راه مدنیت: هم‌زمان با نزدیک‌شدن زمان برگزاری چهارمین دور انتخابات ریاست‌جمهوری، نگرانی‌ها از سلامت برگزارشدن این روند روزبه‌روز بیشتر شده است. امریکا، سازمان ملل و رییس‌جمهور پیشین از حکومت و نهادهای انتخاباتی خواسته‌اند که مقدمات لازم را برای یک انتخابات بااعتبار و شفاف فراهم کنند.
شهروندان افغانستان قرار است برای چهارمین‌بار به‌تاریخ شش میزان برای انتخاب رییس‌جمهور جدید به پای صندوق‌های رای بروند و برای پنج سال زعیم سیاسی کشور را انتخاب کنند. در انتخابات گذشته، دو دور حامد کرزی و یک دور محمداشرف غنی به عنوان رییس‌جمهور انتخاب شدند.
وزارت امور خارجه امریکا، با نشر بیانیه‌‌یی از حکومت افغانستان، نهادها و نامزدهای انتخاباتی خواست تا انتخابات ریاست‌جمهوری را به‌طور شفاف و بااعتبار برگزار کنند. سازمان ملل نیز از برگزاری بااعتبار و شفاف در ششم میزان حمایت میکند. این نهاد یکی از کمک‌کنندگان بزرگ انتخابات ماه میزان است.
در بیانیه وزارت خارجه امریکا گفته شده که امریکا و سایر کشورهای تمویل‌کننده افغانستان، به‌صورت مکرر از حکومت و نهادهای انتخاباتی خواسته‌اند مقدمات لازم برای یک انتخابات بااعتبار و شفاف را فراهم بیاورند. افغانستان تا هنوز نتوانسته هیچ انتخاباتی را شفاف برگزار کند.
امریکا هم‌چنین از گروه طالبان خواست تا بگذارند «رای‌دهندگان بدون ترس از مزاحمت، حملات و خشونت به مراکز رای‌گیری بروند. در این میان اما سازمان ملل نگرانی خویش را از تامین امنیت جان شهروندان افغانستان در انتخابات پیش‌رو ابراز کرده و گفته است: طالبان باید در این بخش همکاری کنند.
گروه طالبان در زمانی‌که مذاکرات صلح امریکا در دوحه قطر بود نیز گفته بودند با تمام توان، مانع برگزاری انتخابات ریاست‌جمهوری خواهند شد. گروه طالبان در روزهای اخیر، مراکز و کارزارهای انتخاباتی را مورد حمله انتحاری قرار داده است. آن‌ها برگزاری انتخابات را یک برنامه امریکایی می‌دانند.
هم‌چنین مایک پمپئو در صفحه توییترش بخشی از این بیانیه را یادآوری کرده و نوشته: «ما از نهادهای افغانستان انتظار داریم که تمام تمهیدات ضروری را برای اطمینان از شفافیت و اعتبار انتخابات انجام دهند.»
وزارت خارجه امریکا تاکید کرد که «رای‌دهنگان افغان با به خطرافتادن جان‌شان در انتخابات شرکت می‌کنند و حق دارند که نتیجه آن، انتخاب واقعی رای‌دهندگان باشد. نیروهای ائتلاف و تمویل‌کنندگان افغانستان قربانی داده‌اند تا افغانها قادر به حق انتخاب رهبران‌شان شده و از این امر اطمینان پیدا کنند.»
حامد کرزی، رییس‌جمهور پیشین نیز می‌گوید: در شرایط جنگی برگزاری یک انتخابات بااعتبار و شفاف امکان‌پذیر نیست و حکومت افغانستان نمیتواند یک انتخابات مشروع برگزار کند. انتخاباتی که تمام مردم افغانستان خود را در آن ببینند؛ در حال حاضر امکان ندارد.
رییس‌جمهور پیشین که در یک نشست خبری در کابل صحبت می‌کرد، گفت: بهتر بود رییس‌جمهور غنی اول برنامه صلح با گروه طالبان را به‌سر می‌رساند تا زمینه برای برگزاری یک انتخابات سراسری در کشور فراهم می‌شد.
به گفته حامد کرزی، افغانستان در شرایطی که قرار گرفته است که انتخابات سراسری و مشروع هیچ امکان ندارد و درصد زیادی از شهروندان افغانستان از حق رای محروم می‌شوند.
حکومت افغانستان اما همواره بر برگزاری اتنخابات تاکید کرده و گفته است که انتخابات ریاست‌جمهوری ششم میزان را به هرقیمت ممکن برگزار خواهد کرد. آن‌ها برگزاری انتخابات را پیروزی جمهوری بر امارت می‌دانند و تاکید دارند که گفتگوهای صلح بعد از انتخابات ریاست‌جمهوری از سر گرفته خواهد شد.
سیدطاها فضل
انتخابات ۲۰۱۹ بطور کلی و آشکارا مهندسی شده است. من شخصآ اصلآ بطور عمومی بر شفافیت این انتخابات ۲۰۱۹ باور ندارم. هیچ یک از کمیشنران از این صفت ها برخوردار نیست – آزاد – مستقل – ملی – فکر اندیشه ملی اصلآ بر سر ندارند. خود کمیسیون هم مستقلانه و آزادنه تصمیم گرفته نمیتواند و این ضرفیت و قدرت هم ندارد. ۸۰ درصد مردم نمیدانند و آگاهی ندارد چند نفر کاندید است؟ و برایشان آگاهی داده نشده است؟ نکته مهم ما هشت میلیون ری دهنده دارم یازده میلیون ورقه ری چاپ شده است. یعنی چی؟ کاندیدان از مساوات سیاسی – حقوقی و امنتی برخوردار نیستند.
در زمان انتخابات بجای انیکه امنیت بیشتر و خوب تر شود بد تر ساخته شده است؟
حکومت که تنها امنیت یک لین برق را تامین کرده نتوانسته است؟ دشمنان روشنایی که لین برق قطعه میکند بجای جزا دادن برایش برق باج میدهد؟ کدام شخصی عاقل برایش رای میدهد؟ مزدور کاری که برای کاربدست آوردن ری داد؟ هنوز هم بیکار است؟ دوباره به همان شخص ری میدهد؟ جواب درست همین است که نه؟ خود تیم حاکیم میداند پس برای بقدرت رسیدن بهترین کار مهندسی هشویارنه انتخابات است و بس.