تمنا عارف؛ روزنامه‌نگار
از این بیت عطار شروع می‌کنم: «جهان از باد نوروزی جوان شد/ زهی زیبا که این ساعت جهان شد» می‌خندیدیم تا غبار غم از دل‌های‌مان زوده می‌شد، در روزی که گل‌ها آغوش باز می‌کنند تا به مشام‌مان بنوازنند، انکار و تهدید، آغوش طبیعت را برای‌مان تنگ کرده است. برگ‌های سبز سوسن و نارون با نگاه‌های مبهم و ناامیدکننده‌ام پیچ و تاب می‌خورند.
امسال و شاید سال‌های دیگر به یاد گل‌های نوشکفته پیر شوم. روزهای را تجربه می‌کنم که قاتل و ظالم می‌شوند. دل و دماغم را خروار خروار محدودیت و محکومیت تهدید می‌کند. من آمده‌ام از معجزه‌ها و کرشمه‌های بهار می‌نویسم. از گل‌شگفتن‌ها می‌نویسم و از آزادی؛ جایی که فخرفروشی در حرام‌خواندن‌ها و بدعت‌کشیدن‌ها خلاصه می‌شود. از نوروز می‌گویم.
نخستین روز سال نوی خورشیدی یکی از قدیمی‌ترین جشن‌های به‌جا مانده از دوران حوزه تمدنی فارسی و کشورهای چون افغانستان، آذربایجان، هند، ایران، عراق، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، تاجیکستان، ترکیه، ترکمنستان و اوزبیکستان نوروز است.
در افغانستان این روز روز اول سال خورشیدی‌ست. در این شکی نیست که خاستگاه نوروز ایران باستان است. من به نوروزی که یکی از روزهای مقدس و اعیاد مذهبی زرتشتیان و بهاییان بوده است کار ندارم؛ زیرا در جامعه مسلمان افغانستان و سایر کشورهای اسلامی دیگر که از آن تجلیل می‌شود جنبه دینی-مذهبی ندارد. در متون دینی چیزی به نام نوروز نداریم. افغانستانی‌ها از آن به‌عنوان جشن کهن که ریشه در فرهنگ و تاریخ حوزه تمدنی دارد پاسداری می‌کنند.
فراتر از آن آغازگر رستاخیز طبیعت، گاه رویش و زایش باغ و بوستان می‌پنداریم به این یقین که همزمان با آغاز بهار و سالِ نو خورشیدی همگام با طبیعت روزگار نو را با نگرش نو آغاز کنیم.
تغییر تقویم سال کشور از خورشیدی به قمری یکی از مواردی قابل تامل در راستای نوروزستیزی‌ست. اگر در کشوری زندگی می‌کنیم که در آن مناسبت‌های جهانی و بین‌المللی را جشن می‌گیرند پس نوروز با عنوان رسمی «روز بین‌المللی نوروز»، توسط یونسکو به عنوان میراث فرهنگی و معنوی بشر به ثبت جهانی رسیده است.
نوروز میراث فرهنگی مشترک کشورهای مختلف از جمله ایران و افغانستان است. به همین خاطر یونسکو به‌عنوانِ روز بین‌المللی نوروز از آن یاد می‌کند.
نوروز همواره در میانِ گروه‌های مختلف با تهدیداتی روبرو بوده است. یک گروه آن را تقلید از ایرانیان و آیین زرتشتیان می‌پندارند و به حامیان نوروز القاب گوناگون می‌دهند.
نوروز با فرهنگ و تاریخ مردم افغانستان گره خورده است. فارسی‌زبان افغانستان در آن با کشورهای مختلف از جمله ایران شریک‌اند. آنانی که با زبان سر ستیز دارند همواره تلاش کرده‌اند تا برگزارکنندگان نوروز را مقلد و دنباله‌رو ایران بپندارند.
یکی از تهدیدات دیگر فراروی نوروز گروه‌هایی است که آن را بدعت و حرام می‌خوانند. تغییر تقویم شمسی به قمری یکی از تلاش‌های نوروزستیزی‌ست و این تهدید برمی‌گردد به افزایش افراطیت و تفسیرهای سخت‌گیرانه از اسلام و تعریف دینی از آن. پیوند دادن نوروز به دین و جداسازی آن از فرهنگ و تاریخ موجب کمرنگ شدن تجلیل از نوروز در افغانستان شده است.
اگر نظام و حکومتی که در این کشور می‌خواهد حاکمیت داشته باشد وظیفه و مکلفیت دارد تا فضا را برای شهروندان کشورش باز بگذارد، وظیفه‌ی دولت‌هاست تا به فرهنگ‌ها و داشته‌های تاریخی، عنعنات اقوام مختلف احترام بگذارد و از آن حمایت کند. متاسفانه در این کشور روز به روز فضا برای اقوام مختلف و زبان‌های مختلف تنگ‌تر می‌شود. جشن نوروز که جشن همدلی و همگرایی‌ست به شکاف‌های قومی زبانی توسط گروه‌های مختلف از جمله گروه حاکم تبدیل می‌شود.
ما نیاز داریم با جهان تعامل داشته باشیم و همگام با جهان زندگی کنیم. اگر می‌خواهیم همگام با جهان و جهانی‌شدن باشیم، اگر با شهروندان کشور خودمان مشکل داریم، سازمانهای جهانی از جمله ملل متحد را چگونه می‌توانیم نادیده بگیریم. سازمان ملل متحد نوروز را با قدمت ۳هزار ساله خوانده و خاطرنشان کرده ۳۰۰میلیون انسان آن را جشن می‌گیرند و آن را به عنوان میراث معنوی جهانی ثبت کرده است.
مجمع عمومی سازمان ملل متحد در قطع‌نامۀ دیگرش نوروز را به نام فرهنگ صلح «روز جهانی نوروز» تصویب کرده است. بانکی مون؛ رییس پیشین سازمان ملل متحد در صحن این سازمان آن را تجلیل کرد و بیانیه‌ای به همین مناسبت صادر کرده است.
هر تلاشی برای زدودن فرهنگی به بزرگی نوروز ره به‌جایی نخواهد برد. هیچ قدرتی نمی‌تواند جلو آمدن بهار را بگیرد. هیچ گروهی قادر نخواهد بود تا با مکر و حیله، جشن نوروز را انکار کند. بهتر است به جای تلاش برای انکار و مانع شدن تجلیل نوروز فکر دیگر کنید. اگر می‌خواهید جهان و سازمانهای جهانی از جمله سازمان ملل متحد افغانستان را حمایت کند و یا هم به رسمیت ببخشد، یکی از کارهایی که می‌توانستید این بود که به فیصله و مصوبات سازمان ملل متحد احترام کنید؛ چون نوروز جشن بین‌المللی و یکی از میراث‌های معنوی جهانی است.
ابر آذاری برآمد باد نوروزی وزید
وجه می می‌خواهم و مطرب که می‌گوید رسید
حافظ
