پیشنهاد تشکیل ادارۀ ملی سیبرنتیک افغانستان
کمپیوتر، دیجیتل و سیستمهای میکاترونیک و هوشمند که در مجموع به نام سبرنتیک و سیستمها یاد میشود؛ در جهان از نظر تیوری انکشاف نموده توسط انجینیران به شکل ساختارهای با فنکشن یا کارکردهای مختلف هرروز بیش از پیش زندگی بشریت را تحت پوشش قرار میدهد و در نتیجه انسانها روشهای کهنه را پشت سر میگذارند و روشهای جدید را توسعه میدهند.
هماهنگ با رشد علم و تکنالوژی سبرنتیکی، ذهن، مهارتها، تفکرات و تصامیم و کار انسانها و همچنین علایق شان با نظم و سرعت هرچه افزونتر فعالیت میکند و دگرگونی را میپذیرد. این امر گاهی نوعی از اغتشاش را در جریان زندگی و کار به وجود میآورد که محصول ناسازگاری میان ذهنیت و عینیت یا اندیشه و واقعیتهای بیرون است که همپای آن تغییر در احساس و عواطف و اراده و نقشههای زندگی انسانها رخ میدهد. در این میان هر کشور مطابق مقتضیات سیاسی، اقتصادی، اجتماعی، امنیتی، فرهنگی، علمی و تکنالوژی خود راههای حل را در نهادهای مختلف به وجود میآورد تا این ناهماهنگی را رفع نمایند.
رفع ناهماهنگی و ناسازگاری به شیوههای مختلف انجام میپذیرد که هرکدام چنانکه گفتیم با یکی از نهادها مرتبط است. در این سلسله یکی هم تشکیل نهادهایی است که تنظیم وسایل اطلاعاتی و ارتباطی و میکاترونیکی را مورد توجه قرار میدهند. در کشور ما اقدام در این بخش، به صورت بنیادی ایجاب تشکیل اداره ملی سبرنتیک افغانستان را میکند. این اداره، تمام فعالیتهای سبرنتیکی را به طور منظم زیر نظر قرار میدهد و با روشهای مناسب و پذیرفته شده برای انکشاف آن تلاش میورزد تا به صورت بهینه از سبرنتیک برای توسعۀ کشور استفادۀ درخور صورت بگیرد.
انستیتوت تحصیلات وتحقیقات علوم و تکنالوژی سبرنتیک
سبرنیتک به عنوان فراورده و سبرنتیک به عنوان جریان علمی و تکنالوژی دو امریست که نخستین برای تنظیم و انکشاف خود از نظر اقتصادی، اجتماعی و روانی مورد توجه قرار میگیرد و محور کار انستیتوت تنظیم منابع و اشاعۀ سبرنتیک و انستیتوت اقتصاد سبرنتیک است و دومین برای تنظیم وانکشاف خود به انستیتوت تحصیلات و تحقیقات علوم و تکنالوژی سبرنتیک مربوط میشود.
جریان علم و تکنالوژی سبرنتیک به شناخت این جریان مربوط است که بیشتر در کار پوهنتونها، مکاتب و دگر مراکز آموزشی مربوط به کمپیوترانعکاس دارد.
هر روز رویدادهای بیشمار سبرنتیکی در جهان رخ میدهد که مراکز تحصیلی و تحقیقاتی ما در ارتباط به آن عکس العملهای ذیل را نشان میدهند.
الف) اخبار آن را پخش میکنند
ب ) برخی از آن را در کریکولم خود جا میدهند
ج ) آن را از نظر پیشینه، موضوع و خصوصیات منحصر به فرد آن بررسی میکنند.
تحلیل پیشینه یی معمولا نوعی از تحلیل تاریخی است و متوجه تکامل یک ابزار در طول سالها دارد و بیشتر برای فهم امروز آن ابزار را در مسیر تکاملی مطالعه مینماید.
