نارضایتی بیش از ۶۵درصد شهروندان از عملکرد پولیس در ناحیۀ ششم

گروه تحقیق روزنامه راه مدنیت

بر اساس تحقیق میدانی روزنامه راه مدنیت، ۶۵درصد پرسش‌شوندگان ناحیه ششم کابل از عملکرد پولیس ناراضی هستند. در این تحقیق از شهروندان پرسیده شده است که «از پولیس در حفظ امنیت محل زندگی‌شان در موارد ذیل تا چه حد راضی هستند؟»

مواردی مثل: دسترسی به نیروی امنیتی پولیس، مقابله با مجرم، حضور پولیس در اماکن عمومی، احترام به‌نظر مردم هنگام مراجعه به پولیس، واکنش نسبت به حوادث، شناسایی مجرمان و تأمین امنیت مناطق مسکونی، از شاخص‌های اصلی این تحقیق است.

پرسش‌های تحقیقی روزنامه راه مدنیت پس از انتخاب جامعه آماری تحقیق و جلب رضایت پاسخ‌دهندگان، بدون نام افراد تکمیل و داده‌های جمع‌آوری‌شده، تجزیه‌وتحلیل شده است.

روزنامه راه مدنیت تأکید می‌کند که این نوع تحقیق‌ها در پی تخریب، توهین و حرمت‌شکنی به نیروی امنیتی پولیس نیست، بل به‌دنبال آن است تا با روش‌های تحقیقی، عدم رضایت شهروندان از پولیس و شکاف ایجادشده میان شهروندان و پولیس را تفسیر کند تا راه‌های حل منطقی برای چنین چالش‌هایی تعریف شود. این تحقیق‌های میدانی در سایر نواحی کابل نیز به شکل گسترده‌تر ادامه خواهد داشت.

جزییات و متن کامل تحقیق را می‌توانید در اینجا بخوانید:

سنجش میزان رضایت شهروندان براساس سن از پولیس (مطالعه موردی ناحیه ششم کابل)

اخیرا ناامنی یکی از نگرانی‌های جدی و موضوع اصلی زندگی شهروندان کابل را تشکیل داده است. پرسش اساسی این است که «آیا واقعا این مسئله نگران‌کننده در نهادهای مربوط به پولیس هم وجود دارد؟» یا این ادعا صرفا موضوعی بی‌اساس است. برای اثبات یا نفی این مدعا، تحقیقات میدانی پرسش‌نامه‌یی از شهروندان ناحیه ششم کابل – که بعدا در دیگر نواحی کابل هم صورت می‌گیرد- در گروه‌های سنی متفاوت صورت گرفته تا بر مبنای آن نگرش شهروندان، درباره رفتار و عملکرد پولیس ارزیابی و تحلیل شود.

نارضایتی شهروندان از پولیس یکی از نگرانی‌های اصلی آنان است و قطعا زندگی روزمره آنان را تحت‌تاثیر قرار می‌دهد. این مسئله به اندازه‌یی گسترش پیدا کرده است که حتی برخی شهروندان، پولیس را حافظ نظم و امنیت نمی‌دانند، درحالی‌که قانون، پولیس را مسوول نظم و امنیت جامعه تعریف کرده است.

روش‌شناسی

بخش مقدماتی این پژوهش از طریق روش کتابخانه‌یی یا اسنادی (Documentary Method) نوشته شده است. برای گردآوری اطلاعات، پرسش‌نامه‌یی با روش پیمایشی Survey Method)) میان اهالی ناحیه ششم کابل توزیع و درنهایت برای تحلیل اطلاعات به‌دست‌آمده از برنامه SPSS استفاده شده است.

برای گزینش نمونه‌ها از روش نمونه‌گیری چندمرحله‌یی (Multistage sampling) بهره برده شده است. آمار رسمی نفوس ناحیه ششم ۲۷۵ هزار نفر است؛ ازاین‌رو درباره انتخاب نمونه، از نمونه‌گیری احتمالی از نوع احتمالی طبقه‌یی و غیراحتمالی قضاوتی یا در دسترس استفاده شده است.

