معمولن روسای جمهوری امریکا پس از کسب رای تلاش می‌کنند قبل از ورود رسمی به کاخ سفید و پذیرش مسوولیت‌های خود، زمینۀ لازم را برای این امر مهیا سازند.
رییس‌جمهور امریکا در راستای تماس‌های تلیفونی خود به سران کشورهای مختلف و آغاز روابط دیپلماتیک با آن‌ها، چندی پیش با رییس جمهوری افغانستان نیز تماس تلیفونی برقرار کرد.
محتوای تماس تلیفونی این دو رییس‌جمهور، بیشتر بر روابط استراتژیک دوجانبه، افزایش مبارزه با افراطیت خشونت‌آمیز، افزایش حمایت از توسعه و انکشاف افغانستان و همچنین افزایش نقش امریکا در انکشاف منابع طبیعی تاکید داشت.
رییس‌جمهور غنی در کارنامه دوساله خود نشان داده که به دنبال به حداکثر رساندن میزان همکاری منطقه‌یی با کشورهای همسایه و منطقه است. بر همین اساس کارگزاران سیاسی و دیپلماسی کشور را هدایت داده تا بتواند از امکانات و پتانسیل‌های موجود استفاده نمایند. روابط نزدیک افغانستان با کشورهای همسایه و تعریف پلان‌های مختلف سیاسی و امنیتی با آن‌ها نشان‌دهندۀ جدیت در امر مبارزه با افراطیت و تروریزم است.
در این تماس تلیفونی دونالد ترامپ بر مبارزه مشترک دو کشور افغانستان و امریکا با تروریزم و افراطیت در منطقه و جهان تاکید کرده است. امریکا خواهان استفاده از پتانسیل‌های موجود در افغانستان برای مبارزه با تروریزم در منطقه است. دولت امریکا به این نتیجه رسیده که افغانستان سیاست و پلان مشخص و دقیق برای مبارزه با افراطیت در منطقه دارد و بر همین اساس رفتار مشخص و صادقانه با کشورهای منطقه و جهانی را پی‌گیر است.
تاکید ترامپ بر مبارزه جدی با افراطیت و نقش افغانستان در آن، نشان‌دهندۀ افزایش جدیت دو کشور به‌خصوص امریکا در افزایش امکانات و نیروی نظامی برای مبارزه جدی با تروریزم در افغانستان است.
شاید نتوان از یک تماس تلیفونی دو رییس جمهوری به یک پالیسی مشخص دست یافت، اما می‌توان از این تماس و نکاتی که دو طرف بر آن تاکید می‌کنند، اهمیت موضوعات را مشخص کرد.
افغانستان تلاش دارد با انکشاف منابع طبیعی و معادن، زمینه استقلال کشور را در همه عرصه‌ها فراهم نماید. بدون شک استفاده از منابع طبیعی می‌تواند ما را در کاهش وابستگی مالی به دیگر کشورها کمک کند. افغانستان با داشتن منابع طبیعی بسیار، از این ویژگی برخوردار است تا با استفاده از آن و فراهم کردن زمینه سرمایه‌گذاری، امکان افزایش توسعه را فراهم سازد.
امریکا از این نظر نه تنها به عنوان یک شریک نظامی و سیاسی، بل می‌تواند به عنوان یک همکار اقتصادی و صنعتی در کنار افغانستان قرار بگیرد و با دعوت از سرمایه‌گذاران امریکایی زمینۀ افزایش بهره‌برداری از منابع طبیعی را فراهم کند.
امروزه مشخص شده که رابطه مستقیمی میان سیاست و اقتصاد وجود دارد. مطمینن کشورها بدون فراهم کردن شرایط اقتصادی و رفاه نمی‌توانند زمینۀ لازم برای کاهش تروریزم را فراهم کنند.
رییس‌جمهوری با تاکید بر افزایش سرمایه‌گذاری روی منابع طبیعی خواهان افزایش نقش دولت و ملت امریکا در دیگر حوزه‌های غیرنظامی کشور است. این امر می‌تواند از افزایش پلان‌های غیرامنیتی در سال‌های اخیر خبر دهد.
بدون شک این تماس تلیفونی، نشان از جایگاه افغانستان در سیاست خارجی امریکا دارد. بسیاری از تحلیل‌گران بر این نظر بودند که امریکا و ترامپ برنامۀ مشخصی در رابطه با هم‌پیمان استراتژیک خود افغانستان ندارد. بر همین اساس کمتر در مبارزات تبلیغاتی خود نامی از این کشور برده است.
برخلاف این نوع تحلیل‌گران، عده‌یی دیگر معتقد هستند که امریکا با تاکید بر مبارزه جدی با بنیادگرایی، تروریزم و افراطیت، به صورت غیرمستقیم از اهمیت افغانستان در این مبارزه یاد کرده است؛ زیرا امکان مبارزه جدی با تروریزم بدون درنظرداشت افغانستان قطعن امکان‌پذیر نخواهد بود.
نتیجه‌گیری
از آنجا که ترامپ از حزب جمهوری‌خواه به کاخ سفید قدم خواهد گذاشت و بدون شک سیاست‌های جمهوری‌خواهان را در آینده این کشور مورد توجه قرار خواهد داد، افغانستان نیز بیشتر روابط حسنه با این حزب در گذشته خود دارد.
بسیاری از اعضای این حزب نقش مهمی در امر مبارزه با تروریزم در افغانستان ایفا کردند و همچنین اکثر پلان‌های امنیتی و حضور نیروهای این کشور مورد توجه جمهوری‌خواهان بوده و است. لازم است که دستگاه دیپلماسی کشور از شرایط پیش رو حداکثر استفاده را بکنند.
محمد واعظی؛ نویسنده و استاد دانشگاه