تحلیل مقایسهیی میخواهد ابزارهای گوناگون را که به اشکال مختلف در یک موضوع به وجود آمدهاند باهم مقایسه و مناسبترین آن را با دلایل و ارزشهای آن معرفی دارند.
تحلیل تشریحی یک ابزار معمولا برای معرفی ساختار یک ابزار و کارکردهای آن به کار میرود. تحلیل توصیفی یا تشریحی اجزای ساختار یک ابزار را با جزییات آن شرح میدهد.
ابزارها معمولا از نظر سادگی ساختار اهمیت پیدا میکنند و تحلیل سیستمی میشوند و از نظر سرعت فعالیت و پیجیدگی فعالیت تحلیل سبرنتیکی میگردد.
جریان علم و تکنالوژی در حقیقت جریان شناخت و آفرینش است که هردو با ذخیرۀ اطلاعات، بازیافت، پردازش و انتقال و نیز آزمونها و مطالعات علمی عرصههای گوناگون از جمله رسانهها و ارگونومی و سایر بخشهای زندگی مرتبط است.
بررسی مراکز تحلیلی و آموزشی و نیز آفرینشی و تحقیقاتی وظیفه دارد که جایگاه علم را به صورت خلاقه و جایگاه تکنالوژی را به صورت کاپی یا خلاقه و نیمه کاپی یا نیمه خلاقه تعیین کند.
انستیتوت تحقیقات علم و تکنالوژی سبرنتیک با ایجاد ادارۀ آیتی، آیسیتی یا دیجیتل و ادارۀ سیستمهای میکاترونیک و هوشمند ( اتوماتیک و اتونومیک ) نیروهای متخصص در بخش سبرنتیک را هماهنگ میسازد.
دیپارتمنت آیتی
این دیپارتمنت وظیفه دارد که وضعیت آیتی یا انفارمیشن تکنالوژی را با درنظرداشت انفارمیشن ساینس مورد بررسی قرار بدهد.
وظایف دیپارتمنت آیتی
۱-تهیۀ گزارش، تحلیل و نتیجهگیری از آیتی و فعالیتهای آن در مراکز تحقیقاتی و آموزشی سراسر کشور.
۲-تهیۀ رهنمودها برای ساختن پلانهای تحقیقی و تدریسی در بخشهای آیتی در سراسر کشور.
۳-تهیۀ رهنمودها برای زمینهسازی جهت ایجاد برنامهها یا انکشاف برنامههای کمپیوتری به عنوان انفارمیشن تکنالوِژی و اطلاعرسانی.
۴-رسیدگی به مشکلات جریانهای تحقیقی و تحصیلی در زمینۀ آیتی در سراسر کشور.
ادارۀ آیسیتی
اطلاعرسانی و ارتباطات تکنالوژی روی دیجیتل استوار است. ارتباط میان انولوگ و دیجیتل در فعالیتهای روزانۀ ابزار دیجیتلی، مخابراتی و رسانهیی دیده میشود. همچنانکه میان روشهای کمپیوتری و سایر روشها در زندگی عادی انسانها ارتباط موجود است.
وظیفۀ دیپارتمنت آیسیتی
۱-تهیۀ گزارش از اداره تحقیقاتی و تحصیلی وسایل مخابراتی دیجیتلی.
۲-تهیۀ گزارش از جریان انترنتی و کانالهای فایبر نوری با در نظرداشت فعالیتهای تحقیقاتی و تحصیلی و تعلیمی
۳-تهیۀ رهنمود برای پلانهای توسعۀ آیسیتی و انترنت در پیوند با جریانهای تحقیقی و تحصیلی.
۴-تهیۀ رهنمود برای پلانهای انکشافی انترنت و دیجیتل در پیوند به مراکز تحقیقاتی و تحصیلی.
۵-تهیۀ برنامههای آیسیتی به عنوان علم ارتباطات و رسانهها و تکنالوژی اطلاعاتی و ارتباطی.
