دهها قربانی در آغاز پروسۀ انتخابات/ مسوولیت حکومت چیست؟
درست چهار دهه است که مردم افغانستان قربانی میدهند. بیش از یکونیم دهه است که این مردم برای مشق دموکراسی خون میدهند.
در حمله روز یکشنبه 2ثور بر یک مرکز ثبتنام رایدهندگان در کابل حدود 60تن جان باختند و بیش از 115تن دیگر جراحت برداشتند. دو ساعت بعدتر از آن با انفجار ماین جاسازیشده که در مرکز ثبتنام رایدهندگان در شهر پلخمری مرکز ولایت بغلان انجام شد دستکم 6 تن به قتل رسید و چند تن دیگر زخم برداشتند.
خطرات حمله به مراکز ثبتنام رایدهندگان از ابتدا یک احتمال جدی بود و دستکم پس از شدت گرفتن حملات هوایی ارتش بر تروریزم این احتمال خیلی قوت گرفته است.
با این حال انتخابات پیش رو با دو چالش عمده مواجه است. اول اینکه در این انتخابات هم بهدلیل سیاسی و هم امنیتی سطح مشارکت مردم خیلی پایین خواهد بود. دوم حالا اگر مردم به هر دلیلی به رفتن در پای صندوقهای رای ترغیب گردند، افزایش خطرات امنیتی که مستقیم جان رایدهندگان را تهدید میکند، بهطور قطع میزان مشارکت را پایین خواهد آورد.
با این وصف حکومت باید با تمام توان اعم از ارتش، پولیس و استخبارات تلاش کند که امنیت مراکز ثبتنام رایدهندگان را تامین نماید. در غیر آن، با کاهش جدی سطح مشارکت مردم مشروعیت انتخابات بهطور جدی زیر سوال خواهد رفت و دموکراسی نیمبند، صدمه جبرانناپذیر خواهد خواهد دید.
هرچند مسوولیت حمله به مرکز ثبتنام رایدهندگان در مربوطات حوزه ششم را هواداران داعش به عهده گرفتهاند، اما به باور آگاهان، فرقی میان طالب و داعش نیست. داعش به تعریف دقیق کلمه که در خاورمیانه عرض وجود کرده بود در افغانستان اصلن وجود ندارد و آنچه بهنام داعش مدعی حملات تروریستی و دهشتافگنی است، میتواند بخشی از طالبان باشد که در تشکیلات جدید در اختیار استخبارات منطقه قرار گرفتهاند.
با این وصف، امنیت مراکز ثبتنام رایدهندگان و همینطور مراکز رایدهی صرف با افزایش نیروهای امنیتی در گرد و اطراف این مراکز پاسخ لازم را داده نخواهد توانست.
تشدید حملات بر مواضع تروریزم داعش و طالب میتواند، فرصتهای سازماندهی حملات انتحاری و انفجاری را از آنان بگیرد و دستکم انتخابات با تهدیدهای امنیتی کم برگزار گردد.
باید در فرصتی که تا انتخابات پیش در اختیار است، حملات بر تروریزم چنان افزایش یابد که آنها توان سازماندهی و حملات بر مراکز انتخاباتی را از دست بدهند.
جدیترین حرف هم اینکه وقتی مردم افغانستان با دادن صدها قربانی حاضرند از ارزشهای دموکراتیک پشتیبانی کنند و با همه تهدیدهایی که وجود دارد اشتراک کنند، حکومت موظف و مکلف است که از این خونها پاسبانی کند و روندهای دموکراتیک و مشارکت مردم را با میزان بالایی از شفافیت و درستی مدیریت کند.
مردم جانشان را قربانی میکنند که میزان تقلب کاهش یابد، انتخابات عادلانه و شفاف برگزار گردد و در نهایت خود بر سرنوشت خود مسلط گردند.
در چنین حالتی حکومت مکلف است با این همه قربانی مردم بازی نکرده، با مدیریت سالم، اراده جدی سیاسی و تلاشهای بیدریغ، یک انتخابات شفاف، عادلانه و دور از تقلب و جعل برگزار نماید.
در این میان نهادهای بینالمللی نیز مسوولیت جدی دارند که تلاش نمایند این انتخابات را که از هم اکنون هزینه انسانیاش به 200 نفر رسیده، نظارت جدی و گسترده نموده، اجازه ندهند خون مردم در در بازیهای مافیایی و استخباراتی منطقه پایمال گردد.
سرمقاله