رییسجمهور غنی برای اشتراک در نشست جنوا برای افغانستان وارد سوییس شد. قرار است نشست جنوا در روزهای 27 و 28 نوامبر مطابق 7 و 8 قوس در شهر جنوا برگزار شود.
در نشست جنوا که حدود 62 کشور و 35 سازمان بینالمللی اشتراک دارند به هدف بررسی تعهدهای حکومت وحدت ملی به مردم افغانستان و تعهدات متقابل بین حکومت افغانستان و جامعۀ جهانی برگزار شده است. در این نشست ارزیابی روی دستآوردها و چالشها در پنج سال اول دهۀ تحول، بحث و ابراز دیدگاهها برای پنج سال آینده افغانستان تمرکز خواهد شد.
هیات رهبری افغانستان اکنون در نشست جنوا اشتراک کردهاند که چهار سال قبل تقریبا در همین روزها (13 قوس 1393) برای دریافت تجدید کمکهای جهانی به نشست لندن رفته بودند.
در آن نشست حدود 70 کشور سازمانهای بینالمللی چیزی در حدود 15میلیارد دالر به افغانستان تعهد کردند. کمکهایی که تا کنون حکومت وحدت ملی بر آن استوار است؛ اما آن کمکها دیگر مجانی و بدون بررسی در اختیار افغانستان گذاشته نمیشدند. باید افغانستان در قبال فساد به عنوان جدیترین تهدید رسیدگی میکرد، برای کاهش فقر و بیکاری برنامه میداشت و در جهت تقویت نیروهای بومی تلاش صورت میگرفت تا بار مسوولیتهای امنیتی کشور از نیروهای ایساف به نیروهای امنیتی افغانستان انتقال داده میشد.
نشست لندن در حالیکه یک فرصت برای افغانستان بود، با توجه به عهدهدار شدن مسوولیت امنیتی به نیروهای بومی یک بار سنگین نیز بود. به همین ترتیب دهها دوسیه قطور فساد، در زمانیکه فساد اداری و مالی در کشور در نقطه اوج خود بود، نیز به دوش این حکومت نوپا قرار گرفت؛ اما این بار هیات رهبری افغانستان در حالی در نشست جنوا اشتراک میکنند که اکثر وعدههای نشست لندن با رهبری رییسجمهور غنی به جامعه جهانی عملی شدهاند.
اکنون افغانستان دهها پروژه بزرگ حملونقل در دستور کار دارد. با بیش از ده کشور منطقهیی و جهانی، قراردادهای تجاری بسته است. با بیش از پنج کشور منطقهیی و جهانی برای افزایش صادرات افغانستان بهخصوص میوه تازه و خشک، دهلیزهای هوایی ایجاد کرده است. رابطه شکسته بینالمللی میراث حامد کرزی از نو احیا و بهبود یافته است. در حلقه منطقهیی نیز با همه کشورهای همسایه و منطقه به استثنای پاکستان، افغانستان در بهترین حالت روابط خود قرار دارد. بنادر چابهار پروژه سهجانبه میان افغانستان، ایران و هند از جمله مواردی است که میتواند به شاهرگ تجاری منطقه مبدل شود.
اکنون افغانستان عضو مهم پروژه بزرگ بینالمللی «یک کمر بند یک راه» چین در منطقه است. تلاشها برای اتصال به خطوطآهن چندین کشور منطقهیی آرزوی راه لاجورد را تقریبا قطعی ساخته است.
در بخش انرژی افغانستان نهتنها برای خود برنامههایی دارد که تبدیل به محور اتصال انرژی منطقهیی شده است. پروژههای بزرگ تاپی، توتاپ و تاپ از جمله پروژههای بزرگ چند ملیتیاند که با محوریت افغانستان و سیاست اقتصادی-امنیتی آقای غنی در حال اجراییشدناند.
برای مشارکت فعال زنان بهعنوان نیم پیکر جامعه، حکومت وحدت ملی دستآوردهای قابل ملاحظهیی دارد.
در بحث مبارزه با فساد نیز توجه جدی صورت گرفته است. هم اکنون چندین جنرال، ماموران ارشد حکومتی و برخی جنگسالاران و مافیای فساد تحت نظارت در زنداناند و یا هم منفک و سلب صلاحیت شدهاند.
در بحث صلح در پروسه کابل که به تاریخ 9 حوت 1396 برگزار شد حکومت افغانستان صلح بدون قیدوشرط با طالبان را اعلام داشت و در مورد گفتگو با پاکستان نیز ابراز آمادگی کامل کرد.
روی همرفته تلاشهای وسیعی از سوی حکومت افغانستان بهمنظور رسیدن به صلح و ثبات انجام گرفته است که آخرین نمونه آن ایجاد «بورد مشورتی صلح» در موازی با شورای عالی صلح است. هرچند ایجاد دو اداره موازی و مصرفی به شدت از طرف مردم و نهادهای سیاسی مورد انتقاد قرار دارد.
تلاشهای حکومت وحدت ملی بهرهبری رییسجمهور غنی برای قدرتمند ساختن نیروهای دفاعی و امنیتی، محدود ساختن جزیرههای قدرت، پاسخگو ساختن نهادها و ماموران ارشد حکومتی و تلاش برای کنترول و خلع سلاح فرماندهان غیر مسوول نیز تا حدود زیادی نتیجهبخش بوده است.
اما با این همه در بخش کنترول فساد اداری و مواد مخدر، حکومت وحدت ملی توفیق چندانی نداشته است. هنوز فساد بهشدت در ادارههای افغانستان وجود دارد و مواد مخدر گراف رو به صعود را تجربه میکند.
اخیرا اداره عالی تفتیش مدعی شد که پولهای زیادی از زمان به نتیجه رسیدن صلح با حکمتیار، به این حزب داده شده است که قابل پیگرد و بازپرسی است.
با این همه حکومت وحدت ملی به بخش بزرگی از تعهدهای خود در برابر جامعه جهانی عمل کرده است؛ اما هنوز برخی از تعهدهای حکومت وحدت ملی باقی مانده، از جمله فساد اداری، مواد مخدر و بحث امنیت این حکومت را با چالشهای جدی مواجه ساخته و برای مبارزه موثر، رسیدن به اهداف تعیینشده در این سه حوزه باز هم همکاری جامعه جهانی الزامی میباشد. انتظار میرود با وجود عمل به تعهدهای جهانی از سوی حکومت وحدت ملی، نشست جنوا، پیامهای مثبتی برای مردم افغانستان داشته باشد.
دکتور کریمی؛ روزنامهنگار