در جایی که پول استفاده نمیشود؛ روایتی از زندگی در واخان بدخشان
مردم ولسوالی واخان بدخشان که اکثر آنان اسماعیلی و پیرو آقا خان استند، آشنایی چندانی با پول ندارند و برای برآوردن ضروریات زندگیشان مانند قرنها پیش تبادله اشیا و اموال میکنند.
خبرگزاری اسوشیتدپرس نوشته است: سعید بیگ و خانوادهاش در یک خانه دو اتاقۀ گلی، بدون برق، بدون آب، بدون حمام، بدون آشپزخانه و بدون فرنیچر با چند فرش نخی و تشکهای نازک زندگی میکنند.
سعید بیگ در این خانه با مادرش، همسرش و پنج فرزندش که از 8 ماه تا 14 سال سن دارند، زندگی میکند. او زندگی در دره سرکند در ولسوالی واخان بدخشان را “بسیار سخت” توصیف میکند.
به نوشته آسوشیتدپرس، بیگ تشریح میکند که چگونه گوسفند و بزهایش را در برابر دریافت برنج، روغن، نمک تبادله میکند. او میگوید: “ما این کار را میکنیم، چون اینجا پولی وجود ندارد، ما هیچ عایدی نداریم، اگر این کار را نکنیم اطفال ما گرسنه خواهند ماند، ما تمام وقت گرسنه خواهیم ماند.”
به نقل از منبع، واخان که به عنوان دومین پارک ملی افغانستان نامگذاری شده، شاید تنها جای امن در منطقه باشد، اما بسیار فقیر. آنان در افغانستان مواد غذایی را با داد و ستد کالا به دست میآورند و اطفال در طول زمستان طولانی و دشوار پای برهنه میمانند. با این وجود جامعه مسلمان اسماعلیه در اینجا میترسند که از طرف طالبان سنی هدف قرار گیرند و به همین دلیل زنان در اشکاشم که در نزدیکی واخان قرار دارد، برقع میپوشند.
اسوشیتدپرس نوشته که در منطقۀ واخان، خانۀ 17 هزار اسماعلیه پیرو آقا خان استند. آقا خان، یکی از ثروتمندترین مردان جهان و چهل و نهمین رهبر معنوی اسماعلیههاست.
به نقل از آسوشیتدپرس، در واخان، جایی که عمدتن مردم تاجیک به نام واخیس شناخته میشوند و با لهجۀ پامیری به نام واخی صحبت میکنند، پول کاغذی یک چیز بیارزش است. روستاییان در اینجا ثروتشان را با مالشان و کشت گندم برای نان و جو برای حیواناتشان اندازهگیری میکنند. امسال گندمها را آفت زده و مردم مجبورند مواشی بیشتری را برای پیدا کردن غذا تبادله کنند.
محمد ایوب که دوکانداری را از پدرش به ارث برده، به اسوشتیدپرس گفته است که او “بیسکویت، سگرت، روغن بریک، برنج قزاقستانی و پیاز سرخ” میفروشد. او میگوید که حتا کسانی که وظیفه دارند نیز به گونه منظم پول نمیدهند و او هر آنچه آنها نیاز دارند به قرض میدهد.
محمد ایوب گفت: “هیچ کس پول ندارد، در اینجا همه قرضبار یکی دیگر هستند، من بعضی وقتها محصولاتی مثل گوسفند، برنج، آرد، چای، شکر و هر آنچه مردم دارند را قبول میکنم.”
به نوشتۀ اسوشیتدپرس، دو سال پیش حکومت، واخان را دومین پارک ملی اعلام کرد. به گفتۀ نصرتالله نایل، ولسوال واخان، بسیاری از مردم محل نگران بودند که این اعلان به آن معناست که زمینهایشان را میگیرند، به همین دلیل در این ماه، مقامات به درۀ واخان سفر میکنند تا مردم را قناعت دهند که پارک ملی، سیاحان را به اینجا جلب میکند و باعث تولید شغل میشود.
زهره پغمانی