فوزیه علی‌زاده
ویروس همه‌گیر کرونا که جهان را به تعظیم خود درآورده از کجا آمده است؟
در جهان دیدگاه‌های مختلفی برای رسیدن به پاسخ این سوال، ارایه می‌گردد و مورد بحث و کنکاش قرار می‌گیرد. دین‌داران این مرض را یک غضب الهی خوانده و علت پیدایش آن را نادیده گرفته شدن اوامر الهی و بی‌توجهی به منکرات الهی می‌دانند، ولی صاحب‌نظران، دیدگاه‌های مختلف علمی را در رابطه با این ویروس همه‌شمول دارند.
مساله‌یی که بیش از هر چیز، موجب ترس و واهمه می‌گردد، شیوع سریع این ویروس است و اینکه بعد از حدود یک سال و تلفات فراوان، تازه برای آن واکسنی تهیه شده، اما این تنها مریضی جهان‌شمول در تاریخ بشریت نیست. این ویروس خانواده بزرگی دارد که طی چندین دهه قبل به وجود آمده‌اند.
کرونا ویروس (کویید۱۹) از خانواده ویروس‌هایی مانند «سارس» (سندروم حاد تنفسی) و « مرس» (سندروم تنفسی خاورمیانه است) ویروس سارس نیز در نومبر۲۰۰۲ در یکی از ایالت‌های جنوبی چین به راه افتاد و تا جون ۲۰۰۳ به گواهی (انستیتو پاستور) بیش از ۸۰۰۰نفر را بیمار کرد و سبب مرگ بیش از ۸۰۰نفر در ۲۰کشور جهان شد.
ویروس مرس در سال ۲۰۱۲ در عربستان سعودی ظاهر شد و از آنجا به ۲۷کشور جهان راه یافت. این ویروس علاوه بر سیستم تنفسی به دیگر اعضای بدن مثل گرده و جگر نیز آسیب می‌رساند و از همین رو، میزان مرگ و میر حاصل از آن به نسبت شمار بیمارانش بسیار بیشتر از ویروس سارس است.
در حال حاضر بر پایه مطالعاتی که دانشمندان در باره کویید۱۹ انجام داده‌اند، همین قدر می‌توان گفت که میزان کشندگی آن نسبت به سارس و مرس ضعیف‌تر است.
همچنان یکی از پاندمی‌ها یا یکی از بیماری‌های عالم‌گیر قرن بیستم بیماری آنفلونزای هانگ کانگی بود که از تابستان۱۹۶۸ تا بهار ۱۹۷۰ در سراسر جهان پخش گردید و حدود یک میلیون نفر را کشت، اما مرگ‌بارترین بیماری عالم‌گیر قرن بیستم را آنفلونزای اسپانیایی می‌دانند که از ۱۹۱۸ تا ۱۹۲۰ طول کشید.
ویروس این بیماری بیش از ۵۰۰میلیون نفر یعنی ۲۷درصد جمعیت جهان را مبتلا کرد و نزدیک به ۱۰۰میلیون نفر در اثر این بیماری جان خود را از دست دادند.
تاریخ بیان می‌دارد که هریک از بیماری‌هایی که در جهان ظهور کرده و باعث مرگ هزاران‌‌‌نفر شده، ترس و وحشتی را در زمان خود در بین مردم ایجاد کرده است.
بیماری کویید۱۹ با مردم چه کرده است؟
این بیماری برای مردم جهان مخصوصا برای کشورهای جهان سوم نه تنها یک بیماری، بل غضبی بزرگ است که فقر را چند برابر کرده به حدی که اگر مردم فقیر را از تنگی نفس، تب و درد از بین نبرد، بدون تردید از راه کمبود نان خشک سفره‌های‌شان، از بین میبرد.
افغانستان هم، مانند اکثر کشورهای فقیرنشین، از این بیماری دچار صدمات اقتصادی و اجتماعی شدیدی گردیده است. کرونا فقیران را فقیرتر و پول‌داران را پول‌دارتر کرد، چنانچه در اوج شیوع موج اول کرونا شاهد بودیم، برخی از فروشندگان قیمت ماسک‌ها و مواد ضد عفونی را چند برابر نمودند.
در قسمت فروش امکانات بهداشتی، دست به احتکار زدند و این عمل غیرانسانی باعث به خطر انداختن جان مردمی گردید که نسبت به سایر کشورهای جهان از حداقل امکانات برخوردارند.
اکنون برای مهار و کنترول موج دوم کرونا، ضرورت در این است که زمینه دسترسی به امکانات صحی و آموزش مراقبت‌های بهداشتی برای سراسر مردم در تمام مناطق افغانستان فراهم گردد تا جلوی بسیاری از خسارات جانی و مالی کرونا در کشور گرفته شود.
