روزهای دشوار پیش رو؛ از گذشته باید عبرت گرفت!
فرهاد الیاسی
رییسجمهور غنی در سخنرانی خود بهمناسبت معرفی اعضای کابینه جهت اخذ رای اعتماد به پارلمان و نیز در پاسخ به اعتراض خلاف اصول یک وکیل، با تاکید گفت که برای ساختن آینده خوب و تامین صلح و ثبات در افغانستان از گذشتههای تلخ و رخدادهای خونین تاریخی این کشور باید عبرت گرفت.
این اظهارات رییسجمهور درست در زمانی صورت میگیرد که از یک طرف مذاکرات صلح میان نمایندگان جمهوری اسلامی افغانستان و نمایندگان طالبان در مرحله آغازین خود با بنبست مواجه گردیده و از طرف دیگر گروه طالبان تمام توان جنگی خود را به کار بسته تا با اعمال خشونت، قتل عام افراد ملکی و تخریب سرکها و محلات عامالمنفعه، بر وزن سیاسی خود در پشت میز مذاکره بیفزایند.
از همین رو تامل در اوضاع جاری و مسیر مبهمی که در برابر سرنوشت سیاسی ما قرار گرفته، چنین مینماید که اوضاع سیاسی به مراتب حساستر از آن است که از آن در محافل و حلقات سیاسی سخن میرود.
با توجه به این واقعیت، تاکید رییسجمهور بر پندآموزی از گذشتههای تلخ تاریخی این سرزمین و متوجه ساختن اذهان عمومی فراموشکار نسبت به رخدادهای در حال شکل گرفتن که اگر مردم و نخبگان سیاسی از کنار آن بیاعتنا بگذرند، تردیدی نیست که سیاهبختی مردم این سرزمین چندبرابر گردد.
درک و دریافت رییسجمهور از پیآیند فعل و انفعالات جاری که در بیرون از مرزهای افغانستان جریان دارد و قرار است سرنوشت سالهای بعدی ما را رقم بزنند، بهجاست و هرگونه تغافل و سهلانگاری در این رابطه، تاوان سنگینی بر سرنوشت این کشور تحمیل خواهد کرد.
تاکید رییسجمهور برخواسته از واقعیتهای تلخ و خونین تاریخی این سرزمین است که غفلت و بیاعتنایی مردم در برابر آن سبب فجایع بسیار گردید.
افغانستان فاقد استمرار در واقع حاصل مسوولیتگریزی مردم و نخبگان و رهبران سیاسی آن است که یا قدرت تشخیص و تحلیل خطر را نداشتهاند و یا هم بهرغم فهم و درک مخاطرات، به منافع زودگذر و شخصی تن در داده و در نهایت مسبب فاجعه گردیدهاند.
همراهی با توطئه در برابر اصلاحات امانی و برخورد ایدیالوژیک با رخدادها و حوادث چند دهۀ پسین کشور، قبل از همه چیز بیانگر این واقعیت تلخ است که نخبگان سیاسی جامعه یا با تاریخ این سرزمین بیگانهاند و یا تحت تاثیر منافع شخصی و علایق کوچک، آموزههای تاریخی را آویزۀ گوششان نکردهاند.
بازخوانی تاریخ، تحلیل رخدادها و حوادث تاریخی نه برای لذت؛ بل برای عبرت از گذشته و حساسیت و عقلمندی در برابر حوادث و رخدادهای آینده است.
تامل در سیر حوادث و انکشافات تاریخی نشان میدهد که تامین آرامش، آسایش و ثبات در یک کشور، نه مرهون مساعدتهای بیرونی؛ بل نتیجۀ تلاش، همبستگی، هوشیاری و حساسیت مردم یک جامعه در برابر سرنوشت عمومیشان است که نسبت به آن تعهد جمعی دارند.
روزهای پیشرو، روزهای سخت و دشواری برای افغانستان خوانده میشوند که به همین دلیل غفلت نسبت به آن، سبب پریشانی و پشیمانی بسیار خواهد گردید.
از این رو، برای درک و فهم حساسیت آن و جلوگیری از هرگونه رجعت عمدی افغانستان به قهقرای تاریخی، چنانچه رییسجمهور غنی در سخنان خود گفت باید گذشتههای تاریخی را ملاک و معیار برخورد با واقعیتهای موجود سیاسی قرار داد و نگذاشت که مصیبتهای تاریخی مردم به بهای سادهانگاری تکرار گردد. کودتای سردار محمد داوود خان، استقرار دولت حزب دموکراتیک، استقرار نظام مجاهدین، اسقرار تاریک امارت طالبان، سرنوشت داکتر نجیبالله و دهها مورد دیگر از رخداهای معاصر این سرزمین است که بازگشایی هر کدام آنها، میتواند به ابهامات امروز ما پاسخ بگوید. هرکی ناموخت از گذشت روزگار، هیچ ناموزد زهیچ آموزگار.