حضور نگرانکننده و فزایندۀ داعش چرا در غور؟
موضوع حضور داعش در ولایت غور، با رسانهیی شدن ویدیوی آموزش نظامی اطفال در منطقه غلمین و رقسکن مرکز این ولایت دیگر قابل کتمان نیست.
اگرچه بارها رسانههای محلی از موجودیت داعش در ولسوالیهای این ولایت و همچنین مناطق غلمین و مرغاب هشدار داده بودند، اما گوش شنوایی وجود نداشت. گویا دست حمایتی نیز پشت صحنه در حمایت از این گروه همچنان در درون دولت فعال است.
تا اینکه ویدیو برآمد و والی این ولایت که از سنگ صدا برآید از وی صدا نمیبرآید، به دویچهویله صدای آلمان اذعان داشت: «هرچه زودتر باید علیه مواضع داعش در این ولایت اقدامات جدی روی دست گرفته شود.»
وی در مصاحبه با دویچهوله تایید کرده که گروه تروریستی «دولت اسلامی» حتا به کودکان آموزش میدهد و برخی از اعضای سابق طالبان نیز به این گروه پیوستهاند.
البته این صدا باید مدتها قبل میبرآمد. در غور همه میدانند که داعش حضورش را برای اولین بار با کشتن جنرال احمد مرغاب در منطقه رقسکن 25 میزان سال 1393 تثبیت کرد.
وبسایت جام غور نوشته بود: «مقامهای امنیتی ولایت غور میگویند که جنرال احمد خان مرغاب در یک کمین از سوی طالبان در منطقه مرغاب فیروزکوه کشته شد.»
احمد خان مرغاب یکی از چهرههای برجسته جهادی بود که در زمان مقاومت علیه طالبان رزمید و بعد از شکست رژیم طالبان بهصفت قوماندان فرقه 41 غور ایفای وظیفه میکرد.
همچنین همین گروه با قطاعالطریقی راه مسافران هزاره را در 27 رمضان 1393 گرفت و 14 تن مسافر را صرف به دلیل مذهبی و قومی به قتل رسانید، اما دولت همچنان نسبت به تشهیر این گروه به داعش از خود مقاومت نشان میداد.
اعضای شورای ولایتی و رسانهها هم در این خصوص اطلاعرسانی کرده بودند. مولوی محمدهاشم فیضی؛ عضو شورای ولایتی غور، ۷ دلو ۱۳۹۴ در مصاحبه با وبسایت جام غور گفته بود: «در حال حاضر فعالیت سربازگیری این گروه (داعش) در ولسوالیهای تولک و تیوره به رهبری عبدالمجید ادامه دارد.»
وی افزوده بود: «۳ نفر از اتباع خارجی با ۷ تن از همکاران داخلیشان در ولسوالی پسابند نیز با امکانات مالی و جنگافزار در حال گفتگو با طالبان و مردم ولسوالیهای تیوره، دولینه، شهرک و پسابند استند.»
عناوین نشرات بعدی رسانهها این گونه بود: «4 عضو خانوادههای داعشیان قزاقی و پاکستانی در غور باز داشت شدند»، «درگیری داعش و طالب و ادامه آن در شمال فیروزکوه»، «درگیری میان افراد داعش و طالبان در غور دو کشته و زخمی برجا ماند»، «بازداشت دو مبلغ داعش در غور»، بالاخره والی غور: «تهدید تروریستهای ‘دولت اسلامی’ باید جدی گرفته شود.» و….
چرا ولایت غور؟
ولایت غور در مرکز افغانستان موقعیت دارد و از گذشتههای دور همچنان مورد بیمهری فراوان بوده و است. این ولایت بهدلیل وضعیت کوهستانی دشوار گذرش از یکسو و عایدات ناچیز آن از درک زراعت و مالداری بهکلی از سوی مقامهای مرکزی بهفراموشی سپرده شده است.
ساختوساز در این ولایت چشمگیر نبوده است. شاهراه کابل-غور و هرات در این مسیر قرار دارد و قریب پنجاه سال است که این سرک اسفال نمیگردد.
انرژی برق جهت روشنایی در این ولایت از طریق جنراتورهای دیزلی به قیمت گزاف تامین و فقط در اختیار شهروندان مرکز شهر چغچران مرکز این ولایت قرار دارد.
از توسعه در غور خبری نیست. حتا در زمان حاکمیت دولتهایی با شعارهای حمایت از مردم فقیر و بیبضاعت کوچکترین خدمات عامالمنفعه در این ولایت وجود نداشته است.
