راه مدنیت: شماری از بزرگان قومی ولسوالی گورباز ولایت خوست اعلان کردند که پس از این مکتب رفتن دختران در این ولسوالی اجباری شده است. منابع محلی می‌گویند: هر کس بعد از این از تصمیم برزگان این ولسوالی تخطی کنند نزدیک به سه‌صد هزار افغانی جریمه خواهند شد.
ولایت خوست در جنوب شرق افغانستان یکی از ولایاتی است که در بسیاری از مناطق این ولایت بدلیل سنت های موجود در این ولایت از رفتن به مکتب محرم هستند.
نصیر احمد روشن، رییس معارف ولایت خوست می‌گوید: مردم این ولایت به معارف علاقه و توجه دارند و حتا می‌خواهند یک تا دو هکتار زمین خود را برای ساخت مکتب در اختیار ما قرار دهند. پیش از این یک مرد خوستی در این ولایت نزدیک به یک هکتار زمین زراعتی خود را برای اعمار به ریاست معارف این ولایت تسلیم داده بود.
اعمار مکاتب از سوی باشندگان ولایات مختلف افغانستان آغاز شده است و آگاهان می‌گویند: افغانستان دیر به عقب بر نمی‌گردد و شهروندان افغانستان خود برای اعمار مکاتب دست به کار شدند.
وزارت معارف به تاریخ ۱۱ نوامبر ۲۰۱۹ اعلام کرده بود، زهرا عصمت از باشندگان ولایت بلخ به ارزش سه میلیون ۱۴۰ هزار افغانی از پول شخصی‌اش شش صنف درسی را در محوطه مکتب عایشه افغان اعمار کرد.
این وزارت معارف به تاریخ ۷ نوامبر ۲۰۱۹ نیز اعلام کرده بود: سخی داد، ملازم مکتب ابتدائیه قره بلاق ولسوالی کشم ولایت بدخشان از بودجه شخصی‌اش به ارزش بیش از ۱۵۰ هزار افغانی ۳ اتاق درسی را اعمار نمود.
از سوی دیگر مسوولان در برنامه میثاق شهروندان وزارت احیا و انکشاف دهات می‌گویند: در حال حاضر نزدیک به یک هزار مکتب در سراسر افغانستان در حال بازسازی هستند.
