تاخیر خروج نیرهای امریکا، کمک به حکومت افغانستان است اما امکان دارد واکنش شدید طالبان را برانگیزد
رییسجمهور جو بایدن در برابر طالبان، مسیر دشوارتری را نسبت به سلفش در پیش دارد. مقامات بلند رتبه هشدار میدهند که اگر جنگجویان در اجرای تعهداتشان شکست بخورند؛ ممکن است برنامه خروج نیروهای امریکا از افغانستان تا ماه می به تعویق بیفتد.
اظهارات و نظریات ناگهانی از طرف قصر سفید، وزارت خارجه و پنتاگون در این هفته، هیچ تردیدی را باقی نگذاشت که دولت بایدن در مورد روند صلح نامطمین که توسط ترمپ راهاندازی شده و علاقمندی طالبان به قطع روابط با القاعده و دیگر تندروان، نظری شکاکانه دارد.
دولت بایدن گفت درحال اجرای بازبینی وضعیت افغانستان است. با یک سلسله انتخابهای دشوار مواجه شده و بالای مقامات فشار خواهد آورد که خطر اقدامات طالبان را بررسی کنند.
مقامات قبلی امریکا و افسران نظامی میگویند که هرگونه تاخیر برای خروج نیروهای امریکا ممکن است خشونتها را تشدید و طالبان را تحریک کند که گفتگوهای صلح با حکومت افغانستان را ترک کنند.
جک سلیوان، مشاور امنیت ملی ترمپ، روز جمعه اظهار داشت که دولت امریکا به صورت جدی و همه جانبه بررسی میکند که آیا طالبان واقعا به شرایطی که در توافقنامه بین امریکا و آنان سال گذشته امضا شده؛ متعهد هستند؟
توافقنامه فبروری ۲۰۲۰ خواستار خروج نیروهای امریکا تا ماه می۲۰۲۱ است و در برابر آن از طالبان میخواهد که روابطشان را با گروههای تروریستی قطع کرده، خشونتها را کاهش دهند و وارد گفتگوهای صلح با حکومت افغانستان شوند.
جان کربی، سخنگوی پنتاگون به روز پنجشنبه گفت که طالبان از رعایت تعهدات، طبق توافقنامه شکست خوردهاند، تعهدی که قرار بود منجر به توافق صلح بین جنگجویان و دولت افغانستان شود.
کربی گفت: «در صورتی که آنان به تعهداتشان مبنی بر قطع ارتباط با تروریستان و توقف حملات خشونتبار در برابر نیرهای امنیتی افغانستان عمل نکنند؛ بسیار دشوار است که یک مسیر مشخص برای توافقنامه مذاکرهشده در نظر گرفته شود.» کربی افزود: «اما ما تا هنوز به تعهدات خود پا برجا هستیم.»
تیم بایدن، در یک اختلاف دیگر با دولت قبلی، اهمیت حقوق بشر و حقوق زنان را در افغانستان مورد تاکید قرار داده است. طالبان نسبت به نقش ظالمانه و سرکوب زنان افغان در زمان حکومتان از ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ آگاهی دارند، آنان در مورد وضعیت زنان در توافقنامه با ایالات متحده هیچگونه تعهدی نکردهاند.
انتونی بلینکن، دیپلومات ارشد باید در تماس تلیفونی با اشرف غنی رییسجمهور افغانستان اظهار داشت که در هرگونه توافقنامه صلح نیاز است که «پیشرفتهای ۲۰سال گذشته با توجه به حقوق بشر، آزادیهای مدنی و نقش زنان در جامعه افغانستان» حفظ شود.
این تغییرات مورد استقبال حکومت افغانستان قرار گرفت که شکایت داشت از گفتگوهای بین طالبان و واشنگتن بیرون مانده است. رییسجمهور غنی روز جمعه گفت که وی از اقدام تیم جدید امیدوار و این اقدام را «توجه سیستماتیک، متمرکز و اولیه» میداند.
دولت بایدن همچنان یادآوری کرد: آماده است که در صورت نیاز برنامه خروج را متوقف بسازد. همچنین در حال حاضر فرستاده صلح ترمپ در افغانستان، زلمی خلیلزاد را در سمت خود حفظ میکند.
خلیلزاد، معمار توافقنامه امریکا و طالبان، روابطی مخدوش با حکومت آقای غنی دارد، اما رییسجمهور غنی از خلیلزاد خواست که با رییسجمهور جدید امریکا با رویکرد قابل پیشبینی و هماهنگتر کار نماید.
روز جمعه آقای غنی در یک نشست مجازی از طرف اطاق فکر موسسه اسپین اظهار داشت که «اکنون سفیر خلیلزاد به یک پروسه تصمیم گیرندۀ منظم گزارش خواهد داد.»
رییسجمهور غنی به کارول لی، از انبیسی نیوز که نشست را گردانندگی میکرد گفت: «ما دو وظیفه بسیار متفاوت داریم. من از مردم افغانستان نمایندگی میکنم. او یک مامور حکومت امریکا است.»
غنی افزود که با خلیلزاد افغانالاصل، همصنفان قدیمی بودهاند: «ما راه طولانی را پیمودهایم.»
هردوی این مردان در دانشگاه امریکایی بیروت آموزش دیدهاند.
خلیلزاد، دیپلومات افغان الاصل با ماموریت دشوار مواجه بود. زمانی که به دنبال متقاعدکردن طالبان بود تا گفتگوهای صلح را با حکومت افغانستان شروع کنند؛ رییس وی ترمپ، او را با توییتهایش در مورد خروج نیروهای امریکا قبل از برنامه غافلگیر کرد.
مقامات قبلی و افسران نظامی امریکا اظهار داشتند که؛ اولین وظیفه خلیلزاد این است که برای طالبان خبردهد که هیچ ضمانتی برای خروج نیروها از کشور تا ماه میوجود ندارد مگر اینکه جنگجویان چانهزنیهاشان را خاتمه دهند.
یک مقام قبلی امریکا گفت: امریکاییها باید طالبان را متقاعد بسازند که توافقنامه هنوز سرجایش باقی است؛ حتا اگر خروج نیروها تا بهار به تعویق انداخته شود.
منبع: انبیسی نیوز/ نویسنده: دان دی لوس/ ترجمه: سید نعمت ضیا