۶-رسیدگی به مسایل و مشکلات نظری و عملی مراکز تحقیقی و تحصیلی
ادارۀ سیستمهای میکاترونیکی و هوشمند
ابزارها ووسایلی که به شکل اتوماتیک و اتونومیک تهیه میگردد یک بخش سبرنتیک است. این دیپارتمنت فراوردههای میکاترونیکی و هوشمند و روند یا جریان استفاده و ایجاد چنین سیستمها را مورد توجه قرار میدهد.
وظایف دیپارتمنت سیستمهای میکاترونیکی و هوشمند
۱-بررسی وضعیت سیستمها و تهیۀ گزارش، تحلیل و نتیجهگیری و نشر آن.
۲-تهیۀ رهنمودها برای مراکز تحقیقی و تحصیلی در مورد میکاترونیک و هوشمندی
۳-تهیۀ رهنمودها برای پلانگذاری سیستمهای میکاترونیک و هوشمند از جهت تحصیلی و تحقیقی سراسر کشور.
۴-رسیدگی به مسایل و مشکلات نظری و عملی مراکز تحقیقی و تحصیلی در زمینۀ سیستمهای میکاترونیک و هوشمند به ویژه ساختن نصابهای تعلیمی.
انستیتوت اقتصاد سبرنتیک
روش کمپیوتری و دیجیتلی و سیستمهای هوشمند در کشور ما از نظر اقتصادی از اهمیت فراوان برخوردار است. تنظیم اقتصادی سبرنتیک به بررسیهای اقتصادی آن ارتباط دارد.
بررسیهای اقتصادی به اثر توجه به جریان سبرنتیک به عنوان جریان اقتصادی ممکن میگردد. از نظر اقتصادی سه نیروی عمدۀ سبرنتیکی جریان اقتصادی سبرنتیکی را در کشور تعیین میکند: مصرفکنندگان سبرنتیک، تجارتپیشگان سبرنتیک و تولید کنندگان سبرنتیک.
براساس موجودیت این سه نیروی اقتصاد سبرنتیک، میتوان ادارات سهگانۀ ذیل را برای بررسی وضعیت اقتصادی و مداحلۀ مثبت در آن ایجاد کرد.
دیپارتمنت مصرف سبرنتیک
این دیپارتمنت، برای بررسی مصرف سبرنتیک در کشور براساس جمع آوری دیتا هایی که بتواند نشان بدهد مصرف سبرنتیک در روز،هفته، ماه، ربع و سال چند است به وجود میآید. بررسی مصرف سبرنتیک، راههای بهینۀ مصرف را ممکن میسازد.
وظایف دیپارتمنت سبرنتیک
۱-جمعآوری گزارشهای مصرف سبرنتیک از هر ناحیه و ولسوالی براساس اطلاعات در زمینۀ IT، ICT و سیستمهای میکاترونیک یا هوشمند.
۲-تحلیل گزارشهای مصرف
۳-نتایج گزارشها
۴-نشر گزارش و تصمیمگیری
۵-دفاع از حق مصرفکنندگان سبرنتیک
ادارۀ امور تجارت سبرنتیک
تجارت سبرنتیک، امروز یک بخش عمدۀ تجارت را میسازد. تنظیم تجارت سبرنتیک از بررسی دیتاهایی که در این زمینه جمعآوری میشود امکانپذیر میگردد.
وظایف دیپارتمنت تجارت سبرنتیک
۱-جمعآوری گزارشهای تجارت (خرید و فروش سبرنتیک در هر ناحیه و ولسوالی براساس IT، ICT و سیستمهای میکاترونیک یا هوشمند
۲-تحلیل گزارشهای تجارت،
۳-نتایج گزارشها
۴-نشر گزارشها و تصمیمگیری
۵-دفاع ازحق مصرف تجارتپیشگان سبرنتیک
دیپارتمنت تولید سبرنتیک
تولید فراوردههای سبرنیتیکی امروز در جهان اهمیت فراوان دارد و همانند همه عرصههای تولیدی نیاز به پیش شرطهایی دارد که از آن جمله سرمایهگذاری میباشد.
