پولیس ترکیه پس از بازداشت فردی مظنون به انجام حملۀ تروریستی در شب اول جنوری سال جدید میلادی در شهر استانبول، گفته است که فرد مظنون در اوزبیکستان متولد شده و در افغانستان آموزش تروریستی دیده است. این فرد مظنون، دوشنبه شب در عملیاتی در حومۀ شهر استانبول بازداشت شده است.
رسانه‌های مختلف بین‌المللی به نقل از «شبکۀ خبر ترک» نگاشته‌اند که واسیپ شاهین؛ والی استانبول گفته که عبدالقدیر مشاریپوف با اسم رمزی ابومحمد خراسانی به جرم خود اعتراف کرده. او گفته که این فرد مظنون در سال ۱۹۸۳ در اوزبیکستان متولد شده است.
به قول شاهین، او در افغانستان آموزش دیده و می‌تواند به چهار زبان تکلم کند. او یک تروریست خوب آموزش‌دیده است.
پولیس ترکیه دو هفته در جستجوی عبدالقدیر مشاریپوف با اسم رمزی ابومحمد خراسانی بوده است. فرد مظنون پس از تیراندازی در کلوب شبانه موفق به فرار شده بود. وی در یک عملیات امنیتی در منطقۀ اسن یورت در حومه استانبول و در نزدیکی میدان هوایی اصلی این شهر بازداشت شده است.
مسوولیت این حمله را که ۳۹ کشته به‌جا گذاشت، قبلن گروه «دولت اسلامی» یا داعش به عهده گرفته بود.
ادعایی که مظنون حملۀ استانبول در افغانستان آموزش دیده، سنگین و نگران‌کننده است. بدین معنا که در افغانستان تروریستان به سویۀ بین‌المللی آموزش دیده می‌توانند. ترکیه از جمله کشورهای پیشرفتۀ منطقه و دارای یک ساختار امنیتی قوی است. حال اگر این ادعا درست از آب درآید که تروریست شب اول جنوری در استانبول در افغانستان آموزش دیده بوده، به واقع جای نگرانی است.
ترکیه تنها کشور اسلامی است که عضویت ناتو را دارد. به این معنا که در سطح منطقه و کشورهای اسلامی از یک ساختار امنیتی قوی و پیشرفته برخوردار است.
اینکه افغانستان مملکت ناامنی می‌باشد و بیش از یک‌ونیم دهه است که نیروهای امنیتی ما با گروه‌های افراطگر به‌ویژه طالبان در مبارزه است، امری آشکار و هویداست، ولی این اولین مورد است تروریستی که توانایی تهدید امنیتی کشورهای پیشرفته چون ترکیه را دارد در افغانستان تربیت شده است!
در برخی موارد حمله‌های موفقانۀ طالبان بر مردم ملکی و یا بر ساختارهای امنیتی ما، نمی‌تواند دلیل چنین گمانه‌هایی باشد که تروریست‌هایی که حمله‌های خطرناک را در کشورهای با ساختارهای امنیتی قوی انجام می‌دهند، در افغانستان آموزش دیده باشند.
در افغانستان در مدت 17 سال گذشته نیروهای امنیتی ما به‌طور پیوسته با گروه‌های تروریستی در مبارزه‌های رویاروی قرار داشته و هرگز برای آنان فرصت تجدید قوا را نداده‌اند، چه رسد به اینکه گروه‌های تروریستی بیایند شیوه‌های مدرن و پیشترفته امنیتی برای اجرای عملیات‌های خطرناک تروریستی در دیگر کشورها را بیاموزند.
بنابراین طالبان با پیش‌گیری شیوه‌های خیلی ساده و هم‌چنان به دلیل بافت‌های اجتماعی که در کشور وجود دارد، می‌توانند در برخی از عملیات‌های تروریستی‌شان موفق عمل کنند، اما این دلیلی برای برچسب زدن حمله‌های تروریستی در سطح منطقه به افغانستان شده نمی‌تواند.
حکومت افغانستان باید از جانب ترکیه شواهد و اسناد کافی بخواهد، در صورتی که ادعای مطرح‌شده از سوی مقام‌های استانبول درست باشد، دیگر واقعن جای نگرانی است و باید با تمام امکانات داخلی و همکاران بین‌المللی برای رفع این مشکل آستین بالا زد.
در صورتی که چنین حرف و سخن‌ها، ادعای واهی و افترایی بیش نباشد، باید جلواش از مسیرهای قانونی دیپلوماتیک گرفته شود؛ زیرا نشر و اشاعۀ این گونه ادعاها افکار عمومی در کشور را مخدوش می‌کند و موجب چالش‌های جدی در سکتورهای اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی می‌شود.
جا دارد از حکومت ترکیه پرسیده شود عسکران ترکی درحدود 15 سال در کنار سایر اعضای ناتو حضور پررنگ در افغانستان داشته‌اند، حال بر فرض محال، اگر این ادعای ترکیه درست باشد که فرد مظنون در افغانستان آموزش دیده و به چهار زبان یعنی به دو زبان فارسی و پشتو هم تکلم می‌تواند، معلوم است که این فرد سال‌ها پیش در افغانستان آموزش را شروع کرده بود، پس ماموریت نیروهای ناتو به‌خصوص ترکی در افغانستان چه بوده است؟ یا اینکه آن روزها اعضای ناتو فکر نمی‌کردند تروریست‌هایی که زیر ریش پیمان نظامی ناتو در افغانستان آموزش می‌بینند، روزی یکی از اعضای ناتو را هدف قرار می‌دهند؟ یا بحث آن روز طور دیگری بود که تروریست‌ها در سایۀ ناتو برای روزهای مبادا آموزش می‌دیدند، ولی این بار حرکتی خلاف برنامه از یکی آن تروریست‌ها سر زده است؟
به هر روی، ادعای آموزش تروریستان منطقه‌یی در افغانستان، ادعای سنگین و درعین حال قابل تامل است. حکومت باید این ادعا را به‌طور جدی بررسی کند و در هر دو صورت منفی یا احیانن مثبت، اقدام‌های لازم دیپلوماتیک و یا نظامی را در دستور کار خود قرار دهد. در غیر آن، پس از این افغانستان آدرس خوبی خواهد بود برای تمام اعمال تروریستی که در بسا اقصانقاط جهان رخ خواهد داد.
موجودیت گروه‌های مرتبط به تروریزم در افغانستان به حد کافی لطمه بر اعتبار منطقه‌یی و جهانی ما وارد کرده، فقط همین باقی مانده که حملات تروریستی و سازمان‌یافتۀ منطقه‌یی و بعد جهانی نیز به رخ ما کشیده شود.
نویسنده: امید کریمی
