«شتر کجایش راست است…»
«ای فساد پیشهگان ارگ لعنت بر شما» این نظر یکی از شهروندان، بهنام عزیز محمد فیضی است که خطاب به محمود فضل فضلی، رییس اداره امور ریاستجمهوری نوشته شده.
عنایت فانی گرداننده برنامه به عبارت دیگر بیبیسی، مصاحبهیی داشت با فضل فضلی؛ رییس اداره امور ریاست جمهوری که رادیو تلویزیون ملی (RTAdari) نیز آن را در صفحه فیسبوک خود نشر کرد، اما نکته اساسی در این مورد، واکنش کاربران فیسبوک و مخاطبان این رسانه نسبت به سخنان آقای فضلی است.
این گفتگو بیشتر حول بحثهای چگونگی رسیدن ناگهانی او به ریاست عمومی اداره ریاستجمهوری، سقوط ولسوالیها و تمرکز قدرت در دستان سه فرد؛ رییسجمهور، فضل فضلی و حمدالله محب مشاور شورای امنیت ملی میچرخد.
در این گفتگو، فضلی تلاش میکند به انتقادها نسبت به او و سوالات عنایت فانی جواب بدهد. او برای آنکه ثابت کند یکشبه به آن مقام نرسیده، میگوید که از12سالگی در ولایت ننگرهار فعالیتهای سیاسی داشته و قبل از رسیدن به جایگاه فعلی، انتخابات1397 را بهخوبی مدیریت کرده است.
بیشتر از 400 کاربر فیسبوک تا ساعت۷ امروز چهارشنبه که اکثر از افغانستاناند، در پای این ویدیو نظر دادهاند؛ اما جالب اینجاست که اکثریت قریب به مطلق نظر شهروندان در رابطه بهآقای فضلی بهشدت منفی و توام با مسخرگی، فحش و انتقاد است.
متین کریمی یک کاربر افغان با لحن کنایهآمیز و با اشاره به آغاز فعالیتهای سیاسی فضلی نوشته: «از دوازده سالگی مبارزات سیاسی خود را شروع کرده، شما قضاوت کنید!»
شفیق رسولی؛ کاربر دیگر نوشته که «شتر کجایش راست است دقیقا کجیهای افغانستان چنین است.»
شکرالله عطایی یکی از کاربران دیگر، فضلی را به دروغگویی در آن مصاحبه متهم کرده و نوشته: «ای بیوجدانا، در برنامه زنده اینقدر دروغ میگوید.»
آقای فضلی منتقدان زیادی دارد. از سیاسیون و جوانان کشور گرفته تا اکثر شهروندان. حتا در بسیاری موارد از او اظهار نفرت میکنند.
به باور منتقدان، فضلی یکی از مهرههای بسیار نزدیک به رییسجمهور است که توسط خود رییسجمهور بهعنوان رییس اداره امور ریاستجمهوری تعیین شده است.
منتقدانی فضلی از همه اقشار اجتماعیاند. آنها میگویند که رییسجمهور بخشی از مدیریت کشور را به این جوان خام داده و کشور را به بحران کشانده است.
باری عبدالرحمن پدرام، عضو مجلس نمایندگان کشور با اشاره به آقای فضلی و افراد نزدیک به رییسجمهور گفته بود: یک حلقه چاپلوس و بدبین، گرد رییس جمهور حلقه زدهاند، که غیر از تملق و چاپلوسی کار دیگری نمیکنند.»
بصیر حکیمی، در پای ویدیوی گفتگوی او و فانی با متهم کردن فضلی به فساد و ناتوانی در مدیریت، نوشته: «پستترین انسان است. وطن را بهبحران برده. دزدان حرفوی استند.»
نورالحق قیومی شخص دیگر در اظهار نظری از فساد در ارگ چنین نوشته: «از منبع فساد که در ارگ است هم بگویید آقای فضلیگک.»
فضل محمود فضلی، طب معالجوی را در دانشگاه ننگرهار خوانده و ادامه تحصیل خود را در این رشته در دانشگاههای بیرونی ادامه داده است. او در واقع یک داکتر معالج است؛ اما اکنون در یکی از کلیدیترین و با صلاحیتترین موقفهای حکومتی کار میکند. حتا بر اساس قانون، پارلمان کشور نمیتواند او را برای جوابگویی به نمایندگان مردم، به مجلس نمایندگان فرا بخواند.
بسیاری از شهروندان، فضلی را به ناکامی و ناکارآمدی متهم کرده و خواستار استعفای او استند.
نقیبالله اخگر، در پای ویدیوی گفتگوی او گفته: «از آقای فضلی بپرسید که ایشان تا حالا چه دستاوردی داشته.» شخص دیگری بهنام عبدل شیرزاد در آنجا نوشته که «باید سبکدوش کنید این بیسواد را.»
البته کسانی هم استند که فضلی را مورد ستایش قرار میدهند؛ اما نسبت به شمار زیاد منتقدان وی، خیلی کم به نظر میرسند. بهعنوان مثال یکی از کاربران بهنام سید عتیقالله راغستانی، در جایی که همه از فضلی اظهار تنفر کرده، نوشته: «زنده باد جناب رییس صاحب.»
رحیم عمرزاد، کاربر دیگر نوشته: «مصاحبه بسیار عالی.»
با وجود اینکه بسیاری از مردم، منتقد و مخالف عملکرد آقای فضلیاند و بارها گزارشهای زیادی در مورد عملکرد وی نشر شده که حتا با وجود چنین افرادی در کابینه، مردم نسبت به رییسجمهور هم بدبین شدهاند، اما او همچنان میخواهد بهعنوان یکی از باصلاحیتترین افراد در سایه لطف رییسجمهور به وظیفهاش ادامه دهد ولو هر مشکل، بحران و بنبستی هم برای مردم، کشور و اداره بهوجود آید.
با این حال اما برایندی که از این نظرات در تحلیل روانشناختی بهدست میآید نشان میدهد؛ یکی از بخشهای مهم تفکرات و شخصیت هر انسان اعم از مسوول و غیر مسوول بعد روانشناسانه و روانشناختی، رفتارها و شخصیت افراد است که اهمیت بهسزایی هم دارد و میتواند تشکیلدهنده بخش مهمی از دلایل رفتارها و اقدامات انسان باشد.
رفتارهای ناپخته و کلیشهیی آقای فضلی که در روانشناسی تحلیلی، تبدیل به یک کیش شخصیت سیاسی و ناکارآمد شده است، جز صدمات درونمرزی و برونمرزی به جامعه افغانستان فایده دیگری ندارد.
خودشیفتگی یا تلاش ناموفقش برای تبدیلشدن به یک چهره کارآ مانند شناگری است که بیجهت در حال دست و پا زدن است و تماشاگران میدان بازی سیاست، با علم به غرق شدن او، به جای یاریاش به غرق شدن بیشتر او کمک میکنند و او سکوت آنان را در برابر خود حمل بر نگاه مثبت آنان به خود میکند.
گسستگی از شخصیت اصلی یا متوسلشدن به شخصیتهای دیگر در واقع رویکردی است که آقای فضلی، برای از دست ندادن جایگاه فعلیاش در صحنه سیاست در پیش گرفته است؛ در حالیکه باید گفت این نوع خودفریبی و پیروی صرف، نتیجهیی جز بازماندن آقای فضلی از اهداف اصلی حتی در زندگیاش به ارمغان نخواهد داشت و برای دورنمای آینده کشور با وجود چنین شخصیتهایی که دچار گمگشتگی سیاسی شدهاند هم غیر از ناکامی ثمری دیگر نخواهد داشت.
دکتور کریمی