وضعیت صحت همچنان نامناسب میباشد. هنوز یک داکتر متخصص نسایی ولادی در این ولایت استخدام نشده و بیکاری تمامعیار در این ولایت قد کشیده است.
اما این فقط دولت نیست که به مردم دوردست و کمدرآمد باید توجه کند. اهمیت غور بهدلایل راههای صعبالعبور و کوهستانی بودنش از یکطرف و حلقۀ وصل شمال به جنوب و غرب به شرق کشور از طرف دیگر، باعث شده تا مخالفان دولت و بهخصوص داعش توجه خاصی به این ولایت نماید.
موجودیت دهها گروه مسلح غیر مسوول
امروزه در غور علاوه بر گروههای مسلح طالب و داعش که مخالف جدی دولت میباشند، دهها گروه مسلح غیر مسوول در این ولایت حضور فعال و چشمگیر دارند. این گروهها از راه قاچاق مواد مخدر، قاچاق سلاح، باجگیری در شاهراهها، قطاعالطریقی و عشر و زکات امرار معاش مینمایند و در هماهنگی با متنفذان محلی موازی با حکومت محلی از قدرت و اقتدار برابر و حتا برتر نسبت به دولت برخوردارند!
گروههای مسلح غیر مسوول همچون فضل احد، ملا برهان، ملا مصطفی، ارباب صمد، حاجی سلام خان، ملا محمود، ارباب سلیم، ملا عطامحمد، ارباب صمد، قوماندان صالح و… در ولسوالیهای شهرک، تیوره، مرکز، دولینه، دولتیار و اکثر جاها حضور دارند.
پایگاه طالبان در ولایت غور
مراکز طالبان در سر تیده، مسجد نگار، نورک پسابند، قاضیها و ماهی خان، غلمین، چارسده و … از سالهای 1391 بدینسو نسج میگرفت و دولت نظارهگر بود و روز بهروز این پایگاهها مستحکم میشد. اگر به این ادعا که خود دولت در رشد پایگاه طالبان در ولایت غور نقش تاثیرگذار حتا بهنفع طالبان داشته وقعی نگذاریم؛ اما از کنار آن نیز نمیتوان بیتوجه هم گذشت.
البته طالبان هم اکنون در 9 واحد اداری ولایت غور، بهجز از ولسوالی لعلوسرجنگل جایگاه و پایگاههای ثابت و یا سیار بسیاری در اختیار دارند؛ سر تیده، ناورک، غلمین، غورغند، غار الله یار و مسجد نگار و….
پایگاه داعش در غور
داعش قدمت گروههای مسلح غیر مسوول و طالب را در ولایت غور ندارد. هنوز در تمام نقاط این ولایت دارای جایگاه و پایگاه نشده است. فقط منطقه غلمین را این گروه از چندسال بدینسو در اختیار دارد. ولی نگرانی غلامناصر خاضع مقام ولایت غور، اعضای شورای ولایتی این ولایت، فعالان مدنی و رسانهها بهجاست. ولسوالیهای تولک، تیوره، پسابند و … همه میتواند مستعد خوبی برای پرورش داعش باشد.
داعش با تبلیغات وسیع بین جامعه کمسواد و فقیر و با توزیع پول، نفرت و سلاح میتواند این ولایت و هشت ولایت هممرز آن را مرکزی برای سربازگیری، آموزش و در نتیجه مرکز مرگ تبدیل نماید.
کشتار 14 مسافر هزارۀ شیعه، قضییه به آتش کشیدن چندین خانه در ناو اسپند ولسوالی لعلوسرجنگل و تاراج خانهها و احشام هزارهها، گروگانگیری دانشجویان و مسافران این قوم، قتل دانشجوی هزاره و… همه تا کنون در راستای پاشیدن بذر نفرت بوده است.
بنابراین جا دارد مقامهای مرکزی نسبت به اعلان خطر از سوی مقام ولایت غور توجه جدی نمایند. قبل از اینکه ولایت غور به مرکز مهم آموزشی و صدور نفرت، قتل و ناامنی بیشتر برای مردم و کشور تبدیل گردد؛ شر این گروه را از این ولایت برای همیشه کم نماید. بنا به همان مثل معروف تا مار است باید سرش را با سنگ کوفت والا اگر تبدیل به اژدها شود، دیگر توان مقابله با آن سختتر از پیش خواهد بود.
نویسنده: محمدجواد علوی