خطای استراتیژیک دولت ترمپ
ژیوپولیتیک افغانستان؛ عامل تداوم حضور
سرمقاله/ بی.بی.سی میگوید: «مشاوران جو بایدن به او گفتهاند که توافق حکومت ترمپ با گروه طالبان بسیار ناقص و خطرناک است و افغانستان را میتواند در یک جنگ وحشتناک داخلی فرو ببرد. خروج امریکا در ماه می مطابق این توافق، افغانستان را به میدان نفوذ و دخالت ایران و روسیه تبدیل میکند.»
افغانستان که در دورۀ جنگ سرد اهمیت ژیواستراتیژیکی برای غرب در راستای تهدیدهای اتحاد جماهیر شوروی یافته بود در مقطعی پس از جنگ اهمیت جیواستراتیژیک خود را از دست داد. اما تحولهای پس از ۱۱سپتمبر۲۰۰۱ سهم مهمی در بازخیزی نقش مهم و حیاتی ژیواستراتیژیک افغانستان در سطح جهانی داشت.
این اهمیت در مسیر تحولهای سیاسی در نظام بینالملل در طی چند دهۀ آینده حفظ خواهد شد، چه در سطح هژمونیک جهانی ایالات متحده امریکا و چه در سطح سیستمهای منطقهیی ورای حضور هژمون جهانی؛ زیرا موقعیت استراتیژیک افغانستان در کانون چند سیستم منطقهیی مانند شبه قارۀ هند، آسیای مرکزی، خاورمیانه بزرگ، خلیج فارس و چین همچنان پابرجا خواهد بود.
اگر گفتۀ مشاوران بایدن و همچنین اهمیت ژیوپولیتیکی افغانستان را در کنار یکدیگر بگذاریم، متوجه خواهیم شد که در رویکرد کلان سیاست خارجی ایالات متحده امریکا، حضور در افغانستان جزو موارد ضروری برای بقای هژمونی امریکا در عرصۀ بینالمللی است.
از سوی دیگر حضور ایالات متحده امریکا نیاز به وجود یک دولت کارآمد و دموکراتیک دارد که از ابتدای حضور امریکا در افغانستان بر آن تاکید و از ساختارهای دموکراتیک در همین راستا حمایت شده است.
ضرورت دولتسازی و ایجاد یک ساختار دموکراتیک در افغانستان برای ایالات متحده امریکا، از جهتهای گوناگونی قابل بحث است و اندیشمندان معروفی همچون فوکویاما بر آن تاکید کردهاند که ما باید قدرت ایالات متحده را با تلاش جدیتر در زمینۀ دولتسازی تقویت نماییم. بدون دولتسازی، امکان توسعۀ دموکراسی و همچنین گسترش نهادهای قاعدهمند سیاسی وجود نخواهد داشت.
به نظر میرسد گفتههای مشاوران بایدن همان سخنان جوزف نای؛ اندیشمند امریکایی است که به دولتمردان این کشور تذکر داده بود که ماجرای ۱۱سپتمبر سبب شد تا دولت بوش استراتیژی تازهیی تدارک ببیند.
در همین ارتباط نیز اعلام کرد که امریکا از جانب نیروهای نظامی متعارف زمینی و بحری در معرض تهدید قرار ندارد، بل از جانب افراد متعصب مورد تهدید است که توانایی دستیابی به تکنالوجی جدید را نیز دارا هستند.
وی معتقد بود که امروزه کشورهای بزرگ بهجای رقابت با یکدیگر، امریکا را به لحاظ مواجهه با تهدیدهای تروریستیاش، در یک جبهه مشارکت میبینند که همگی در مقابل ناامنی و آشوب قرار دارند.
طالبان و گروهای رادیکال متحد آن بهویژه القاعده، خود به تهدیدهای امنیتی برای ایالات متحده امریکا بدل شدهاند و بهرغم امضای توافقنامۀ صلح میان طالبان و امریکا، بنا به گزارش نهادهای امریکایی، طالبان روابط خود را با القاعده قطع نکردهاند. القاعده ضمن اعلام جنگ علیه امریکا، منافع این کشور را در بسیاری از نقاط جهان هدف حملههای تروریستی قرار داده است.
بنابراین اعتماد به گروه طالبان و دادن امتیازهای بسیار، خطای استراتیژیک دولت ترمپ بود، سیاستی که بهجای ختم جنگ و خشونت در افغانستان، طالبان را در اعمال خشونت بسیار ترغیب نمود.
دولت بایدن با اشراف بر توافقها میان گروه طالبان و دولت امریکا متوجه این خطا گردید که نه در بلندمدت؛ بل در کوتاهمدت منافع امریکا را در منطقه با خطر جدی مواجه خواهد کرد.
ایجاد ارتباط علنی و روشن گروه طالبان با کشورهای رقیب ایالات متحده امریکا یکی از تبعات تصمیم دولت ترمپ در کوتاهمدت تلقی میشود. خروج نیروهای امریکایی از افغانستان نیز اشتباه بسیار بزرگ در محاسبات دولت ترمپ بود که مشاوران بایدن این نکته را بهخوبی درک کردهاند که خروج نیروهای این کشور فضا را برای رقبای این کشور در منطقه باز خواهد کرد.
بر اساس همین ملحوظ آنها خروج را مساوی با شروع یک جنگ داخلی و باز شدن فضا برای رقبای امریکا میدانند.
در فضای کنونی دولت ما بهعنوان متحد استراتیژیک امریکا، باید از تمام ظرفیت خود استفاده کند تا بتواند زمینه را برای جذب همکاریهای بیشتر جامعه بینالمللی بهخصوص امریکا در راستای دولتسازی و تحکیم بیشتر اصول دموکراسی به کار گیرد، از ارزشهای دو دهۀ اخیر پاسداری کند و از جانب قوت با گروه طالبان برای برقراری صلح پایدار سخن گوید.
دولت، تازه امریکا به مدیریت جو بایدن،اکثر قرار داد های ترمپ را فسخ وبیدن اعتبار اعلام نموده،دیموکرات ها میتوانند،این جنگ را خاتمه دهد تا پاکستان را جدی هشدار دهد که دیگر تروریزم را حمایه نکنند،تاریخ ۶جنوری حمله تروریزم، ترامپ، بالای کپیتل هل، یا مجلس ثنای امریکا، را برای یکروز امریکایئ ها تربه کردن و دانستن که تروریزم برای امریکا چقدر خطرناک بود، مگر خوشحالم که دولت امریکا با پشیبانی مردم ،توانستن که این کودته تروریزم را خنثی کنند،
ما افغان ها چهل سال میشود،که روزمره تحت فشار تروریزم هستیم هر روز تلافات،مردم بی گناه شکار تروریزم شده، لطفآ اقای جو بایدن و دولت دیموکرات ها با فشار آوردن بالای دولت ترورستی پاکستان،که حمایه شان را جدآ طالبان،متوقف سازد