جامعه آماری این پژوهش شهروندان (پشتون، تاجیک، هزاره و سایر اقوام) شهر کابل از سال ۱۳۹۸-۱۳۹۹ هستند. مجموعا ۶۷ نفر نمونه از طریق فرمول کوکران (Cochran) انتخاب شده‌اند. در مرحله بعد اساس درصد احتمالی هر گروه قومی در ناحیه ششم از طریق فرمول کوکران برآورد شده که در جدول شماره (۱) آمده است:

پرسش‌نامه این پژوهش براساس مقیاس لیکرت (Likert) تنظیم و از نوع سوال پنج‌گزینه بسته است. پرسش‌های این پژوهش برای سنجش میزان رضایت شهروندان ناحیه ششم کابل از نیروی امنیتی پولیس تدوین شده است.

درمجموع ۱۵گویه برای پرسش‌نامه طراحی شده است که پس از تعیین شاخص‌های لازم اعتبار (Validity) اندازه‌گیری این پرسش‌نامه از نوع صوری بوده و پایایی (Reliability) آن تایید شده است. برای اطمینان و سنجش اعتبار تحقیق از روش اعتبار صوری و محتوایی از نظر صاحب‌نظران و متخصصان و برای پایایی ابراز تحقیق، از ضریب آلفای کرونباخ (Cronbach’s alpha) استفاده شده است که جدول شماره (۲) نتایج ضریب پایایی متغیر و شاخص‌های پژوهش است:

جدول شماره (۲): نتایج ضریب پایایی متغیر و شاخص‌های پژوهشدر این پژوهش برای سنجش میزان رضایت شهروندان از متغیرهایی مانند دسترسی به نیروی امنیتی، مقابله با مجرم، حضور پولیس در اماکن عمومی، احترام به‌نظر مردم در هنگام مراجعه به پولیس، واکنش نسبت به حوادث، شناسایی مجرمین و تأمین امنیت مناطق مسکونی استفاده شده است؛ ازاین‌رو پرسش‌نامه‌ها پس از انتخاب جامعه آماری پژوهش و جلب رضایت پاسخ‌دهندگان، بدون نوشتن اسم افراد تکمیل و داده‌های جمع‌آوری‌شده، توسط برنامه SPSS تجزیه‌وتحلیل شده است.

معرفی مناطق موردپژوهش

ناحیه ششم یکی از نواحی کلیدی و پرنفوس شهر کابل، دارای ۲۷۵هزار نفوس و ۵۵هزار خانوار است و از لحاظ موقعیت در غرب شهر کابل موقعیت دارد. مساحت مجموعی این ناحیه ۴۹.۵کیلومترمربع است و دارای سرک‌های اصلی چون سرک عمومی دارالامان و سرک ۶۰متره پل‌سوخته است و قصر دارالامان و تعمیر شورای ملی و سایر ادارات دولتی در این ناحیه موقعیت دارد (https://km.gov.af/244).

نقشه مناطق مورد پژوهش:

داده‌های جمعیت‌شناختی

تمام جمعیت آماری این پژوهش، از شهروندان ناحیه ششم کابل انتخاب شده‌ است. در این میان پرسش‌شوندگان سن خود را از ۲۲تا ۷۰سال گفته‌اند. ۸/۴۱درصد زنان و ۲/۵۸درصد آنان را مردان تشکیل می‌دهد. به لحاظ قومیت ۱٫۶درصد پشتون، ۱۲٫۵درصد تاجیک، ۸۲٫۸درصد هزاره و ۳٫۱درصد سایر اقوام است.

سطح تحصیلات افراد ۰/۹درصد بی‌سواد، ۲۶٫۹درصد زیر صنف دوازده، ۹/۲۶درصد فارغ دوازده، ۲۰٫۹درصد لیسانس، ۱۱٫۹درصد ماستر و ۴٫۵درصد دکتورا هستند و درنهایت ۹۸٫۴درصد متاهل، ۶٫۱درصد مطلقه، ۳درصد فوت همسر و ۱٫۵درصد وضعیت مدنی خود را مشخص نکرده‌اند.

