داکتر وحید مجروح؛ سخنگوی وزارت صحت عامه در گفتگو با روزنامه راه مدنیت گفت که افغانستان با کمبود داکتران زن و قابله مواجه بوده و در حال حاضر وزارت صحت عامه حدود 5600 قابله در اختیار دارد که نیاز افغانستان 11500 قابله است.
آقای مجروح افزود: آمار مرگ و میر مادران در سال 2001 از هر صدهزار ولادت یک‌هزار مادر جان خود را از دست می‌دادند، اما این رقم در سروی سال 2010 کاهش یافت و از هر صدهزار ولادت 450 مادر جان خود را از دست می‌دادند، اما این رقم در سروی صورت گرفته در سال 2015 کاهش یافته و از هر صد هزار ولادت 230 مادر جان خود را از دست می‌دهند.
سخنگوی وزارت صحت بیان داشت که نبود داکتران و قابله‌های زن از عوامل جدی مرگ و میر مادران و نوزادان است که وزارت صحت عامه برای حل این مشکل دوره‌های آموزشی را در نقاط دوردست کشور روی دست گرفته و افرادی را تحت آموزش قرار می‌دهد که از مناطق روستایی باشند و دوباره به همان منقطه خود خدمت کنند.
او افزود: نبود امنیت و فرهنگ ناپسند حاکم در نقاط دوردست کشور نیز از مشکلاتی است که داکتران و قابله‌های مسلکی به این ساحات و نبود داکتران و قابله‌های مسلکی عامل جدی مرگ و میر مادران و اطفال در این نقاط شمارده می‌شود.
به اساس آمار وزارت صحت عامه، باشندگان کشور در سال 2001 میلادی حدود 9 درصد دسترسی به خدمات صحی داشتند که اکنون نظر به یک ساعت فاصله به مراکز صحی 57 درصد رسیده و نظر به دو ساعت فاصله تا دسترسی به مراکز صحی 87 درصد رسیده است.
آقای مجروح تاکید کرد: هنوز هم افغانستان، بالاترین میزان مرگ و میر مادران و اطفال را در سطح جهان دارد و برای کاهش مرگ و میر مادران باید همکاری جدی بین وزارت‌های معارف، تحصیلات عالی، اطلاعات و فرهنگ و وزارت صحت عامه به وجود آید.
به گفته مجروح، افغانستان در شرایط کنونی نیاز جدی به قابله دارد تا نسبت به داکتران زن در حال حاضر حدود پنج‌هزار قابله در سراسر کشور وجود دارد، اما نیاز وزارت صحت عامه 11500 قابله است که 5600 قابله کمبود است.
او افزود: وزارت صحت عامه در شهرهای افغانستان با کمبود قابله و داکتر زن مواجه نیست؛ بل در روستاهای کشور با کمبود قابله و داکتران زن مواجه است که در گذشته همواره زنان دوره آموزش را در شهرهای سپری می‌کردند اما به روستاهای کشور به دلیل مشکلات نمی‌رفتند.
این مقام وزارت صحت عامه نقش عالمان دین را در امر اطلاع‌رسانی به باشندگان کشور در زمینه آموزش و پرورش دختران و ضرورت داکتران و قابله‌های زن ارزنده و مهم می‌‍داند.
از سوی دیگر فرزانه اکبری پرستار یکی از شفاخانه‌های کابل می‌گوید: یکی از نیازهای جدی جامعه ما وجود داکتر، پرستار و قابله زن است که در مدت 15 سال گذشته به این مشکل به حد کافی رسیدگی نشده است.
خانم اکبری گفت: با وجود تلاش‌های صورت‌گرفته از سوی وزارت صحت عامه در زمینه رشد زنان در بخش زنان داکتر، قابله و پرستار اما این تلاش کافی نبوده و نیاز افغانستان بیشتر از این است.
داکتر مونیسه شیرزاد حسن می‌گوید: بعد از سقوط حکومت طالبان کارهایی در همۀ بخش‌ها صورت گرفته است، اما تلاش حکومت در بخش صحت کافی نبوده و با وجود زمینۀ بیشتر، کاری در این بخش انجام نشده است.
او افزود: زنان باردار مشکلات خود را به داکتران مرد گفته نمی‌توانند و همین پنهان ماندن، سبب مرگ مادران می‌شود که اگر داکتران زن وجود داشته باشد می‌توان از این مشکل جلوگیری کرد.
داکتر حسن بیان داشت که حکومت همواره فکر می‌کند افغانستان تنها شهر کابل، شهر هرات و مزار شریف است و حل مشکلات طبی در مرکز شهرها، به معنای حل مشکلات در سراسر کشور است، اما ولسوالی‌های دوردست هم‌چنان مملو از نارسایی‌هاست.
افغانستان هنوز بدترین مکان در دنیا برای مادران به حساب می‌آید. مرگ و میر مادران، ازدواجهای زود هنگام، نبود برنامه تنظیم خانواده، وضعیت بد زیرساخت‌های بهداشتی و فقر گسترده از عوامل این وضعیت نابه‌سامان زنان افغان گفته می‌شود.
غضنفر عادلی/ راه مدنیت