سرمایه گذاری در دو بخش صورت میگیرد ؛ بخش علم سبرنتیک و نظریهپردازان و دیزاینران خلاق و دانشمندان رشتههای دگر مانند ریاضی، فزیک، مغزشناسی، اعصابشناسی، روانشناسی، جامعهشناسی، محیط زیست و زبانشناسی.
بخش تکنالوژی سبرنتیک شامل انجینیران سبرنتیک، نانو تکنالوژستها، بخشهای میکارتونیک، اگرنومی و سایر عرصهها.
وظایف دیپارتمنت تولید سبرنتیک
۱-جمعآوری گزارش وضعیت تولید سبرنتیک در هر ناحیه وولسوالی با تفکیک آیتی، آیسیتی یا دیجیتل و سیستمهای میکاترونیک و هوشمند.
۲-تحلیل گزارشات تولید
۳-نتایج تحلیل
۴-نشر گزاش و تصمیمگیریها
۵-دفاع از حق تولیدکنندگان
انستیتوت تنظیم منابع و اشاعۀ سبرنتیک
تنظیم منابع و اشاعۀ سبرنتیک در حقیقت رهبری، مدیریت و تنظیم فعالیتهای کمپیوتری است که از یکسو با علم و تکنالوژی کمپیوتری و سبرنتیک، از سوی دگر با اقتصاد کمپیوتر در کشور ارتباط دارد.
روش کمپیوتری و روش دیجیتلی از روشهای پیشرفته یی است که با ذهن فعال، مهارتهای جستجو و ابتکار و نوع آوری افراد ضرورت دارد بناءً به آموزش، کارآموزی، شناخت منابع و شناخت اهدافی که در آن از روش کمپیوتری، دیجیتلی و هوشمند استفاده صورت میگیرد، نیاز موجود است.
شناخت منابع موجود و دسترسی به منابع، مهمترین کاری است که در زمینۀ رهبری، مدیریت و تنظیم امور کمپیوتری چه در سطح ملی چه هم در سطوح مختلف حیات کاری و زندگی افراد و ادارات باید به آن توجه شود.
دسترسی به منابع همانند دسترسی به کتابخانه است. منابع باید به روش کتابخانه تنظیم شودو براساس آن فعالیتهای اطلاعرسانی که شامل معرفی، تحلیل مواد و اشاعه به شمول رهنمایی ادارات و اشخاص در سطح ملی و ادارات و شرکتها میباشد.
هر کشور چنانکه سیستم اطلاعرسانی خود را قبل از دیجیتل با محوریت کتابخانهها تنظیم و انکشاف میدادند در دورۀ کمپیوتر و دیجیتل این امر از طریق مدیریت منابع و اشاعۀ سبرنتیک یا ادارات مشابه آن باید انجام شود.
در کشور ما هنوز مدیریت اطلاعرسانی و داکومنتسیون از لحاظ نظری کمتر رشد کرده و صرف محدود به جنبههای عملی مانند مدیریت کتابخانهها میباشد. از این رو مدیریت کمپیوتر بنابر نبود سابقۀ قابل توجۀ نظری در زمینۀ اطلاعرسانی در پیوند نظریۀ اطلاعات و علم اطلاعات و نظریۀ ارتباطات و نظریۀ سیستمها تا کنون ایجاد نشده است. به همین جهت توسعۀ کمی در زمینۀ کمپیوتر و تکنالوژی معلوماتی بدون توسعۀ کیفی طی طریق نموده است که پیامدهای آن تنها به رشد کمی کمپیوتر انجامیده که در آن به رشد کیفی نیاز یشدید احساس میشود.
رشد کمی و کیفی با در نظرداشت محوریت مدیریت اطلاعرسانی سبرنتیک که ما از آن به عنوان مدیریت منابع و اشاعۀ سبرنتیک یاد میکنیم در اداره ملی سبرنیتک در سطح ملی در سراسر کشور امکانپذیر میگردد.