برآمد

طوری که مشاهده می‌شود جامعه آماری این تحقیق را افراد دارای سنین متفاوت تشکیل می‌دهد. همان‌گونه که اشاره شد، اکثر شهروندان در گروه‌های مختلف سنی میزان احساس نارضایتی بسیار زیادی به‌خصوص در موارد دسترسی به‌موقع به نیروی پولیس، مقابله و برخورد مؤثر با مجرم، حضور مؤثر پولیس در سرک‌ها و اماکن عمومی در شب، احترام به نظرات مردم و برخورد مناسب با مراجعه‌کنندگان، واکنش مناسب و به‌موقع به حوادث، شناسایی و تعقیب مجرمان و تأمین امنیت منطقه داشته‌اند؛ اما در گروه سنی سه، بیش از همه نارضایتی مشاهده می‌شود؛ ولی این پرسش ممکن است وجود داشته باشد که شاید این نارضایتی ناشی از آن باشد که سن گروهی دو و یک، صرف به لحاظ آسیب‌پذیر نبودن جدی نسبت به گروه سنی سه، کم‌تر احساس شده که از اهمیت بالایی برخوردار است.

ذکر این نکته هم ضروری است و دلایل بسیاری وجود دارد که سن افراد در بزه‌دیدگی تأثیر دارد. به‌عنوان‌مثال با افزایش سن افراد، جرایم نیز بیشتر می‌شود (Toseland,1982: 203)، اما این فرضیه همیشه و در همه‌جا یکسان نیست. تا به امروز پژوهش‌های زیادی درباره سن و تاثیر آن بر جرم انجام شده است.

برخی یافته‌ها حاکی از آن است که رابطه‌یی میان افزایش سن و جرم وجود ندارد (policy Unit Age concern England, 2003:1). براساس پژوهش‌های انجام‌یافته،­ میان متغیر سن و بزه‌دیدگی معیار ثابت وجود ندارد و به‌هرحال نتایج متناقض درباره متغیر سن و بزه‌دیدگی وجود دارد (سیدزاده، ثانی، سید مهدی؛ سعید کرمانی، ۱۳۹۲، ۱۱۹-۱۵۲) و هر پژوهش تنها به پیچیدگی آن متغیر افزوده است.

نمودار شماره (۱): میزان احساس نارضایتی در میان گروه‌های سنی

نتایج به‌گونه‌یی است که شهروندان ناحیه ششم کابل در اکثر موضوعات مانند دسترسی به پولیس، مقابله مؤثر با مجرم، حضور در شب و اماکن، برخورد با مردم، واکنش به‌موقع در مقابل حوادث و شناسایی و تعقیب مجرمان و تأمین امنیت مناطق در تمام گروه‌های سنی بیش‌ از ۶۴٫۷درصد تا ۱۰۰درصد نارضایتی داشته‌اند و فقط در یک مورد در گروه سنی سه، ۵۰درصد احساس نارضایتی از نیروی امنیتی پولیس وجود دارد.

به‌هرروی جدول فوق به‌خوبی نشان می‌دهد که میان گروه سنی و احساس رضایت از نیروی امنیتی پولیس رابطه معناداری وجود ندارد و میان شهروندان و نارضایتی رابطه‌یی احساس نمی‌شود. برای ارزیابی میان متغیر سن و احساس میزان نارضایتی از آزمون همبستگی «پیرسون» استفاده شد که در جدول شماره (۳) آمده است:

مطابق جدول فوق و تحلیل آماری با توجه به بالاتر بودن سطح معناداری از ۰۰۵/۰ نتیجه گرفته می‌شود که میان سن و رضایت رابطه معناداری وجود ندارد. آنچه در اینجا بسیار زیاد نگران‌کننده به نظر می‌رسد، آن است که اکثریت بالایی (بیش از ۶۵درصد میانگین) از شهروندان از نیروی امنیتی پولیس اعلام نارضایتی کرده‌اند.

منابع:

• نجفی ابرندآبادی، علی‌حسین و جمعی نویسندگان، دانشنامه بزه‌دیده‌شناسی و پیشگیری از جرم (۲ جلد)، تهران، مرکز تحقیقات کاربردی پولیس پیشگیری ناجا – چاپ اول، نشر میزان، ۱۳۸۴٫
• قانون پولیس جمهوری اسلامی افغانستان.
• Phinney, J.S& Ong. A. (2007),” Conceptualization and Measurement of Ethnic Identity: Current Status and Future Direction“, Journal of Counseling Psychology, Vol. 54.NO, 3:271-281
• Toseland, R.W (1982), Faer of Crime: Who Is Most Vulnerable, Journal of Criminal Justice, Vol 10, Issue 4. pp 271-282
• https://km.gov.af/244