آیا سکان هدایت صلح از دست عبدالله خارج می‌شود؟
سرمقاله/ دوشنبه صبح محمد اشرف غنی، رییس‌جمهور همراه با هیات بلندپایۀ حکومت در سفری رسمی، راهی کویت و قطر شد. این سفر درحالی انجام می‌شود که از سه هفته پیش مذاکرات دولت با طالبان در قطر کلید خورده است.
پیش از این نیز عبدالله عبدالله، رییس شورای مصالحه به پاکستان سفر داشت. همه سفرها نشان از تسریع روند گفتگوهای صلح دارند، اما هر کدام با انگیزه و پیامدهای متفاوتی همراه است.
اشرف غنی در این سفر، هیات بلندپایه متشکل از چهره‌های برجسته حکومت را با خود همراه کرد تا ضمن گسترش روابط و همکاری در عرصه‌های مختلف میان افغانستان- قطر و سایر کشورهای منطقه، پشتیبانی قاطعی از موضع هیات گفتگوکننده دولت در قطر نشان دهد و در دیدارهای مختلف با طرف‌های درگیر مذاکره، حمایت بین‌المللی از پیشرفت گفتگوها را برانگیزد.
به بیان بهتر، سفر غنی به قطر در پی آن انجام شد که دیدار اخیر رییس شورای مصالحه از اسلام‌آباد نتوانست بازتاب‌دهنده مواضع دولت و گره‌گشای بحرانِ گفتگوهای جاری قطر باشد؛ چه بسا باعث افزایش ناآرامی و ایجاد شک و شبهه در میان حامیان قوی افغانستان شد.
عبدالله که عنوان فرد دوم مملکت را یدک می‌کشد، هیات همراه خود را از افراد غیرحکومتی و شیک‌پوشانی مثل خود تشکیل داده بود که اسلام‌آباد نیز به آن سطحی نگریست. چنان که شروع دیدار رییس شورای مصالحه نه با همتایان که از مقام‌های سطح پایین پاکستان آغاز شد و در نهایت عبدالله با ژست تضرع و زاری از پاکستان طالب صلح شد.
این ژست و موضع ضعیف عبدالله بار دیگر به پاکستان یقین داد که می‌تواند در افغانستان هر کسی را در جهت منافع خود کوک کند و عروسک‌گردان باشد. طالبان نیز از این دست تضرع و زاری عبدالله چهرۀ خرسند به خود گرفتند و با راه‌اندازی پروپاگند که گویا مذاکرات صلح از دست حکومت افغانستان خارج شده، وانمود کردند که قفل و کلید صلح، هر دو در دست آن‌هاست.
اما با اعلام سفر غنی و هیات همراهش به قطر، حباب خوشحالی پاکستان و پروپاگندای طالبان ترکید. حتا پیش از سفر، این زمزمه سر زبان‌هاست که طالبان علی‌رغم میل خود، به زودی تن به پذیرفتن آتش‌بس می‌دهند.
به لحاظ زمانی، سفر رییس‌جمهور به کویت و قطر، به موقع و پر اهمیت است؛ زیرا هم نمایندگان امریکا و ناتو حضور دارند و هم می‌تواند با ابراز تسلیت به درگذشت امیر کویت، این کشور را در جمع گروه حامی صلح افغانستان یعنی اوزبیکستان، اندونیزیا، ناروی و آلمان بیفزاید.
پاکستان حامی جدی طالبان است و حال در آغاز گفتگوها آشکارا درصدد پیشبرد این طرح است که طالبان در افغانستان به عنوان مقام ارشد مذهبی بر همه چیز سیطره و نفوذ داشته و اسلام‌آباد نیز از طریق این گروه بر اوضاع افغانستان مسلط باشد. از این‌رو پاکستان به دنبال یارگیری و همسوسازی‌های جدید از درون حکومت در راستای تحکیم طرح یادشده است. بنابراین ممکن است سفر عبدالله در زمان مناسبی نباشد و حتا موجب نارضایتی و خشم هند، یار قدیمی و وفادار افغانستان شود و دهلی حتما عبدالله را در سفری که در آینده نزدیک انجام می‌شود، مورد پرسش و مواخذه قرار خواهد داد.
از سوی دیگر، سفر اخیر عبدالله همان‌طور که گفته شد نه تنها دست‌آوردی نداشت، بل بلافاصله خشونت‌های طالبان بیشتر شد تا جایی که در روزهای اخیر انفجارهای پی هم در کابل پس از ماه‌ها آرامش رخ داد.
اما بدنه اصلی حکومت از پیش، پیش‌بین این بود که از کدام سوها سنگ‌هایی فراراه مذاکرات پرتاپ خواهد شد و با درک این مساله که عبدالله نمی‌تواند ناخدای مناسبی برای کشتی صلح کشور باشد، تدابیری برای خنثاسازی طرح‌های منافی صلح روی دست داشت.
در این وضعیت بار دیگر، رییس‌جمهور شخصا سکان هدایت گفتگوهای صلح را در دست گرفته و راهی گفتگوهای جدی با طرف‌های درگیر در مذاکرات صلح شده است. بنابراین امیدواری‌ها از این است که موضع تضعیف‌شده دولت در پی سبک‌سری‌های مسوولان شورای عالی مصالحه بار دیگر از طریق رایزنی‌های مستقیم و دوراندیشانۀ رهبری حکومت از بی‌راهه‌ها به جهت منافع ملی کشور هدایت شود.
