طاهره حسینی
افغانستان وضعیت ناگواری از لحاظ قاچاق انسان دارد. این کشور هم منبع، هم مسیر و هم مقصد برای زنان، مردان و اطفالی است که در معرض کار اجباری و بهره‌برداری‌های جنسی اجباری قرار دارند.
مردان به وعده دست‌یافتن کار و به‌خاطر نجات از فقر در ایران و کشورهای حاشیه خلیج فارس وادار به کار اجباری می‌شوند. دختران و زنان به هدف فحشا و بهره‌برداری‌های جنسی بیشتر از مسیر پاکستان یا ایران قاچاق می‌شوند.
هم‌چنین شمار زیادی از مردان و پسران افغان به‌دلیل فقر و بیکاری به مهاجرت‌های قاچاقی به کشورهای همسایه، اروپا و کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس تن می‌دهند که توسط قاچاق‌بران وادار به کار اجباری یا کار برای پرداخت بدهی‌شان می‌شوند و یا در معرض فروش قرار می‌گیرند. گاه خانواده‌های مهاجر در مسیر راه از یکدیگر جدا می‌شوند و دیگر همدیگر را یافته نمی‌توانند. قاچاق در داخل افغانستان بیشتر عمومی و فراگیر است نسبت به قاچاق بیرون از مرز و اکثریت قربانیان آن اطفال می‌باشند.
قاچاق انسان به قصد فحشا در قانون مبارزه با قاچاق انسان
قانون مبارزه علیه اختطاف (آدم‌ربایی) و قاچاق انسان در مادۀ سوم فقره دوم خود اصطلاح «قاچاق انسان» را به این صورت تعریف نموده است: «قاچاق انسان انتقال، حمل و نقل (ترانزیت)، استخدام، نگهداری یا در اختیارگرفتن شخص است بــه مـقصد بـهره‌بـرداری با استفاده از ضعف اقتصادی یا حالت مجبوریت از طریق پرداخت یا دریافت پول یا منفعت و یا سایر روش‌های فریب‌دهنده جهت کسب رضایت مجنی علیه یا شخصی که سر پرستی وی را به عهده دارد.»
حمایت‌های خاص از زنان و اطفال در قانون مبارزه با قاچاق انسان
مطابق ماده دوم قانون مبارزه با قاچاق انسان از اطفال و زنان به‌عنوان قربانی اول و کسانی به قصد فحشا مورد استفاده قرار می‌گیرند در چندین مورد چنین حمایت شده است:
- جلوگیری از ارتکاب جرایم اختطاف و قاچاق انسان (به‌خصوص زنان و اطفال)؛
- حمایت از متضررین این جرایم (به‌خصوص زنان واطفال)؛
- ایجاد هماهنگی و همکاری متقابل بین‌المللی در امر مبارزه علیه اختطاف و قاچاق انسان؛
- رعایت مفاد پروتوکول‌های ملل متحد راجع به جرایم قاچاق انسان.
- مجازات مرتکبین جرایم اختطاف و قاچاق انسان
مجازات قاچاق انسان در ماده ۸ این قانون مصادیق جرم قاچاق انسان و نیز مجازات هر یک از مصادیق آن تعیین گردیده است: فقره (۱) ارتکاب جرم قاچاق انسان مرد بزرگسال. مجازات: حسب احـوال به حبس طویل که ازهشت سال بیشتر نباشد. فقره (۲) ارتکاب جرم قـاچاق طفل یا زن. مجازات: حبس طویل که از دوازده سال کمتر نباشد. فقره (۳) هر گاه با مجنی علیه زنا یا لواط صورت گرفته باشد مرتکب آن علاوه بر جزای پیش‌بینی‌شدۀ جرم قاچاق انسان به مجازات جرم زنا یا لواط نیز محکوم می‌گردد.
مجازات قاچاق انسان به قصد فحشا در کود جزا
افغانستان نیز از جمله کشورهایی کاست که در آن جرم قاچاق انسان صورت می گیرد. بنا به برخی گزارش‌ها، افغانستان هم کشور مبدأ قاچاق انسان می‌باشد و هم معبر قاچاق انسان.
از سوی دیگر، همان‌طور که در گذشته هم یاد شد، افغانستان عضو کنوانسیون پالرمو بوده و پروتکل مبارزه با قاچاق انسان را نیز امضا نموده است؛ بنابراین به منظور مبارزه موثر با این جرم و ایفای تعهد بین‌المللی خویش، قانون‌گذار در کود جزا در مواد۵۱۰ تا ۵۲۰ قاچاق انسان را جرم دانسته و برای آن مجازات در نظر گرفته است.
