انبوه بیکاران در صف اشتغال
آمار حقیقی اشخاص بیکار چی تعداد است؟
بنابر گزارش احصاییه مرکزی بیشتر از۵۰درصد نفوس کشور را نیروی جوان و مستعد به کار تشکیل میدهد اما بیشتر این نیروی جوان بیکار هستند یا با حداقل دستمزد کار میکنند.
اما علت این بیکاری گسترده چیست؟
شاید عمده دلایلی که برای این موضوع ذکر میشود، دلایل امنیتی و بیکفایتی دولت باشد. هر چند این دو مورد اثر قابل ملاحظهیی در مساله بیکاری دارد اما به نظر نویسنده اصلیترین عامل (مخصوصا در مورد تحصیلکردهها) انتظار افراد بیکار برای خلق فرصت از جانب دیگران است. آنها همواره منتظرِند کسی از راه برسد که استعدادهایشان را کشف کند و آنها را به شغلهای دلخواه شان با دستمزدهای کافی استخدام نمایند.
البته باید اضافه کرد که دلایل دیگر مانند نبود امنیت، نداشتن مهارت کافی، محدود بودن ذخایر تولیداتی، کمبود سرمایه در کشور،هجوم مردم به طرف شهرها و… در کنار این عامل، پدیده بیکاری را چاقتر میکنند.
اما با وجود این همه عامل بیکاری در کشور، آمار حقیقی اشخاص بیکار چی تعداد است؟
وزارت کار و امور اجتماعی رقم بیکاران کشور را ششصدوپنجاه هزار نفر اعلام میکند. آیا این رقم درست است؟
با استفاده از تحقیقها و گرفتن آمارهای احتمالی در این زمینه و استناد بر گزارشهای دیگر که در رابطه به بیکاری وجود دارد؛
- سالانه تقریبا پنجاههزار دانشجو از دانشگاهها فارغ میشوند که بیشتر آنها جذب بازار کار نمیشوند.
- چندین برابرِ تحصیلکردگان، افراد بیسواد وجود دارد که بیکار هستند.
- چون فیصدی بزرگ از نفوس کشور جوانان هستند، سالانه هزاران نفر از دوران زیر سن، به سن بلوغ صعود نموده که اکثر آنها نیز بهجای ادامه تحصیل به کار رو میآورند، اما بیشتر آنها جذب بازار کار نمی گردد.
- سالانه تعدادی از کارگران که در خارج از کشور کار میکنند نیز به دلایل مختلف، به کشور بازمیگردند و به جمع بیکاران افزوده میشوند.
- سال گذشته پاندمی بیماری کرونا تعداد بیکاران را در کشور و سطح جهانی به طور ناگهانی افزایش داد.
همچنین در گزارشهایی از بی بی سی، رادیو آشنا، صدای امریکا و سیگار تعداد بیکاران خیلی بیشتر از ششصدوپنجاه هزار نفر ذکر شده است. آنها از شانزده میلیون افراد در سن کار موجود، ده میلیون آن را بیکار توصیف نمودهاند که در شرایط موجود به نظر میرسد گزارش دوم به واقعیت نزدیکتر است.
دولت بعضی وعدههای شفاهی در رابطه به جذب تعدادی از این افراد در سال آینده در بعضی نهادها و ادارات مختلف داده است؛
- تعداد دوصد هزار نفر را با سکتورهای خصوصی قرارداد بستهایم که در سال آینده استخدام خواهند شد.
- یکصد هزار نفر را در ادارت دولتی و خدمات استخدام خواهیم نمود.
- پنجاه هزار نفر را در خارج از کشور برای کار اعزام مینماییم.
حتی اگر این وعدهها عملی گردد؛ از ده میلیون بیکار تعداد سهصدوپنجاه هزار نفر شاغل میشود. در اینصورت با این نه میلیونوششصدوپنجاه هزار بیکار دیگر چی باید کرد؟ آیا باز هم منتظر بستهای خدماتی دولتی و یاهم چند سکتورخصوصی بنشینند؟
آیا دولت و چند سکتور خصوصی میتواند تمام آنها را به کار بگمارد؟
اکثر فارغان دانشگاهها که با داشتن سند خود را باسواد قلمداد مینمایند فاقد مهارتهای تخنیکی و علمی هستند و توانایی کار در خارج از کشور و یا هم بستهای مهم و تخنیکی ادارات دولتی وخصوصی را ندارند. بنا انتظار برای جذب آنها از جانب دیگران و یا دولت بیهوده است و به ناکامی میانجامد، چاره کار این است تا این نیرویهای جوان آستین بالا زده وبرای این چالش چاره سازند.
چند پیشنهاد از نظر نویسنده به شرح زیر است:
- از مهاجرت بهطرف شهرها خودداری نموده و تشبثات کوچک در محلات ایجاد نماییم.
- به آموختن علم مدرن و به روز شده روی آورده تا به مهارتهای مورد نیاز نایل شویم.
- از داشتههای ارزشمند طبیعی که در هرگوشه کشور وجود دارد استفاده کرده و هرکس مطابق به تخصص خود دست به ابتکار بزنیم.
- زبانهای مختلف را بیاموزیم و از آنها در تالیفات، ترجمه و صدها مورد دیگر استفاده نماییم.
همچنین میتوان برای چارهجویی و برنامهریزی جهت حل مشکل از انجمنها و تشکلها استفاده کرد که نماینده همین جوانان و بیکاران جویای کار باشند و در ارتباط با دولت و بخشهای خصوصی، در خصوص شغلهای مورد نیاز در کشور آگاه شوند تا به دنبال افزایش مهارت و تخصص خلاهای شغلی کشور را نیز رفع کنند.
حاجی حسین سخی زاده؛ دانشجوی اقتصاد