سانچارکی: مبارز تاریخ زنده روزنامهنگاری افغانستان بود
عبدالحمید مبارز؛ یکی از پیشکسوتان جامعه روزنامهنگاری افغانستان امروز یکشنبه 18حمل در کابل درگذشت.
نیلاب مبارز؛ دختر آقای مبارز ، مرگ وی را در پستی در شبکه ایکس تایید کرده، اما جزییات بیشتر در مورد مرگ وی نداده است.
خانم مبارز در ایکس نوشته:«پدر بزرگوارم استاد عبدالحمید مبارز، یکی از رهبران مشروطه سوم و نهضت آزادی بیان و دموکراسی به تاریخ ۲۷ رمضان مبارک مطابق ۱۸ حمل ۱۴۰۳ در شهر کابل به حق پیوست.»
سید آقا حسین فاضل سانچارکی؛ معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ حکومت پیشین، مرگ مبارز را برای افغانستان ضایعه خوانده و در گفتگو با روزنامه راه مدنیت گفت:«عبدالحمید مبارز بازماندهٔ نسل مشروطهخواهی افغانستان و عنصر فعال این عرصه بود که عمری را بر سر مهار قدرت حاکمان، حمایت از مردم و حقوق شهروندی سپری کرد. وی تاریخ زندهای از روزنامهنگاری آزاد بود که تا آخرین توان جسمی همچنان مینوشت، هم تاریخ افغانستان را و هم افغانستان تاریخی را.»
به باور سانچارکی، از لحاظ آزادیخواهی و روشنگری، مبارز در شمار آزادیخواهانی چون غبار، فرهنگ، محمودیها و جویاها قرار میگیرد و در عرصه تولید فکر و آثار قلمی نیز همچون آنان پرکار، پرنویس و با توفیق همراه بود.
به گفته سانچارکی:«او سراسر زندگیاش را وقف دفاع از آزادی بیان و فعالیت آزاد روزنامهنگاران کرد و حتا در موقعی که موقف بلند دولتی داشت کنار روزنامهنگاران ایستاد و از گردش آزاد اطلاعات در جامعه حمایت کرد.»
صدیقالله توحیدی؛ رییس اجرایی پیشین کمیته مصونیت خبرنگاران نیز مبارز را یکی از پیشکسوتان رسانهای افغانستان و آخرین حلقه از روشنفکران دهههای سی، چهل و پنجاه افغانستان خواند.
او در پاسخ به پرسش روزنامه راه مدنیت، مرگ مبارز را ضایعه جبرانناپذیر توصیف کرد و باور دارد که سالهای سال جای مبارز در جامعه روزنامهنگاری افغانستان پر نخواهد شد.
«آقای مبارز 50سال یعنی نیمقرن بهخاطر آزادی بیان و آزادی رسانهها کوشش کرد، قلم زد و قلم زد. همچنان در حکومتهای قبل از 57 [کودتای 1357 داوود خان] اگر در ریاست خبرگزاری باختر بود و اگر به حیث والی در چند ولایت توظیف شده بود، کار بسیار پاک در کارنامهاش ثبت شده است.»
به گفته توحیدی، مبارز در سال 2002 اولین کسی بود که اعلام کرد: هر کسی در مورد هر کسی [مقامهای حکومتهای پیشین] اسنادی در اختیار دارد، یا نظر و دیدگاهی دارد، آزادانه بنویسد.
توحیدی مبارز را چهره برجسته و درخشان جامعه روزنامهنگاری افغانستان توصیف کرد و افزود که وی پیوسته برای آزادی بیان و آزادی رسانه بهصورت خستگیناپذیری تلاش کرد.
«مبارز در سال 2002 پیشنویس نخستین قانون رسانههای افغانستان را تهیه کرد و به توشیح رییس حکومت موقت وقت رساند. [برای اولین بار] در آن قانون به همه شهروندان افغانستان حق داده شده بود تا از تمام حکومتداران و افراد با نفوذ نقد و انتقاد کنند.»
به گفته توحیدی، همان قانون مطبوعات به همه شهروندان افغانستان اجازه داد که حق دارند رسانه ایجاد کنند. در حالیکه تا قبل از آن رسانههای برقی رادیو و تلویزیون همیشه در انحصار دولت بود.
آقای مبارز، مبارزه سیاسی و روشنفکری را از دهه سی خورشیدی آغاز کرده بود. سید اسماعیل بلخی، میر غلام محمد غبار، میر محمد صدیق فرهنگ، محمد آصف آهنگ، سرور جویا، براتعلی تاج، عبدالرحمان پژواک، مولانا خالمحمد خسته، دکتر عبدالرحمان محمودی، انجنیر عطایی و تنی چند از دوستان و یاران مبارز بودند.
وی بهدلیل کهولت سن در سالهای اخیر از فعالیتهای رسمی دست کشیده بود، ولی پیوسته در کنار روزنامهنگاران و جامعه رسانهای افغانستان قرار داشت. عبدالحمید مبارز از مبارزان جدی دهه دموکراسی افغانستان بود.
او دانشآموخته دانشکده حقوق و علوم سیاسی از دانشگاه کابل در رشته روابط بینالملل بود.
مبارز روزنامهنگاری را از روزنامه انیس آغاز کرد. بعدتر رییس آژانس خبرگزاری دولتی باختر شد.
آقای مبارز در ولایتهای بامیان، نیمروز و لوگر در سمت والی نیز کار کرده بود. مبارز در آغاز نظام جمهوریت، معین نشراتی وزارت اطلاعات و فرهنگ افغانستان بود و بعد از آن برای تقویت آزادی بیان و رسانههای آزاد، برای چندین سال رییس اتحادیه ملی خبرنگاران افغانستان بود.
عبدالحمید مبارز امروز در کابل به خاک سپرده شد.