فقر و ممنوعیت تعلیم؛ چرخ خیاطی برای عبور از انزوا
راه مدنیت:گروههای بزرگی از دختران در کابل که اکثرا دانشآموز و دانشجو هستند، برای عبور از انزوا به یادگیری کارهای کوچک حرفهای رو آوردهاند. دخترانیکه از یکسو میخواهند شغلی داشته باشند تا به خانوادههایشان کمک اقتصادی کنند و از سوی دیگر از افسردگی و رنج خانهنشینی نجات یابند.
در شرایط خفقان کابل، اما این دختران چگونه زیر یک سقف جمع میشوند و اشتغالزایی را آموزش میبینند؟
دخترانی در یک حویلی گلی بزرگ و قدیمی با اتاقهای شاریده در دورترین نقطهٔ غرب کابل گردهم جمع شدهاند. حویلیای که حدود هشت صنف دارد و علفهای بهاری صحن آن را سبز کرده است.
استادی در یکی از صنفها مصروف تدریس شغل خیاطی برای جمعی از دختران است؛ صالحه (مستعار) به گونهٔ رضاکار به همنسلان خود شغل خیاطی را آموزش میدهد.
صالحه با رضایت خود و همکارانش عکسهایی از جریان این فعالیتها برای راه مدنیت فرستاده است. او در گفتگو با راه مدنیت میگوید که در چنین شرایط نیاز است هرکسی اگر توانی دارد و به شغلی هم مسلط است، باید به دخترانیکه امروز رنج میبرند، آن را منتقل کند.
او بر این باور است که تحمیل شرایط سخت محدودکننده برای دختران و زنان شایسته نیست و اقدامات بیشتر از دو سال اخیر، روال زندگی دختران و خانوادهها را هم به لحاظ اجتماعی و هم به لحاظ اقتصادی دچار بحران کرده است.
به گفته صالحه: «حالا که چنین وضعیتی پیش آمده، پس مسوولیت بزرگان جامعه و کنشگران اجتماعی سنگینتر شده که در قبال دختران احساس مسوولیت کنند و اقدام موثر نمایند تا از وضعیت بد اقتصادی عبور کنند و به هدف رسیدن به خودکفایی دختران و کمک اقتصادی به خانوادههایشان وارد بازار کار شوند؛ درست ما برای همین هدف اینجا هستیم و در حد توان ما تلاش میکنیم.
در همین حال، زهرا سادات، مدیر مسوول مرکز فعالان خانمهای افغان نیز میگوید که این مرکز از ۹سال بدینسو در بخش حمایت اجتماعی و اقتصادی از زنان و دختران ایجاد و برنامهٔ جاری این مرکز از چهارماه بدینسو فعال شده که از سوی خانوادهها نیز استقبال شده است.
خانم سادات افزود: «ما تلاش داریم دخترانیکه دانشجو و دانشآموز بودند و از تحصیل و آموزش بازماندند، جهت رهایی از انزوا و افسردگی، در صحنه حاضر شوند، شغل و حرفه یاد بگیرند و به لحاظ اقتصادی به خانوادههایشان کمک کنند.»
او در ادامه خاطرنشان ساخت که زنان و دختران افغانستان علاقهمند آموزش هستند، مهم نیست که آنها در چه سطحی هستند؛ حالا که فرصت آموزش از دختران سلب شده، حداقل تلاش صورت گیرد تا انگیزهٔ آنها کشته نشود، اگر آموزش نیست، حداقل شغل و حرفه وجود دارد که یاد بگیرند.
از سویی هم جمعهخان بهادری، مسوول برگزاری این برنامه گفت که از چهار ماه بدینسو ۷۰۰دختر در بخشهای خیاطی، نقاشی، صنایع دستی، قالینبافی و آرایشگری مصروف آموزش هستند.
وی تصریح کرد که صنوف درسی و یادگیری شغل این مرکز رایگان است و استادان به گونهٔ رضاکارانه برای دختران تدریس میکنند.
به بیان بهادری، این مرکز خدماتی برای دختران با وجود چالشهای فراگیر مالی و اجتماعی، ایجاد شده و از تمام توان کار گرفته خواهد شد تا آنان بتوانند در عرصههای اجتماعی و اقتصادی روی پای خود بایستند.
او همچنان با اشاره به مشکلات سد راه فعالیتهای این مرکز گفت که نبود امکانات از قبیل فرش، منابع مالی و عدم حمایت از سوی موسسات، مهمترین مشکلاتی است که تداوم آن را با چالش مواجه میکند، زیرا با وجود درخواستهای مکرر، اما تاهنوز هیچ نهادی حاضر به حمایت نشده است.
گفتنی است در شرایط دشواری که حکومت گروه طالبان محدودیتهای سنگینی برای زنان وضع کردهاند، شدیدترین آسیبهای روانی، اقتصادی و اجتماعی را هم این بخش بزرگ جامعه متحمل شدهاند. در مدت حدود سه سال از حکومت گروه طالبان دهها هزار زن از کار و صدها هزار دختر از تعلیم و تحصیل محروم شدهاند و این صفحه تاریک برای زنان افغانستان همچنان تاریک باقی مانده است.