منبع: آسوشیتدپرس/ نویسنده: روبرت برنز/ ترجمه: شریفه عرفانی
ایالات متحده با وجود آشفتگی، نیروهای خود را از افغانستان بیرون می‌کشد
پرسش‌هایی مطرح است دربارۀ اینکه آیا توافق بین امریکا و طالبان که هدفش آوردن صلح به افغانستان بود؛ در واقع تنها معامله‌یی برای عقب‌نشینی است یا نه؟
واشنگتن (AP): ایالات متحده تلاش می‌کند تا به تعهدات خود در برابر طالبان مبنی بر خروج چندین‌هزار سرباز از افغانستان تا اواسط ماه جولای عمل کند، حتی اگر خشونت‌ها شعله‌ور، روند صلح متوقف و کابل در بن‌بست سیاسی درگیر تنش بماند.
مقامات امریکایی می‌گویند که آن‌ها تا ۱۵جولای تعداد سربازان را به ۸،۶۰۰تن کاهش داده و پنج پایگاه را ترک خواهند کرد. قرار است تا سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۱، تمام نیروهای خارجی عقب‌نشینی کنند و به طولانی‌ترین جنگ ایالات متحده پایان دهند.
با این حال، در بهترین حالت چشم‌انداز صلح همچنان مبهم است. در غیاب مذاکرات صلح افغانستان، دولت دونالد ترمپ، رییس‌جمهور ایالات متحده با عقب‌نشینی کامل مواجه است، حتی اگر جنگ بین طالبان و دولت افغانستان به قوت خود باقی بماند.
این موضوع برخی از اعضای کنگره، از جمله نماینده لیز چنی جمهوری‌خواه و عضو کمیته خدمات نظامی مجلس را نگران کرده است.
او می‌گوید ایالات متحده برای جلوگیری از ایجاد پناهگاه‌هایی برای حمله به ایالات متحده توسط گروه‌هایی مانند القاعده و وابسته به داعش افغانستان، باید حضور نظامی و اطلاعاتی در افغانستان داشته باشد.
وی به آسوشیتدپرس گفت که عقب‌نشینی سربازان امریکایی از افغانستان جنگ را پایان نمی‌دهد؛ فقط باعث پیروزی تروریست‌ها می‌شود.
مذاکره جدی؟
برخی می‌پرسند که آیا توافق‌نامه منعقدشده بین امریکا و طالبان، در ۲۹فبروری در دوحه، قطر، که دولت ترمپ آن را «اقدامی تعیین‌کننده برای دست‌یابی به صلح مذاکره شده» خوانده است، حقیقتا توافق‌نامه‌یی برای عقب‌نشینی است؟ ترمپ برای برگرداندن سربازان از جنگ‌های خارجی کمپین کرده بود. اگرچه دولت افغانستان علنا از این معامله حمایتش را اعلام کرد، اما مستقیماً در مذاکرات شرکت نکرد و از نظر واشنگتن، از فرصت مذاکرات صلح بهره نبرد.
کاخ سفید وقتی پیمان دوحه امضا شد، گفت: «رییس‌جمهور ترمپ قول داده که سربازان ما را از خارج از کشور، به خانه بازگرداند و آن قول را عملی می‌کند.»
در این توافق‌نامه آمده بود که طالبان از ۱۰مارچ، مذاکرات صلح درون افغانستان را آغاز می‌کنند، اما چنین چیزی رخ نداد. طالبان و دولت افغانستان همچنین بر سر وعده آزادی زندانیان یکدیگر اختلاف نظر دارند.
استفان بیدل، استاد دانشگاه کلمبیا در امور بین‌الملل و روابط عمومی و مشاور سابق فرماندهان امریکایی در کابل، به آسوشیتدپرس گفت: «بسیاری از این موارد ما را به این نتیجه می‌رساند که: آیا توافق‌نامه امریکا و طالبان اصلا مذاکره جدی بوده، یا اینکه فقط لایه‌یی برای مخفی‌کردن سرافکندگی عقب‌نشینی بوده است؟ به گمان من دومی است.»
وی اضافه کرد: «این توافق‌نامه تقریبا همه نفوذی که داشتیم را در ازای هیچ، مبادله کرد.»
«بسیار شبیه موقعیتی است که در آن طالبان به این نتیجه رسیده‌اند که امریکایی‌ها رفته‌اند و قرار است آن‌ها رشته امور را به دست بگیرند و خواهیم دید وقتی ما دیگر نیستیم، چه رخ خواهد داد.»
ایالات متحده از زمان حمله به این کشور، بلافاصله پس از یازده سپتامبر ۲۰۰۱، حامی اصلی دولت افغانستان در انجام حملات و سرنگونی طالبان بوده است.