دیپارتمنت ابزار شناسی و ذخیرۀ ابزار ها
شناخت ابزارها و سیستمها یک رکن عمدۀ اطلاعرسانی یا دانش اطلاعات در زمینۀ سبرنتیک و کمپیوتر است.
ساختار دیپارتمنت و ابزار شناسان
ادارۀ ابزارشناسی کار ابزارشناسان را در سه بخش به ترتیب در بخش انتخاب و تهیۀ ابزارها و سیستمها، بخش ثبت در دفتر و بخش فهرستنویسی و ردهبندی و حفظ و مراقبت از ابزارها و سیستمها هماهنگ میسازد.
وظایف گروه انتخاب و تهیۀ ابزارها و سیستمها
بخش انتخاب و تهیۀ ابزارها و سیستمها، یک بخش بسیار مهم برای ساختن مجموعههای ابزارها و سیستمها میباشد. هزاران ابزار و سیستم سبرنیتکی موجود است که مورد استفادۀ انسانها در سراسر جهان قرار میگیرد؛ ولی اداره ملی سبرنتیک باید در قسمت تهیۀ ابزارها، نیازها را بسنجد و از آن میان به انتخاب دست بزند. برای تهیۀ ابزارها نیازسنجی یکی از کارهای مهم این بخش میباشد.
الف ) یک تیم ضروریات را مطابق خواست مطالبهکنندگان بررسی میکند تا مطابق آن ابزارها و سیستمها را تهیه کند.
ب ) ورژنهای جدید ابزارها را این تیم اولویت میدهد.
ج ) ابزارهای اساسی و پایه یی نیز در اولویت قرار دارند.
وظایف گروه ثبت در دفتر
بعد از اینکه مرحلۀ انتخاب، خریداری و تهیه و تدارک پایان یافت، مرحلۀ ثبت در دفتر میرسد.
الف- ابزاری که خریداری شده است/ب- قیمت خریداری/ ج- تاریخ خریداری یا تهیه/ د- محلی که ابزار از آن خریداری یا تهیه گردیده است/ هـ- تعداد ابزار خریداری شده/ و- معرفی مختصر آن با تفکیک نوع
وظایف گروه فهرست نویسی و رده بندی در مکان یا سایت
هر ابزار و سیستم بعد از ثبت به مرحلۀ فهرست و ردهبندی از نگاه جای ابزار در کنار ابزارهای از نظر موضوع مشابه ؛ مثلا ابزارهایی که برای انجینیری مورد استفاده استند در یک رده قرار میگیرند و ابزارهایی که برای نویسندگی استفاده میشوند در ردۀ دگر واقع میشوند.
اول: فهرست مشخصات ابزار داخل یک برگه میشود/ دوم:برگههای جداگانه نظر به نام اشخاص، نام تهیه کنندگان، موضوعات؛ محل ایجاد و نظایر آن ساخته میشود. از روی مشخصات، ابزار میتواند پیدا شود./ سوم: یک نمبر یا شمارۀ رهنما روی ابزار نصب میگردد تا از روی آن، محلی که در آن قرار دارد شناخته شود. ( عینا روشی که در کتابخانهها برای دریافت کتاب از روی شلفها استفاده میشود)
دیپارتمنت تحلیل و مدلسازی
فراوردههای کمپیوتری موجود فقط در روند تحلیل و مدلسازی جدید قابل فهم میگردد.
ساختار و نیروهای تحلیلگر و مدلساز
دیپارتمنت تحلیل و مدلسازی براساس تیوری ارتباطات و تیوری سیستمها کار خود را تنظیم میکند و نیروهای تحلیلگر و مدلساز را هماهنگ میسازد. ادارۀ تحلیل و مدلسازی بخش معرفی و تاریخچۀ ابزارها و سیستمها، بخش معرفی دستورها، اجزا و روش کار ابزارها و سیستمها و بخش معرفی کاربرد، ساحۀ کاری اهمیت و مفاد ابزارها و سیستمها را هماهنگ میسازد تا زمینۀ شاخت ابزارها و سیستمهای موجود برای استفاده از آنها مساعد گردد.
