مردی در سایه/ نیرومندترین قاچاقچی مواد مخدر
اداره مبارزه با مواد مخدر امریکا (DEA) برای دستگیری «پدرخوانده هرویین» به عملیات بیسابقهیی دست زد؛ عملیات ویژه برای دستگیری مردی که او را «نیرومندترین قاچاقچی مواد مخدر در دنیا» مینامیدند.
نامش «حاجی باغچو» است و DEA او را «مغز متفکر» یکی از بزرگترین گروههای قاچاقچی هرویین در افغانستان میداند. منابع آژانس گفتند او از اوایل دهه 1990 به تولید هرویین و تریاک از خشخاش مشغول بوده که در افغانستان بهوفور یافت میشوند.
در اواسط دهه 2000، ارتباط میان هرویین و تروریسم قدرت بیشتری میگرفت. این امر سبب شد DEA برای نخستین بار واحدهای ویژهیی از کماندوها (FAST) را تشکیل داده و آنها را در افغانستان و کنارِ نیروهای امریکا در جنگ علیه طالبان مستقر کند.
در طول چهار سالِ بعد، تیم FAST و ارتش امریکا مأموریتهای خطرناکی را برای هدف قرار دادن باغچو و همکارانش طرحریزی کردند. آنها درباره او و عملیات گستردهاش اطلاعات جمع کرده و به دفاترش حمله کردند.
سوابق باغچو نشان میداد او با سرعت شگفتانگیزی مواد مخدر را جابهجا میکند. از ماه مارچ 2006 تا ماه مارچ 2007، او و شبکۀ توزیعش 231 هزار کیلوگرام هرویین را جابهجا کردند.
به گفته DEA هر یک کیلوگرام هرویین ثروتی برابر با 1.5 میلیون دالر ایجاد میکند. بنابراین باغچو درآمد بالقوهیی به میزان میلیاردها دالر داشت.
فیلیپ کرینی؛ نماینده ویژه نظارتی DEA گفت: «میدانیم که او تقریبا 20 درصد هرویین جهان را توزیع میکرد. حاجی باغچو یکطور پدرخوانده بود. او مردی در سایه بود که همهچیز را کنترل میکرد.»
DEA حتی مشکوک شده بود که باغچو برای حفاظت از آزمایشگاههای تولید تریاک به طالبان پول میدهد. تروریستهای طالبان هم از پول قاچاقچیان مواد مخدر برای ترتیب دادن حملات تروریستی استفاده میکردند.
جفری هیگینز؛ نماینده ویژه DEA به سی ان ان گفت: «قاچاق هرویین 37 درصد از کل سازمانهای تروریستی جهان را تأمین مالی میکند.» باغچو علاوه بر افغانستان، در پاکستان نیز دفتر داشت. او در سراسر جهان، بیستودو شبکه توزیع داشت. اگر بهظاهر او نگاه کنید باورتان نمیشود که این مرد کوچک سبب مرگ هزاران نفر شده است.»
مأمور ویژهیی به نام «کرینی» اشاره کرد:«DEA مأموریت جنگی ندارد. اما وقتی ارتباط میان قاچاقچیان هرویین در سراسر جهان و نیروهای امریکا که توسط تروریستها کشته میشدند را دیدیم، وظیفه خود دانستیم که افراد مسوول در انتقال هرویین و تأمین مالی تروریستها را نابود کنیم.»
اولین تیم FAST در سال 2005 به خاک افغانستان رسیدند. آنها در عملیات شبهنظامی تعلیمدیده بودند و هدفشان آموزش پولیس افغانستان و اجرای مأموریتهای ضد قاچاقچیان بود. کرینی گفت: «هدف ما اجرای عملیات نظامی برای کشتن باغچو نبود؛ بل میخواستیم شواهد کافی برای محاکمه او در امریکا را جمعآوری کنیم. این عملیات بسیار خطرناک بود و از زمان برخورد با سران کارتل در کلمبیا، دیگر با چنین عملیاتی روبرو نشده بودیم.»
با همکاری نزدیک با ارتش امریکا و مقامات افغان، عملیات برای دستگیری باغچو آغاز شد. برخی اعضای DEA با هویت پنهان درباره او و شبکهاش اطلاعات جمع میکردند. در سال 2006، مأموران DEA منبعی پیدا کردند که میتوانست با باغچو ملاقات و با او معامله کنند.
تیم FAST به خانه باغچو حمله کردند. اما اندکی قبل از رسیدن مأموران، باغچو فرار کرد و به قبایلی دورافتاده در پاکستان گریخت. چند ماه بعد، سرنخهای موجود از او به شهر جلالآباد ختم شد و مأموران به جستجوی پروندههای مالی باغچو پرداختند. مأموران دفترچه دستنوشتههای او را پیدا کردند که شواهد کلیدی مور نیاز آنها را فراهم میکرد.
در همین حین باغچو از رادارِ DEA خارج شد و دیگر نشانی از او نبود. تیم FAST آزمایشگاههای مواد مخدر او در مرز کوهستانی افغانستان- پاکستان را پیدا و به آنها حمله میکردند.
در اوایل سال 2009، DEA مطلع شد که سازمان اطلاعات پاکستان برای اسناد شناسایی جعلی باغچو را دستگیر کرده است. وزارت امور خارجه امریکا هماهنگ کرد تا باغچو را در مرز پاکستان تحویل بگیرد. او را به زندانی در افغانستان منتقل کردند و سپس در دادگاه امریکا محاکمه شد.
دادگاه امریکا در واشنگتن (سال 2012) او را به وارد کردن یک کیلوگرام یا بیشتر هرویین به داخل مرز امریکا و «نارکوتروریسم» (تروریسم مرتبط با قاچاق مواد) متهم و به حبس ابد محکوم شد. او در زندان Supermax در فلورانس، کلرادو زندانی است.
پنج سال پس از محکومیت باغچو، آمار نشان میدهد که ارتباط میان هرویین و تروریسم در افغانستان هنوز به قوت خود باقی است.
منبع: CNN
ترجمه: گلناز یغمایی
ممنون از توضیحات کاملتون در مورد این
سرویس