افغانستان قبرستان ابرقدرتها؛ آیا چین کشور بعدی زیر آتش خواهد بود؟
منبع: یورواشین تایمز
خروج نیروهای امریکایی از افغانستان پس از توافق صلح، خطر قریبالوقوع بروز اختلافهای مرزی با چین را که خط مرزی کوچک؛ اما استراتژیکی با افغانستان دارد، افزایش میدهد.
کریس میلر، سرپرست جدید وزارت دفاع، از کاهش نیروها از ۴۵۰۰ به ۲۵۰۰تن تا اواسط جنوری خبر داد.
میلر در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «رییسجمهور ترمپ برنامه دارد تا جنگهای افغانستان و عراق را با موفقیت و مسوولانه به نتیجه رسانده و سربازان شجاع ما را به خانه بازگرداند.»
طالبان از این اقدام استقبال کردند، اما اردوی ملی افغانستان در مورد عقبنشینی عجولانه نیروهای امریکایی هشدار داده است.
دگروال عبدالفتاح اسحاقزی، سرپرست نیروی هوایی افغانستان به استارز و استریپس گفت: «اگر ایالات متحده به این زودی تعداد سربازان را به ۲۵۰۰تن کاهش دهد، مشکلات زیادی در سراسر اردوی ملی ما ایجاد خواهد شد. من فکر میکنم همکاران امریکایی ما باید وضعیت کشور را بررسی کنند و در مورد خروج بسیار محتاط باشند.»
تحلیلگران بر این باورند که نیروهای تروریستی و افراطگرایان مسلمان که از رفتار بجینگ با اویغورها به خشم آمدهاند، به تهدید قریبالوقوعی برای چین تبدیل خواهند شد.
طبق یافتههای هیات حقوق بشر سازمان ملل متحد، گزارشهای موثقی در مورد حدود یکمیلیون قوم اویغور در چین وجود دارد که در «اردوگاه توقیفی بسیار بزرگ محرمانهیی» نگهداری میشوند. بجینگ آنها را «مراکز حرفهیی و آموزشی» مینامد.
نیشانک موتونی، معاون مدیر اتاق فکر مستقر در کابل، واحد تحقیق و ارزیابی افغانستان به اس.سی.ام.پی (ساوث چاینا مورنینگ پست) گفت: «اگر افغانستان از نظر امنیتی از کنترول خارج شود، تاثیرهای گسترده آن در قالب درگیریها در چین بهروز خواهد کرد».
پس از حمله امریکا به افغانستان و حملات تروریستی ۱۱سپتمبر، بجینگ حتی زمانی که ارتش ایالات متحده در نزدیکی مرزهای این کشور مستقر شد، سکوت کرد. در سال ۲۰۰۲، واشنگتن جنبش اسلامی ترکستان شرقی ETIM))، یک سازمان افراطی اسلامی تاسیسشده توسط افراطگرایان اویغور که خواستار استقلال سین کیانگ بهعنوان یک کشور مستقل اسلامی هستند، را در لست سازمان تروریستی اعلام کرد.
موتونی به اس.سی.ام.پی گفت: «با وجود این که ETIM در حال حاضر در حمله به چین به شدت محدود عمل میکند، درصورت افزایش کنترول طالبان کنترول بر افغانستان، وضعیت ممکن است تغییر کند.»
با این حال، مایک پمپئو، وزیر امور خارجه امریکا پس از ۱۸سال در ۵نومبر ETIM را از لست سازمانهای تروریستی خارج کرد.
ایلجان آناگیت، سخنگوی دفتر اطلاعرسانی منطقه خودمختار سین کیانگ اویگور در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «سین کیانگ با قاطعیت علیه ETIM و سایر نیروهای تروریستی مبارزه و آنها را سرکوب خواهد کرد.»
مدتهاست که بجینگ نگران ارتباط موجود بین گروههای شبهنظامی و افراطگرایان مسلمان فعال در سین کیانگ است که محل زندگی اکثر مردم اویغور مسلمان شمرده میشود.
با این حال، تحلیلگران معتقدند که بجینگ پیشتاز نخواهد بود و با «برادر آهنین» خود پاکستان، از راه دیپلماتیک وارد منطقه خواهد شد.
موتونی گفت: «از آنجا که چین نمیخواهد مستقیما در افغانستان نقش پیشتاز داشته باشد، با پاکستان همکاری نزدیکتری خواهد داشت.»
عمران خان، نخستوزیر پاکستان در ستون واشنگتن پست نوشت: «همه کسانی که در روند صلح افغانستان سرمایهگذاری کردهاند باید در برابر وسوسه غیر واقعبینانه تعیین جدول زمانی مقاومت کنند. وی در ستون خود هشدار داد: «خروج شتابزده بینالمللی از افغانستان غیرعاقلانه است.»
خان نوشت: «هنگامی که رییسجمهور ترمپ در اواخر سال ۲۰۱۸ به من نامه نوشت و از پاکستان برای همکاری با ایالات متحده در دستیابی به توافق سیاسی مذاکره در افغانستان کمک خواست، ما در این که به رییسجمهور اطمینان دهیم پاکستان تمام تلاش خود را برای تسهیل در روند صلح خواهد کرد، تردید نکردیم و همین طور هم شد.
هنوز معلوم نیست که آیا چین بهای تصمیم ترمپ در زمینه عقبنشینی نیروها از منطقه جنگزده افغانستان را پرداخت خواهد کرد یا خیر.
نویسنده: اسمیریتی چاودهاری/ ترجمه: شریفه عرفانی