از شنبه‌شبِ گذشته تا کنون وضعیت در منطقۀ کجاب بهسود ولایت میدان‌وردک، وخیم گزارش می‌شود. در حملۀ شنبه‌شب بیش از 5تن از نیروهای مقاومت مردمی کشته شده، 9تن زخم برداشته و گفته می‌شود که 10تن دیگرشان به دست مهاجمان به اسارت رفته‌اند.
قرار معلومات مسوولان محلی، در این جنگ حدود 150تن از جنگجویان طالب به همکاری کوچی‌ها اشتراک دارند. در حالی‌که چهار روز از آغاز جنگ می‌گذرد هنوز نیروهای دولتی اقدامی نکرده‌اند. در این میان حدود 100خانواده از مناطق همجوار کجاب به مرکز بهسود آواره شده‌اند.
جنگ میان ده‌نشینان بهسود که عمدتاً هزاره هستند با کوچی‌های مدعی چراگاه‌های مناطق مرکزی کشور، همه‌ساله در فصل بهار، اتفاق می‌افتند. این جنگ‌ها تا کنون خسارات هنگفتی به مردم ده‌نشین وارده کرده و ده‌ها تن از افراد ملکی روستاها را به کام مرگ برده است.
پس از حملات پی‌هم طالبان به مناطق مختلف بهسود در زمان زعامت حامد کرزی و بی‌توجهی حکومت مرکزی، مردم بهسود دست به تشکیل نیروی مقاومت مردمی زدند. هرچند این نیروها از تعدی‌های گسترده کوچی‌های مسلح تا حدودی جلوگیری کردند؛ ولی منازعه هم‌چنان، همه‌ساله از دو طرف و عمدتاً از هزاره‌ها قربانی می‌گیرد.
اگرچه این جنگ گاهی حقوقی تعریف می‌شود؛ ولی بی‌توجهی حکومت و مشارکت طالبان نشان می‌دهد که انگیزه‌های قومی‌اش قوی‌تر از بحث حقوقی قضیه است.
این درحالی‌ست که به گفتۀ مسوولان محلی، پولیس ملی مستقر در محل، اجازه نداشته‌اند در این مورد مداخله کنند.
ولایت میدان وردک که در 35کیلومتری جنوب غربی کابل واقع شده است، از ولایت‌های همجوار پایتخت است. شاهراه کابل- بامیان و مناطق مرکزی که از میدان شهر، مرکز ولایت و ولسوالی جلریز می‌گذرد، پیوسته برای مسافران ناامن بوده و تا کنون صدها قربانی گرفته است. همۀ این قربانیان هزاره‌های ملکی بوده‌اند که از کابل به طرف مناطق مرکزی و یا برعکس سفر می‌کردند.
طی ماه‌های اخیر طالبان در بخش‌های بزرگی از ولسوالی جلریز نفوذ کرده‌اند. تا آنجا که به گفتۀ مسافران به صورت علنی و آزادانه موترهای مسافران را ایست می‌دهند، بازرسی می‌کنند و هر مسافری را که دلشان خواست یا با خود می‌برند و یا هم همانجا به قتل می‌رسانند.
طالبان در میدان وردک در طول بیش از ده کیلومتر بر جادۀ اصلی حاکمیت دارند و این مسافت از سوی مسافران مناطق مرکزی جادۀ مرگ نام گرفته‌است.
مشخص نیست به چه دلیلی میدان وردک به عنوان ولایت همجوار کابل، در یک‌ونیم دهۀ اخیر ناامن بوده و حکومت و نیروهای امنیتی هیچ اقدامی نکرده‌اند. مشخص است که به علت ناتوانی و کمبود ظرفیت نیروهای امنیتی نیست. مسافران مناطق مرکزی بارها در این جاده شاهد هولناک‌ترین قتل‌های افراد بی‌گناه بوده‌اند. اما واقعیت تلخ این است که حکومت مرکزی اصلا در تامین امنیت این شاهراه- که تمام مناطق هزاره‌جات و مرکز کشور را با کابل وصل می‌سازد- توجه نکرده است.
جنگ میان کوچی‌ها و ده‌نشینان بهسود، هرچند در سال‌های گذشته تلفات سنگین و خسارات هنگفتی بر دو طرف به‌خصوص بر هزاره‌ها وارد ساخته بود، اما امسال که پای طالبان در میان است، تراژدی این جنگ گسترش خواهد یافت و تلفات و خسارات آن چند‌برابر خواهد شد.
رخنه‌کردن طالبان در مناطق مرکزی حتا به طور موقت هم اگر در نظر گرفته شده باشد، امنیت سراسری مناطق مرکزی را مختل می‌کند و کار حکومت را مضاعف می‌سازد.
اگر از مسوولیت حکومت در قبال تأمین امنیت شهروندان بگذریم، جدی‌ترین بحثی که در این خصوص وارد است، انتخابات پیش رو می‌باشد.
در این انتخابات که در جمع هجده نامزد، رهبران حکومت وحدت ملی هردوی‌شان نیز وجود دارند، میدان رقابت و تبلیغات را با بی‌توجهی به امنیت مناطق مرکزی برای دیگران خالی می‌کنند. مناطق مرکزی امن‌ترین منطقۀ افغانستان در هجده سال اخیر بوده است که شاید حکومت برای تأمین امنیت این مناطق حتا یک مرمی هم خرج نکرده و بینی یک سرباز هم، خون نشده باشد. مردم مناطق مرکزی اما در ولایت‌های همجوار و مسافرت‌ها همیشه قربانی داده‌اند.
حالا زعیمی که دست‌کم امنیت سفر این مردم را تأمین نتواند، با چه دلیلی مردم به او رای بدهند؟ اگر بامیان، دایکندی و بخش‌های مختلف مناطق مرکزی دست‌کم به اندازۀ غور برای حکومت افغانستان هزینۀ جنگ در برمی‌داشت (جدا از جان سربازان که هیچ افغانی آن را نمی‌پذیرد) صدها میلیون دالر هزینه برداشته بود.
با این وصف اگر حکومت از مردم مرکزی افغانستان، سپاسگزار نیست – که البته این مردم برخلاف دیگران وظیفه شهروندی خود را انجام داده – دست کم اجازه ندهد مردم بی‌گناه و زحمت‌کش در زیر ریش حکومت در میدان‌وردک، گاهی به نام طالب و گاهی به نام کوچی سلاخی شوند و دارایی‌های‌شان به چپاول بروند.
امید می‌رود آقای رییس‌جمهور با درک شرایط نازک خودش به مسأله بهسود رسیدگی کند و امنیت شاهراه کابل- بامیان را بهبود ببخشد. در غیر آن صورت هیچ رویی نخواهد داشت که برای کمپین انتخاباتی به مناطق مرکزی برود و از مردم رأی بخواهد.
احسان کریمی
