زلمی خلیل‌زاد نماینده ویژه ایالات متحده امریکا، پس از شش‌روز گفتگوهای جدی با نمایندگان طالبان در قطر، روز شنبه 6دلو وارد کابل شد تا نتایج گفتگوها را با رییس‌جمهور شریک نماید. در عوض گفته شد که معصوم استانکزی؛ رییس امنیت ملی کشور به قطر سفر کرده است.
زلمی خلیل‌زاد از طریق شبکه اجتماعی تویتر گفته است تا زمانی که در مورد تمام بسته مورد نظر صلح توافق نشود، روی هیچ چیز توافق نمی‌شود. خلیل‌زاد علاوه کرده که این گفتگوها باید زمینه مذاکرات مستقیم بین‌الافغانی را فراهم سازد تا یک آتش‌بس گسترده را موجب گردد.
این در حالی است که منابعی از طالبان به رویترز گفته‌اند که مذاکرات میان نماینده امریکا و نمایندگان طالبان در قطر نهایی شده است. بر اساس توافق قطر، نیروهای امریکایی حدود 18ماه دیگر باید افغانستان را ترک کنند، ولی در عوض طالبان تعهد داده‌اند که افغانستان خطری برای امنیت بین‌المللی نخواهد بود و القاعده و داعش را از افغانستان دور نگه خواهند داشت.
به نقل از رویترز، منبعی از طالبان همچنان تایید کرده که با آمدن ملابرادر به‌عنوان مسوول سیاسی دفتر قطر، روند مذاکرات صلح سرعت یافته است.
گمانه‌هایی از جدی بودن طالبان برای رفتن به‌سوی حکومت موقت وجود دارند، ولی آقای خلیل‌زاد در آخرین صحبت‌های خود این گمانه را رد کرده است.
در عین حال اشپیگل آنلاین یک خبرگزاری آلمانی در عنوانی گفته است امریکا در حالی افغانستان را ترک می‌کند که چین آمادگی کامل برای پر کردن این خلا دارد.
هرچند در این مقاله در اشپیگل گفته نشده که چین خلای امنیتی افغانستان را پر می‌کند، ولی با اشاره به روابط در حال گسترش افغانستان و تقویت روابط تجاری دو کشور یادآور شده که چین آمادگی برای ورود به افغانستان را بعد از امریکا دارد.
همچنین در این مقاله گفته شده که نخستین سفر رییس‌جمهوری یک کشور از نظر سمبولیزم سیاسی بسیار بااهمیت و معنادار است. محمداشرف غنی؛ رییس‌جمهور افغانستان نخستین سفر خارجی‌اش را به چین انجام داد. در ادامه آمده که سفر اخیر مشاور امنیت ملی افغانستان به چین نیز نشان‌دهندۀ یک فصل مهم در روابط دو کشور است.
این پیش‌داروی نویسنده اشپیگل چندان واقع‌بینانه به نظر نمی‌آید. امنیت افغانستان شکننده است و هزینه‌های هنگفتی نیاز دارد. هرچند چین روابط نزدیکی با پاکستان یکی از حامیان جدی طالبان دارد، ولی حالا بحث بر سر منافع کلان منطقه‌یی است که چین از برخی از تصمیم‌گیری‌های روسیه و ایران حمایت می‌کند. وقتی بحث در حلقه کوچک‌تر میان قدرت‌های منطقه‌یی مطرح باشد، منافع کشورها در همین حلقه کوچک قابل تعریف می‌شود.
نباید فراموش کرد که هند چین را رقیب اقتصادی خود در منطقه می‌بیند و در عین حال متحد پاکستان، کشوری که دشمنی صریح با هند دارد.
اگر این بحث‌ها را منتفی بدانیم که نمی‌شود چنین پنداشت، بخشی بزرگ از بودجه عادی افغانستان را ایالات متحده امریکا تامین می‌کند، تمام بودجه انکشافی افغانستان توسط کشورهای کمک‌کننده به‌صورت عمده غرب تامین می‌گردند و تمامی هزینه‌های نظامی و امنیتی افغانستان به عهده ایالات متحده امریکاست.
با این وجود آیا چین می‌تواند این خلای امنیتی را پر کند؟ آیا چین می‌تواند هزینه‌های لازم برای بودجه‌های عادی و انکشافی افغانستان را در سقفی در نظر بگیرد که امریکا و برخی از متحدان غربی‌اش تا کنون سنگینی آن را به عهده داشته و دارند؟
به باور نگارنده، پاسخ به این پرسش از آدرس چین، این گمانه‌ها را منتفی می‌سازد.
رحمت‌الله کریمی
