حمله بر آخرین عبادتگاه سیکهای کابل؛ نابودی کامل یک اقلیت مذهبی در افغانستان؟
صبح امروز 28جوزا/18جون یک حمله مسلحانه بر معبد آخرین بازماندگان جامعه هندوباور و سیک افغانستان شماری کشته و زخمی برجا گذاشت.
بر بنیاد گزارشها، مردان مسلح با یورش و پرتاب نارنجک بر معبد سیکهای کابل در کارته پروان دستکم دو نفر را کشتند. گفته میشود که در زمان حمله بیش از 30نفر داخل معبد حضور داشتهاند.
هنوز میزان دقیقی از تلفات گزارش نشده و مسوولیت این حمله را کسی یا گروهی بر عهده نگرفته، اما مقامهای طالبان تعداد کشتهها را دو نفر اعلام کردند. گفته شده که مهاجمان نیز از پای درآمدند.
گورنام سینگ، از بزرگان جامعه سیک کابل به خبرگزاری فرانسه گفته که او صدای تیراندازی و انفجار از معبد «گوردوارا» شنیده است.
سینگ که نزدیک محل حادثه بود، گفته که تعداد تلفات ممکن است افزایش یابد. او افزوده: «بهطور معمول در صبحگاهی، سیکها برای اقامه نماز به معبد گردهم میآیند.»
سخنگوی طالبان به خبرگزاریها گفته که مهاجمان قصد داشتند با یک موتر مملو از مواد منفجره به حمله خود ادامه دهند، اما قبل از رسیدن به هدف منفجر شدند.
افراد طالبان حمله را پایانیافته اعلام کرده و با بستن خیابانهای منتهی به محل حادثه از حضور خبرنگاران جلوگیری کردهاند. سکندر کرمانی، خبرنگار بیبیسی در کابل گفته که افراد طالبان سعی کردند محتوای دوربین آنها را پاک کنند.
رهبران جامعه هندوباور و سیک تخمین میزنند که جمعیت سیکهای کابل در مقایسه با دهۀ1970 از حدود نیم میلیون نفر به 140نفر کاهش یافته است.
هند که پذیرای بیشترین پناهجویان جامعه سیک افغانستان بوده، گفته که از این حمله «عمیقا نگران است.»
بیشترین حملات علیه اقلیتها پس از طالبان
گروه طالبان پس از حاکمیت دوباره بر کشور، ادعای برقراری امنیت سراسری کردند، اما در طول 9ماه حاکمیت این گروه، اقلیتهای قومی و مذهبی افغانستان شاهد بیشترین حملات و تبعیض علیه خود بودند.
جامعه سیک و هندوباور که از باشندگان اصلی افغانستاناند، روزگاری حضور گسترده و پویایی داشتند، اما خشونتهای گسترده علیه این اقلیت مذهبی از شمار آنها به شدت کاسته است. تا جایی که حضور آنها به صفر رسیده است.
آنها پیوسته هدف حمله گروههای افراطگرا از جمله دولت اسلامی (داعش) بوده و در سالهای پسین حملات خونینی علیه معابد سیک و هندو در کابل و ولایات صورت گرفته است. در زمان حکومت مجاهدین نیز این اقلیت قومی-مذهبی مورد تبعیض زیادی قرار گرفتهاند تا جایی که اکثر خانهها و املاک آنها توسط فرماندهان زورمند مجاهدین غصب شده است.
طالبان از زمان قدرتگیری اعلام کردند که حق ماندن و ادای مناسک به اقلیتهای قومی- مذهبی از جمله به سیکها و هندوباورها میدهد، اما در عمل هیچ تدابیر محافظتی و اقدام عملی برای تامین حقوق گروههای مختلف جامعه انجام نداده و برعکس با وضع مقررات سخت و اعمال خشونت علیه افراد و گروههای قومی-مذهبی خاص محدودیتهایی هم وضع کردهاند.
افزون بر این، حتا در دوره جمهوریت طی 20سال گذشته، اعمال انواع تبعیضهای سیستماتیک و عدم قوانین محافظتی از اقلیتهای قومی- مذهبی، سیکها و هندوباورهای کشور را در معرض آسیبها و محرومیتهای دایمی قرار داده بود.
از این رو، جامعه سیک و هندوباور ما در دوره جمهوریت به ویژه در زمان حاکمیت اشرف غنی به مهاجرت گسترده روی آوردند.
بازماندگان حمله امروز نیز گفتهاند همه کسانی که از جامعه هندوباور وسیک در کابل ماندهاند نیز خواهان ترک کشورند، اما در نبود خدمات اسناد مسافرتی و ویزا گیر ماندهاند.
رضا رضایی