تحلیل

شایعه‌پردازی؛ شکل دیگر شکست

روز سه‌شنبه گذشته داکتر عبدالله عبدالله؛ رییس اجراییه حکومت وحدت ملی و رهبر تیم «ثبات و همگرایی» طی یک کنفرانس مطبوعاتی اظهار داشت که نیروهای امنیتی در ولایت کندز بر روی معترضان بازشماری آرای انتخاباتی آتش گشوده که در نتیجه یک نفر کشته و یکی دو نفر زخم برداشته است.

این اظهارات آقای عبدالله از سوی هواداران او به صورت گسترده در شبکه‌های مجازی هم‌رسانی شد که سبب برافروختن خشم و خصومت بسیاری از مردم گردید.

یک روز پس از این اظهارات، آقای جان‌بس سفیر ایالات متحده امریکا مقیم کابل، طی یک توییت تاکید کرد: «هیچ مدرکی در دست نیست که نیروهای امنیتی افغان در انتخابات افغانستان دخالتی داشته باشند. ما از حرفه‌یی بودن آن‌ها ستایش می‌کنیم و از همه افغان‌ها می‌خواهیم که اظهارات مبنی بر واقعیت را ترویج کنند نه حدس و گمان.»

این توییت آقای جان ‌بس صرف یک توییت گزارشی نیست که برای سرگرمی نشر شده باشد؛ بل حامل پیام روشن و مشخص ایالات متحده امریکا در ارتباط با سرنوشت شمارش آرای انتخاباتی است که از یک‌طرف هشدار ایالات متحده امریکا نسبت به عبدالله را بازگو می‌کند و از طرف دیگر پله ترازوی نتایج انتخابات را به نفع محمداشرف غنی به نمایش می‌گذارد.

از این رو هر تفسیر و تاویلی هم که از این توییت صورت بگیرد، معنای آن چیزی کمتر و بیشتر از حمایت تلویحی از رییس‌جمهور غنی نخواهد بود؛ هرچند در ماه‌های اخیر در اثر دید و بازدیدهای سفیر و هیات‌های رسمی ایالات متحده امریکا با داکتر عبدالله، این امیدواری افزایش یافته بود که آقای عبدالله برگزیدۀ ایالات متحده امریکاست و پیروزی وی در انتخابات ریاست جمهوری حتمی می‌باشد.

در این سوی قضیه اما نشانه‌های پررنگی به نمایش‌ می‌روند که از موفقیت تیم «دولت‌ساز» و شکست تیم «ثبات و همگرایی» سخن می‌گویند.

این نشانه‌ها از کمیسیون انتخابات گرفته تا میدان فعل و انفعالات سیاسی از جمله آزادی انس حقانی در برابر آزادی دو استاد امریکایی که در نزد طالبان در اسارت به سر می‌بردند، قابل درک و دریافت می‌باشند و چنین می‌نمایند که سرنوشت انتخابات ریاست جمهوری به‌رغم تمامی دشواری‌ها و موانعی که در برابر آن بودند، در نهایت به نفع تیم دولت‌ساز رقم خواهند خورد.

این نگارش هیچ گونه بار عاطفی و دلبستگی نسبت به تیم «دولت‌ساز» ندارد و صرف یک تاویل و تفسیر هرمنوتیکی از توییت آقای جان‌بس سفیر ایالات متحده امریکا در کابل می‌باشد که در آن به شکل تلویحی به داکتر عبدالله هشدار داده است.

اما صرف نظر از چند و چون نتایج انتخابات که به نفع کدام تیم اعلان خواهد گردید، برخورد احساساتی با فراز و فرود شمارش آرای مردم توسط رهبران تیم‌های انتخاباتی و خلق شایعه و پخش گسترده آن به منظور مغشوش ساختن افکار و اذهان عامه به عنوان یک استراتیژی انتخاباتی، امری به‌شدت غیر اخلاقی و خلاف موازین و قانون نافذه انتخابات می‌باشد که مرتکبان آن در صورت ممکن باید مورد پیگرد قرار بگیرند.

کمیسیون انتخابات به‌رغم تمام ضعف و ناتوانی‌هایی که دارد، هیات رهبری آن برگزیدۀ تمام نامزدان انتخابات ریاست جمهوری می‌باشند که بستن هرگونه اتهام تقلب به آن‌ها به نفع تیم «دولت‌ساز»، به معنای اعتراف به گزینش اشتباه خودی است.

حالا فرض را بر این بگذاریم که تیم «دولت‌ساز» توانسته است اراده هیات رهبری کمیسیون انتخابات را دچار تغییر نماید، در این صورت اگر تیم «ثبات و همگرایی» نتوانسته چنین ظرفیت و قابلیت را تجربه نماید، پرداختن به خشونت و پخش شایعه‌های خشونت‌آفرین را توجیه‌پذیر نمی‌سازد.

از جانب دیگر آقای عبدالله شریک حکومت وحدت ملی است و این گونه نیست که تمام امکانات دولتی در اختیار رییس‌جمهور قرار داشته باشد و او به امکانات و اعتبارات دولتی دسترسی ندارد.

خیلی خوب خواهد بود که رهبران تیم‌های انتخاباتی قبل از اعلان نتایج انتخابات توسط کمیسیون انتخابات، از تبلیغات خشونت‌زا، مبادرت ورزیدن به خشونت و از قضاوت‌های کیلویی و بی‌اساس دوری جسته و هر آنکه پسندیده مردم و پسندیده خداوندگار بخت و طالع خواهد بود، مرغ  اقبال دولت‌داری بر شانه او فرود خواهد آمد و آن کس که بختش آزموده شده، بهتر است رخت سیاست بر میدان دیگر بربندد و سبب خلق تشنج نگردد.

بازی‌های سیاسی در بهترین حالت هم که باشد عطوفت و لطافت نمی‌شناسند و به حکم اقتضای منافع پیش می‌روند. بازنده سیاسی مورد ترحم قرار نمی‌گیرد. بهتر است استراتیژی عوض کند تا قرین خوشی‌های دست‌یافتن به هدف گردد.

فرید معروف

نوشته‌های مشابه

دکمه بازگشت به بالا