد، در کنفرانس مطبوعاتی خود گفت: «برعلاوه مسایل امنیتی موضوع تهیه واکسن برای افغانستان هم در صحبت با جو بایدن مطرح شد.»
او نمیدانست که روز قبل از دیدار، امریکا از ارسال ۳میلیون دوز واکسن به افغانستان خبر داد؟
کاش غنی و عبدالله با ۶۰ نفر همراه امریکا نمیرفت تا ما بار دیگر شاهد تکرار مواضع امریکا و سرخوردگی دولتمدارانی نمیبودیم که چشم به کمک خارجی دوختهاند. درد پیشروی طالبان کم بود که سرخوردگی در امریکا را هم شاهد باشیم.