اختر سهیل
هم‌زمان با جنجالی‌شدن انتخابات و نتایج آن، روند گفتگو‌های صلح به رهبری ایالات متحده امریکا دوباره شروع شده است.
به تاز‌گی زلمی خلیل‌زاد نماینده ویژه وزارت خارجه ایالات امریکا برای صلح افغانستان در پاکستان با نمایندگان گروه طالبان و عمران خان نخست‌وزیر پاکستان در پیوند به روند مصالحه گفتگو کرده است.
دست‌کم در دو ماه اخیر، بسیاری از مقامات ارشد امریکا و اتحادیه اروپا وقتی به کابل آمدند در دیدار با رهبران حکومت وحدت ملی آقایان محمداشرف غنی و عبدالله عبدالله روی یکی از موضوعاتی که صحبت و رایز‌نی کردند، فرایند صلح بوده است.
چندی پیش برخی از اعضای مجلس سنای امریکا در کابل با غنی و عبدالله در پیوند به پروسه صلح گفتگو کردند. پروسه صلح به رهبری امریکایی‌ها، در آستانه برگزاری انتخابات ریاست جمهوری 98 با توییتی از سوی دونالد ترمپ رییس‌جمهور امریکا متوقف شد.
در آن زمان یک باور این بود که برگزاری انتخابات به نوعی «مزاحم» صلح است. زلمی خلیل‌زاد و برخی دیگر از مقامات ارشد این کشور تاکید داشتند که برای امریکا روند صلح و نتیجه رسیدن این فرایند اولویت دارد تا برگزاری انتخابات.
حالا در آستانه اعلام نتایج ابتدایی و نهایی انتخابات ریاست جمهوری، امریکا و اتحادیه اروپا روی آغاز دوباره صلح تاکید می‌کنند.
به تاز‌گی امریکا و اتحادیه اروپا از حکومت و دولت افغانستان خواسته‌اند که هیاتی را برای مذاکرات صلح نهایی و آماده نمایند.
تاکید روی یک هیات افغانستان‌شمول در حالی صورت می‌گیرد که هنوز در داخل افغانستان اجماعی برای صلح و چگونگی گفتگو با گروه طالبان وجود ندارد.
روایت رییس‌جمهور غنی این است که تنها نهاد دولت و حکومت مشروعیت دارد که با طالبان داخل مذاکره شود. رییس‌جمهور غنی روی همین ملاحظه تاکید روی برگزاری انتخابات داشت تا یک حکومت منتخب و قوی روی کار آید.
دو روز پیش رییس‌جمهور و رییس اجرایی حکومت وحدت ملی در کابل میزبان مارک اسپر، وزیر دفاع و نانسی پلوسی؛ رییس مجلس نمایندگان ایالات متحده بودند.
در یک هفته گذشته، علاوه بر این دو مقام ارشد دولت ایالات متحده، الیس ویلز سرپرست معاون وزیر خارجه امریکا در امور آسیای جنوبی و مرکزی، مارکوس پوتسل، فرستادۀ ویژه آلمان برای افغانستان، رونالد کوبیا، نماینده خاص اتحادیه اروپا برای افغانستان، پیر آلبرت الساس، فرستاده ویژه ناروی برای افغانستان و سان یوشی، فرستاده ویژه چین برای افغانستان با مقام‌های حکومت وحدت ملی دیدار کرده‌اند.
هم‌زمان با این دیدارها، سفرای کشورهای هند، ایران و بریتانیا نیز ملاقات‌هایی با سران و مقامات ارشد حکومت داشته‌اند. موضوع اصلی در این دیدارها و گفتگوها، پروسه صلح افغانستان بوده است.
اکنون به‌نظر می‌رسد که در آستانه اعلام نتایج انتخابات، برای امریکا و اتحادیه اروپا هنوز روند صلح اولویت و ارجحیت دارد. پیش از برگزاری انتخابات هم موضع امریکا این بود که برای آنان و شخص آقای ترمپ صلح اولویت دارد.
با این وجود وقتی رییس‌جمهور غنی روی روایت مذاکرات دولت‌محور با طالبان اصرار دارد، باید پرونده انتخابات بسته شود و نتیجه آن یک حکومت منتخب باشد.
با آن‌که اکنون توپ در میدان کمیسیون‌های انتخاباتی است و هنوز نتایج انتخابات اعلام نشده، اما به نظر می‌رسد هرگاه کمیسیون انتخابات از میان دو تکت پیشتاز یکی را به عنوان تیم برنده اعلام کند، دسته دیگر در برابر آن موضع بگیرد و انتخابات عملا بحرانی شود.
عبدالله عبدالله رییس دسته انتخاباتی «ثبات و همگرایی» همانند انتخابات ریاست جمهوری 2014 معترض است و از عملکرد کمیسیون انتخابات پرسش و انتقاد دارد.
معنای این انتقادات این است که هرگاه کمیسیون انتخابات آقای غنی را پیروز انتخابات معرفی کند، آقای عبدالله آن را نپذیرد.
به باور نگارنده، وقتی امریکایی‌ها و اتحادیه اروپا روی روند صلح تاکید می‌کنند، معنایش این خواهد بود که آنان بحرانی‌شدن انتخابات و نتایج آن را قبول ندارند و روند اعلام نتایج ابتدایی و نهایی انتخابات نباید بیشتر از این طول بکشد.
رهبری حکومت و حلقات سیاسی افغانستان فراموش نکنند که برای امریکا هنوز صلح یک اولویت است. در صورتی که انتخابات ریاست جمهوری همانند انتخابات 2014 بحرانی شود، هیچ آدرسی ضرر نمی‌کند جز جمهوری اسلامی افغانستان و مردم آن.
وقتی انتخابات بحرانی شود، بدون شک امریکایی‌ها از این وضعیت استفاده خواهند کرد و حتا روی گزینه حکومت توافقی و موقت فکر می‌کنند.
واقعیت این است که روی کار آمدن یک حکومت توافقی یا موقت نمی‌تواند در چنین شرایطی برای کشور کارساز واقع شود. روند مصالحه با طالبان یک روند ملی است و نیاز است که رهبری آن به دوش یک حکومت منتخب باشد.