وظایف گروههای دیپارتمنت تحلیل و مدلسازی
وظایف گروه معرفی و تاریخچۀ ادارۀ محلی و مدلسازی
الف-گروه معرفی و تاریخچه در بارۀ اینکه ابزارها و سیستمها چه وقت ساخته شده است، چند ورژن دارن دارد، توسط کی ساخته شده و دلیل ساخته شدن آن حل کدام مشکل بوده؛ کار میکند.
ب- اولویت دادن برای تحلیل و تشریح برنامهها و سیستمها مطابق نیاز.
ج- ارتباط فعال با بخش ابزارشناسی
د- ارتباط برقرار کردن با بخش معرفی دستورها، اجزا و روش کار ابزارها و سیستمها.
وظایف گروه معرفی دستورها، اجزا و روش کار ابزارها و سیستمها
الف- تجزیۀ نرم افزارها از حیث شناسایی دستورها و الگوریتمها، عناصر و اجزا و شرح هر بخش مطابق فهم عمومی و استفاده از آن یعنی شرح بر اساس فهم نوآموزان( نه متخصصان)
ب- تجزیه و پارچه کردن سخت افزارها برای فهم آنها جهت استفاده.
ج – تجزیۀ سیستمهای میکاترونیکی و هوشمندی
د- معرفی ساختارها و کارکردهای ابزارها و سیستمها مطابق فهم اشخاص غیر متخصص
هـ- استفاده از متن، تصاویر، فلم، کارتونی، گرافیک برای تشریح و توضیح
وظایف گروه معرفی کاربرد، ساحۀ کاری، مفاد و اهمیت ابزارها و سیستمها
الف- اهمیت ابزارها و سیستمهای مشخص در زندگی انسانها و محیط
ب- مفادی که به انسانها در تنظیم و توسعۀ فکر، کار و بیان میرساند.
ج- چگونگی استفاده از ابزارها و سیستمهای کمپیوتری در ساحات مشخص. ساحت به ترتیب میتواند اینها باشد: (نویسندگی/ تحقیق، لابراتوارها و ساحات تحقیق/ تحصیلات و تدریس/ طب و خدمات صحی/ محیط زیست/ انجینیری ساختمان و صنعت/ زراعت/ تجارت/ محاسبه/ مالی و….)
د- کاربرد ابزارهای و سیستمها
دستورها برای کاربرد براساس مراحل/ دستورها برای کاربرد بر اساس استفاده از مواد/ دستورها برای کاربرد جهت تحلیل/ دستورها برای کاربرد جهت گرفتن نتیجه
دیپارتمنت خدمات کاربرد شناسی سبرنتیک و سیستمها
ساختار و نیروهای کاری
کاربردشناسی علمی است که از کاربرد کمپیوتر در یکی از عرصههای مشخص بحث مینماید. ادارۀ کابردشناسی با درنظرداشت این تعریف سه نیروی کاری را باهم مرتبط میسازد. این نیروها به ترتیب ذیل فعالیتها را در ارتباط کمپیوتر هماهنگ میسازد:
الف) نیروی کاری نخست : مرجعی که میخواهد از کمپیوتر برای انکشاف رشتۀ مورد نظر خود استفاده کند با مراجعه به بخش ارتباط با ادارات و اشخاص اداره ملی، تصمیم خود را برای کمپیوتری کردن رشتۀ مورد نظر خود اعلام میدارد.
ب) نیروی کاری دوم: ادارۀ بخش تحلیل و بررسی درخواست مرجع الف است که برای پاسخگویی با آن بستههای پیشنهادی مشخص را تهیه میکند.
ج) نیروی کاری سوم: بخش تطبیق بستههای پیشنهادی مشخص برای مرجع الف میباشد.
