پایتخت نابسامان و مدیریت زباله
خلاصه تحقیقی از مؤسسه سبز جوانان افغانستان در شهر کابل
قسمت اول
مدیریت نامناسب و تنظیم نادرست زباله یکی از چالشهای اساسی در سراسر دنیا میباشد که افغانستان نیز از این امر مستثنا نیست. افغانستان کشوری است که جنگهایی دوامدار و ویرانگر را پشت سر گذاشته و با چالشهای زیادی از جمله بحرانهای اقتصادی مواجه است.
افزون برآن، این کشور با مشکلات رو به رشد دیگری چون افزایش بی رویه جمعیت و سیستم غیرپلانی شهرسازی نیز مواجه است. این بحرانها و جنگهای چند دهه، زیربناهای کشور را در معرض آسیبهای جدی قرار داده و آسیبپذیر ساخته است.
درحال حاضر، کشور با چالشهای محیط زیستی شدیدی از جمله روند جنگلزدایی و بحران مدیریت آب مواجه است که چگونگی برخورد شاروالیها با زباله نیز در جمع این چالشها قرار دارد.
این مشکل، در شهر کابل به دلیل روند سریع رو به رشد جمعیت شدیدتر است. شهری با جمعیت ثابت سه میلیون و سه میلیون جمعیت دیگری که به صورت متناوب در این شهر زندگی میکنند به میزان تولید زباله در این شهر افزوده اند و مدیریت آن نیازمند ظرفیت و مدیریت است. [۱]این درحالی است که شاروالی کابل دارای ظرفیت لازم و مؤثر برای این معضل نمیباشد. براساس برآوردهای انجام شده، درحال حاضر حدود ۷۰درصد از مجموع زبالههای جامد در هوای باز، مسیر راهها و محلاتی انداخته میشود که خطرات زیادی را در پی دارد.
افزایش مشکلاتی ناشی از مدیریت نامطلوب زباله، عواقب ناگواری را در کابل برجا گذاشته است. این شهر با جمعیت بالغ بر پنج میلیوناش در سال ۲۰۱۸ روزانه بالای ۳۰۰۰ تُن زباله تولید کرده است.
با توجه به آمارهای ارایه شده از سوی شاروالی کابل، بعضی از پیامدهای ناشی از سوء مدیریت زباله موجب مشکلات صحی جدی از جمله مشکلات تنفسی و امراض خطرناک دیگری گردیده است. بسیاری از این موارد، ناشی از نبود یا کمبود معلومات راجع به مدیریت و تنظیم زباله میباشد.
هرچند پالیسی مدیریت زباله درسال ۲۰۱۰ میلادی توسط اداره ملی حفاظت از محیط زیست تدوین و نافذ گردیده، ولی نهادهای دولتی از جمله شاروالی در این خصوص دارای خلا جدی است. در سال ۲۰۱۵ موسسه UNHABITAT به چالشهای بزرگی که شاروالیها با آن روبرو میباشد، پرداخته است. مقابله با وضعیت فعلی و مدیریت زباله در شهر کابل، نیازمند مصرف ۴۱ درصد از کل بودجه شاروالی است و در بعضی نقاط این حالت، چندبرابر هزینه نیاز دارد. این موانع مالی و اقتصادی، ایجاب میکند تا کاهش تولید زباله، تنها راه مقابله با چنین وضعیت باشد.[۲]
بنابراین، افغانستان نیازمند ارزیابی وضعیت موجود و مشکلات فزاینده در شهرهای خود، بهخصوص در شهر کابل میباشد تا راه موثر و مطلوبی برای مدیریت و تنظیم زباله پیدا نماید. این تحقیق تصویر واضح از مدیریت زباله را در پنج نقطه از شهر کابل ارایه میکند که براساس آن تصمیمگیرندگان و پالیسیسازان میتوانند به راهکارهای مطلوبی دست یابند.