تهیه و گردآوری: نجمه رسا
آموزش مدیریت مالی به کودکان
کودکان باید بفهمند که منابع مالی محدود هستند و نمی‌توانند هر زمان که اراده کنند هر چیزی را بخرند، اما این آموزش باید با احتیاط و ریزبینی انجام شود. اگر همیشه به کودک گفته شود:
نی ما پول نداریم.
ما قدرت خریدن این سامان بازی را نداریم.
ما باید این پول را برای خریدن غذا صرف کنیم وگرنه گرسنه می‌مانیم.
ممکن است احساس ضعف، کم‌پولی و ناتوانی والدین در کودک ایجاد شود. آموزش باید به شکلی ظریف انجام شود تا کودک ضمن فهم محدودیت مالی دچار عقده نیز نشود.
در سنین قبل از مکتب و سال‌های ابتدایی مکتب که هنوز تفکر انتزاعی در کودک شکل نگرفته باید از آموزش عینی و مشاهده کردن برای آموزش کار گرفت. برای مثال برای آموزش محدودیت منابع مالی می‌توان این‌طور عمل کرد:
انگشتان دست را به کودک نشان دهیم و بگوییم ما به اندازه انگشتان دست پول داریم و این پول زیادی است، اما هر انگشت پولی، برای یک مصرف استفاده می‌شود. یک انگشت برای غذا و چیزهایی که می‌خوریم.
یک انگشت برای پوشاک و کالاهایی که می‌پوشیم.
یک انگشت برای مصارف مهمانی، محفل‌ها و خوش تیر شدن اوقات ما.
یک انگشت برای مصارف مکتب و لوازم درسی.
و یک انگشت برای خرید سامان بازی و وسایل تفریح کودک.
چون کودکان معمولا دوست دارند هر چیزی که ببینند را بخواهند با دیدن این مثال می‌فهمند ما پول برای خریدن وسایلی که او خوش دارد در نظر گرفته‌ایم، ولی اگر یک سامان بازی را می‌خرد یعنی پول را خرج کرده و تا اضافه شدن دوباره پول باید صبر کند. به این شکل کودک اولویت‌بندی برای خرید را هم می‌آموزد و می‌فهمد هر وسیله‌یی که برایش مهم تر و ارزشمندتر است را انتخاب کند.
همچنین مفاهیم پس‌انداز و صرفه‌جویی و هدفمند خرج کردن را نیز می‌توان به همین ترتیب به کودک آموخت.
جیب‌خرجی
آموزش بعدی مدیریت مالی درباره جیب‌خرجی و نحوه مدیریت آن است که بهترین سن برای آموزش آن سن ۷ تا ۹ سال است.
در این سن کودکان وارد مکتب شده و کم کم اجتماعی می‌شوند. از طرف دیگر مفهوم پول و ارزش آن را فهمیده‌اند و والدین می‌توانند دادن جیب‌خرجی را شروع کنند، اما چقدر باید به کودک جیب‌خرجی داد؟
اولین تعیین‌کننده میزان جیب‌خرجی کودک، میزان توانایی مالی والدین است. دومین عامل نیز شرایط محل و مکتبی که کودک در آنجا تحصیل می‌کند. مثلا فرض کنید شما توانایی مالی بالایی دارید اما همصنفی‌های کودک‌تان از طبقه پایین‌تر مالی هستند. اگر شما به کودک‌تان جیب‌خرجی زیادی بدهید باعث ایجاد حس نابرابری و نتیجه منفی در روابط اجتماعی فرزندتان خواهد شد.
یک نکته که باید در مورد دادن جیب‌خرجی در نظر داشت، این است که این یک پول ثابت برای مصارف شخصی و ضروری کودک است مثلا تغذیه، خرید بعضی لوازم کوچک یا حتی کرایه موتر کودک برای رفتن به مکتب و نباید با مسایل مالی دیگر که با کودک داریم تداخل پیدا کند. اگر برای جایزه دادن به کودک قراری گذاشته‌ایم؛ مثلا اینکه اگر حویلی را پاک‌کاری کند مبلغی به او می‌دهیم؛ این جدای از جیب‌خرجی است و نباید به‌جای هم در نظر گرفته شود.
در واقع ثابت بودن جیب‌خرجی است که به کودک امکان برنامه‌ریزی مالی و آموختن آن را می‌دهد. کودکان نباید نگران این باشند که اگر نتوانند نظر مثبت والدین را جلب کنند جیب‌خرجی را نیز از دست بدهند.