وظایف گروههای دیپارتمنت خدمات کاربرد شناسی
وظایف گروه تطبیق بستههای مشخص پیشنهادی اداره ملی سبرنتیک
الف) بررسی ادارات درخواستدهنده
ب) بررسی امکانات موجود در اداره ملی سبرنتیک در پیوند با درخواست مراجع مختلف
ج) تربیۀ مدیر بخش کمپیوتر یا تیم کمپیوترکاران در ادارۀ درخواستدهنده
د) همکاری با مدیر کمپیوتر و تیم کمپیوتر کاران در ساحۀ کار شان
وظایف گروه تحلیل و بررسی مطالبات ادارات و اشخاص درخواستدهنده
الف) بررسی خصوصیات کاری مرجع پیشنهاددهنده
برای اینکه نوع کار معلوم شود تا توسط کمپیوتر توسعه پیدا کند این بخش، چک لست تهیه میکند و سوالاتی از این نوع مطرح میکند:
کار موسسه چیست؟/ موسسه از استفادۀ کمپیوتری چه هدف دارد؟/ توسعۀ کیفی در نظر است؟/ توسعۀ کمی در نظر است؟/ تنظیم کارهای موجود؟ و….
ب) داشتههای اداره ملی سبرنتیک را بررسی میکند و از میان آن امکانات برای پاسخگویی به درخواست موسسات درخواستدهنده بستههای پیشنهادی مشخص را میسازد.
ج) در این بخش، بستههای پیشنهادی شامل مواد ذیل تهیه میگردد:
– یک یا چند برنامۀ نرم افزار و سیستمهای هوشمند و خود مختار( رباتیک)
– آموزش یک مدیر یا یک تیم برای پیشبرد اهداف موسسه در خواستدهنده در بخش کمپیوتر
– همکاری در تهیۀ پلان پیاده سازی کمپیوتر و انکشاف آن در موسسۀ برای موسسۀ درخواست دهنده.
– همکاری در تنظیم امور اطلاعرسانی و کتابخانه و اداره آمادگی برای استفادۀ موثر از روشهای کمپیوتری در کنار روشهای موجود.
وظایف گروه ارتباط با ادارات اشخاص درخواستدهنده
الف) شناخت تحلیلی از ادارات براساس ماهیت کارشان
ادارات حکومتی
ادارات امنیتی و دفاعی/ ادارات سیاسی/ ادارات مالی، اقتصادی، تولیدی، زراعتی و معادن/ ادارت امور اجتماعی، زنان، طبی، خدمات صحی و ورزش/ ادارات تفتیش و کنترول و حسابداری/ ادارات تحقیقاتی و تحصیلی/ ادارات معارف، هنر، قضا و حارنوالی و….
ادارات غیر حکومتی و شخصی
ادارات حقوق بشری و عدالتخواهانه/ انجوها/ شرکتهای تجارتی، صنعتی، معادن، زراعت، ساختمان و انجینیری و لوژستیک
ب) جمعآوری اطلاعات از وضعیت کمپیوتر در هر دیپارتمنت
ج) جلوگیری از استفادۀ غیر اقتصادی و غیر موجه از کمپیوتر
د) جمعآوری مطالبات ادارات برا ی تنظیم و انکشاف کمپیوتر براساس فورم درخواستی
موخره
ادارۀ سبرنیتک به نظم فعال ضرورت دارد. این نظم از طریق ارتباط فعال با مراکز مختلف سبرنتیکی و ارتباط معکوس آن با اداره ملی سبرنتیک افغانستان، امکانپذیر میگردد.
اداره ملی سبرنتیک افغانستان، از طریق شاخههای اصلی خود به رهبری، مدیریت و تنظیم سبرنتیک در افغانستان میپردازد تا بتوان روش سبرنتیکی را در کنار سایر روشها برای ایجاد نظم اجتماعی جدید و انکشاف جامعه و افراد مساعد ساخت
گل احمد یما