شخصی که مرتکب جرم قاچاق انسان گردد، به حبس طویل تا ده سال، محکوم می‌گردد. هرگاه مجنی علیه طفل یا زن باشد، یا در عمل رقصاندن مورد بهره‌برداری قرار گرفته باشد، مرتکب به حبس طویل بیش از ده سال محکوم گردد. حالات مشدده در جرم قاچاق انسان در ماده ۵۱۲ کود جزا چنین تصریح دارد. مرتکب جرم قاچاق انسان قرار ذیل مجازات می‌گردد:
- در صورتی که مرتکب جرم قاچاق انسان، همسر، والدین یا سرپرست قانونی مجنی علیه یا موظف خدمات عامه باشد، مرتکب به حبس طویل بیش از ده سال محکوم می‌گردد.
- در صورتی که قاچاق‌بر انسان با مجنی علیه، مرتکب فعل زنا یا لواط گردیده باشد با رعایت مندرج فقره(۲) ماده این قانون، تعزیرا با رعایت احکام مربوطه تعدد جرایم مندرج این قانون، به حداکثر حبس طویل یا حبس درجه ۲ محکوم می‌گردد.
- درصورتی که مجنی علیه مورد بهره‌کشی جنسی قرار گرفته یا در تهیه تصاویر یا فلم‌های غیراخلاقی (پورنوگرافی) از وی استفاده شده باشد، به حداکثر حبس طویل.
پیامدهای قاچاق انسان به قصد فحشا
قاچاق انسان امروزه به‌عنوان یکی از نمونه‌های تجاوز به حقوق انسانی تلقی می‌شود. این جرم نه‌تنها بر خود قربانی؛ بل بر خانواده وی نیز اثرهای منفی بسیاری دارد که شامل آثار اجتماعی، مالی، روانی، احساسی و سلامتی می‌شود که می‌تواند برای سالیان طولانی و گاهی تمام طول زندگی افراد ایشان باقی بماند. این تاثیرها بسته به شرایط قربانی، نوع قاچاق و استثمار متفاوت است.
همان‌طور که گفته شد خشونت در هر مرحله از قاچاق ممکن است اعمال شود. به‌علاوه حتی در صورت نجات یافتن قربانیان، زندگی آسان‌تر نخواهد بود. برخوردهای تبعیض‌آمیز و خشونت‌بار ماموران، افراد و حتی اعضای خانواده فرد می‌تواند زندگی آزاردهندۀ را برای ایشان فراهم کند.
قربانیان قاچاق انسان با خطرهای متعددی در رابطه با سلامتی‌شان روبرو هستند. پیامدهای مربوط به سلامتی بستگی به طول مدت حادثه و میزان همکاری قربانی با قاچاق‌بر و استثمارگر دارد. این پیامدها که ممکن است فزیکی یا روحی باشد بسته به نوع و هدف قاچاق صدمات جسمی وارده به قربانیان مختلف خواهد بود.
این پیامدها غالبا برای زنان و دختران و گاهی برای پسران و مردان ایجاد می‌شود. مشکلات مرتبط با امراض زنانه برای زنانی که وارد صنعت جنسی می‌شوند کاملا طبیعی است. بیماری‌های جنسی، رفتارهای غیر متعارف مشتریان، بارداری‌ها و سقط جنین‌های متعدد از اصلی‌ترین عوامل این مشکلات استثمارگر بوده و طبیعتا اطفال در این شرایط صدمه بیشتری خواهند دید.
امروزه جرم قاچاق انسان و به‌خصوص جرم قاچاق انسان به قصد فحشا هرچند در قوانین افغانستان و حقوق جزای بین‌الملل و قوانین اکثر کشورها جرم‌انگاری شده و مجازات‌های سنگینی برای آن در نظر گرفته شده، اما تصویب قوانین کافی نبوده و همت بالای مجامع جهانی را می‌طلبد تا با همکاری همدیگر دست قاچاق‌بران انسان به قصد فحشا را چه در مبدأ و چه در مقصد قطع نموده و با به کارگیری یک سیاست جامع در جهان برای مبارزه با این معضل جامع انسانی از هیچ کوششی دریغ ننمایند.
همه با هم باید زمینه‌های افزایش و رواج قاچاق که همان فقر اقتصادی و فرهنگی نظارت ضعیف قوای امنیتی می‌باشد را از بین ببرند و جلوی قربانی شدن انسان‌های بی‌گناه را بگیرند.
