تحلیل

آیا امریکا می‌تواند جهان را علیه چین متحد کند؟

دکتور علی‌احمد کریمی، امریکا

مایک پمپئو، وزیر خارجه امریکا از جهان آزاد دعوت کرد تا در مقابله‌ علیه چین کمونیست متحد شود. او جهان آزاد را از چین کمونیست به‌عنوان «شر جدید» هشدار داد.

چین همچون شوروی با ناروایی‌ها و بی‌عدالتی‌ها در تجارت جهانی و نقض حقوق بشر عادت کرده است. اگر جهان آزاد، چین را تغییر ندهد، این کشور شاید آن را تغییر دهد. چین کمونیست همان اشتباهات گذشته حزب کمونیست شوروی را تکرار می‌کند و به سرقت تکنالوژی‌های جدید و مالکیت‌های معنوی در زمینه‌های مختلف، ازجمله زمینه بهداشتی ادامه می‌دهد.

مقوله شر جدید در ادبیات سیاسی امروز وزارت خارجه امریکا، ادامه شعار جنگ با امپراتوری شر است. لازم به یادآوری‌ست که رونالد ریگان، رییس‌جمهور پیشین امریکا، جنگ با کمونیسم شوروی را با شعار مبارزه با «امپراتوری شر» اعلام کرد.

وزیر خارجه امریکا با فراخوانی اتحاد علیه شر جدید از هیچ کشوری نام نبرد. پمپئو با خوش‌بینی به ارتباطات شخصی ترمپ با ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور روسیه، احتمال می‌دهد که این کشور با توافق به ادامه همکاری‌های استراتژیک به این اتحاد علیه چین خواهد پیوست.

آیا این خوش‌بینی پمپئو باوجود اختلافات شدید میان روسیه و امریکا تحقق خواهد یافت؟

روسیه و چین، دو کشور کلیدی در سازمان همکاری شانگهای در امور منطقه‌یی و شورای امنیت سازمان ملل با پیشینه روابط دوستانه و استراتژیک هستند. وزارت خارجه روسیه با عکس‌العمل شدیدالحن، ادبیات تهاجمی امریکا را همچون اقدامات تهاجمی با اهداف تحریک‌آمیز محکوم کرد.

به‌نظر می‌رسد امریکا با اقداماتی تبلیلغاتی به‌دنبال درگیری میان روسیه و چین است. روس‌ها پس از سقوط کمونیسم و فروپاشی شوروی در مقابل دموکراسی و الگوی غربی و به‌ویژه امریکا حساسیت دارند. اگر مقابله‌جویی‌های امریکا و چین تشدید یابد، روسیه به دلایل مختلف همچون توسعه پیمان نظامی ناتو در مرزهای این کشور، حمایت امریکا از اوکراین و تحریم‌های بی‌سابقه امریکا علیه روسیه و از آن جمله لوله‌های گاز شمال به کشورهای اتحادیه اروپا، از چین جانبداری خواهد کرد.

کارشناسان و نظامیان روسیه نیز همکاری با چین را بیشتر بیانگر منافع ملی روسیه می‌پندارند. روس‌ها می‌دانند که کنگره امریکا بودجه نظامی این کشور را با رقم نجومی بیش از ۷۴۰میلیارد دالر برای سال۲۰۲۱ با اکثریت آرا باوجود رقابت میان دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان تصویب کرده است. همچنین در بودجه نظامی امریکا، روسیه و چین، هر دو چون تهدید به منافع ملی امریکا ذکر شده است و امریکا نیز روسیه کاپیتالیسم را به نقض حقوق بشر و حتی حمایت از افراط‌گرایان متهم می‌کند.

چین هرچند علاقه‌مند مقابله‌جویی با امریکا نیست و ادامه آن را به ضرر هردو کشور می‌داند؛ اما این کشور حاضر است از ایدیالوژی کمونیستی در مقابل قوی‌ترین کشور دنیا دفاع کند. این کشور اقدامات آخر امریکا را چون توطیه‌گری سیاسی، نقض قوانین بین‌المللی و مهم‌ترین اصول کلیدی در روابط دو کشور محکوم کرد.

ترمپ در آستانه انتخابات ریاست‌جمهوری و ناکامی‌های دولت امریکا در مبارزه با کرونا – که تاکنون ۴میلیون مبتلا و ۱۴۳هزار جان باخته‌اند‌- دولت چین را مقصر شیوع کرونا در امریکا می‌داند و از موضع‌گیری‌های بجینگ ناراضی است که در انتخابات پیش رو از دموکرات‌ها پشتیبانی می‌کند.

به نظر کارشناسان غربی، امریکا در مقابله‌جویی با چین خطر افزایش جنگ سرد را بیشتر می‌کند و به‌جای ائتلاف کشورهای جهان در مقابله‌جویی با چین کمونیست، روابط کشورهای مخالف امریکا را با چین نزدیک‌تر خواهد کرد. روسیه و چین، دو بازیگر فعال در منطقه و جهان، مخالف احیای مجدد یک‌جانبه‌گرایی در روابط بین‌المللی هستند و یکه‌تازی امریکا را در روابط دوجانبه و جهانی نمی‌پذیرند.

مقابله‌جویی با چین، دولت ایران را نیز وادار می‌کند روابط خود را با چین بیشتر و نزدیک‌تر کند، چین جایگاه محکمی در کشورهای خاورمیانه و افریقا دارد. نفوذ و سرمایه‌گذاری‌های چین در کشورهای آسیای میانه بیش از امریکا و حتی روسیه است.

روابط امریکا با متحدان آن و کشورهای پیمان نظامی ناتو در دوره ترمپ، سرشار از بی‌اعتمادی و مملو از شک‌وتردیدها شده است. اتحاد جهان آزاد علیه چین کمونیست بنا به ابتکار وزارت خارجه امریکا عواقب خطرناکی برای نظم و امنیت جهان در پی خواهد داشت.

امریکا با ائتلاف بیش از ۶۴کشور در سال۲۰۱۴ علیه سوریه نتوانست صلح را تامین و تروریست‌های داعش را سرکوب کند. چین کمونیست با سوریه، عراق و لیبیا فرق دارد.

ابتکار فراخوانی اتحاد علیه چین کمونیست، عضو دایمی شورای امنیت سازمان ملل با دندان‌های اتمی و قوی‌ترین اقتصاد با تکنالوژی مدرن تاثیری جز نغمه‌های هیجان‌انگیز انتخاباتی در داخل امریکا نخواهد داشت.

نوشته‌های مشابه

همچنین ببینید
بستن
دکمه بازگشت به بالا