طبق گفته حساب‌رسان دولت امریکا، واشنگتن ۸۶میلیارد دالر برای حمایت از نیروهای امنیتی افغانستان متعهد شده و هنوز هم در حدود ۴میلیارد دالر در سال هزینه می‌کند.
دولت ترمپ از عدم پیشرفت در مذاکرات صلح ابراز ناامیدی کرده است، اما علنا تهدید به پس‌گرفتن تعهدات خود و عقب‌نشینی کامل نکرده.
امریکا، در اوایل ماه مارچ، برای دفاع از نیروهای زمینی افغانستان، حملاتی هوایی علیه طالبان انجام داد، درست ساعاتی پس از آن‌که ترمپ به گفته خودش با رهبر ارشد طالبان، عبدالغنی برادر، مکالمه تلیفونی خوبی داشت.
اگرچه طبق توافق‌نامه دوحه عقب‌نشینی الزامی است، اما مقامات دفاع امریکا ماه‌ها قبل گفته بودند که می‌خواهند تعداد سربازها را به ۸،۶۰۰نفر کاهش دهند، تعداد تقریبی سربازانی که از نیروهای افغان حمایت می‌کردند و هنگامی که ترمپ به قدرت رسید، عملیات ضد تروریستی را اجرا می‌کردند.
در اصل مقامات امریکایی توافق‌نامه دوحه را ترتیب دادند تا راهی باشد برای پایان‌دادن به درگیری ایالات متحده در جنگ، نه مسیری مطمئن به‌سوی صلح. عقب‌نشینی منوط به اطمینان طالبان است، اما نیازی به برقراری صلح نیست.
ایالات متحده روی این توافق به‌عنوان راهی برای جذب طالبان در نبرد با گروه داعش حساب کرده است. ارتش امریکا وابستگی افغان‌ها به این گروه را تهدیدی به مراتب بزرگ‌تر از طالبان به‌شمار می‌آورد.
ایالات متحده موافقت کرده که نه‌تنها نیروهای نظامی، بل تمام پرسونل آژانس اطلاعاتی، پیمان‌کاران امنیتی خصوصی، مربیان و مشاورانش را از افغانستان خارج کند. نیروهای متفقین ناتو نیز باید عقب‌نشینی کنند.
توافق‌نامه دوحه در آن‌زمان به‌عنوان بهترین فرصت افغانستان برای رسیدن به صلح پس از دهه‌ها جنگ به شمار می‌آمد، اما دولت آن زمان مصروف آشفتگی‌های سیاسی بود.
غنی و رقیب وی عبدالله عبدالله، هر دو خود را برنده انتخابات سال گذشته ریاست‌جمهوری اعلام کرده و هر کدام خود را رییس‌جمهور خواندند.
وزیر دفاع، مارک اسپر گفته است که خارج شدن از افغانستان به پیشبرد هدف او برای صرف نیروی بیشتر در منطقه آسیا و اقیانوسیه برای مقابله با چین کمک می‌کند، آنچه وی آن را در درازمدت تهدید شماره یک برای ایالات متحده می‌داند.
اسپر نسبت به تعهد طالبان مشکوک بود و در پنجم ماه می گفت که نه طالبان و نه دولت افغانستان از این توافق پیروی نمی‌کنند.
اسپر گفت: طالبان باید سطح خشونت‌ها را به‌اندازه هفته قبل از امضای توافق‌نامه دوحه در ۲۹فبروری کاهش دهند. غنی در آن زمان نیروهای دولتی را در موضع دفاعی قرار داده بود، اما روز سه‌شنبه خشمش را از دو حمله، از جمله یکی که باعث کشته شدن ۲۴نفر از جمله نوزادان در شفاخانه شد، ابراز کرده و دستور داد که نیروها به موضع تهاجمی برگردند. طالبان مسوولیت را نپذیرفتند و ایالات متحده، نیروهای وابسته به داعش در افغانستان را مقصر این حمله دانست. طالبان روز پنج‌شنبه گفتند که آن بمب‌گذاری انتحاری عملیاتی تلافی‌جویانه در برابر اتهام دروغین غنی بوده است.
سخنگوی پنتاگون، سرهنگ دوم توماس کمپبل، اظهار داشت که موضع امریکا تغییر نکرده است.
وی روز چهارشنبه گفت: «مطابق با این توافق، ارتش امریکا همچنان هنگام حمله به شرکای [افغان] ما، حملات دفاعی علیه طالبان را ادامه خواهد داد.» همان‌طور که وزیر دفاع اخیراً اظهار داشت، گویی این مسیر جادۀ بادخیز و پرپیچ‌و‌خمی است، اما توافق سیاسی بهترین راه برای پایان دادن به جنگ است.»
