مشروعیت هر حکومت باید از خواست مردم نشأت بگیرد
سرمقاله/ افغانستان کشوری است که در طول دوران مختلف تاریخ خود انواع حکومت‌ها را تجربه کرده است. حکومت‌هایی که با ایدیالوژی‌های متفاوت هر کدام نقاط قوت و ضعف خود را داشته‌اند، اما تنها نظامی که با توجه به شرایط بین‌المللی و براساس پذیرش همه مردم افغانستان شکل گرفته، دولت دموکراتیک فعلی است.
نظامی که پس از فروپاشی رژیم طالبان توانست موفقیت‌های بسیاری را در زمینه تحکیم ارزش‌های دموکراسی به دست آورد. برای اولین بار ارزش‌هایی مانند انتخابات، آزادی بیان، تحزب و … در سایه همین نظام در افغانستان پا به عرصه سیاست کشور گذاشت.
امروز که حدود دو دهه از این تجربه می‌گذرد نظام دموکراتیک در افغانستان با سپری کردن تجربه‌های بسیاری توانسته است دستاوردهای قابل ملاحظه داشته باشد و بدون شک به‌دست آوردن این دستاوردها بدون صرف هزینه‌های بسیار توسط مردم امکان‌پذیر نبوده است. اگر دقیق بنگریم متوجه خواهیم شد در فضای حکومت دموکراتیک است که بحث گفتگوهای صلح به میان آمده و جدی شده است.
به تلگرام راه مدنیت بپیوندید: https://t.me/madanyatdaily
به‌رغم انعطاف دولت و مردم افغانستان در برقراری صلح و پذیرش بسیاری از پیش نیازهای آن، اما طرف طالبان با همان دیدگاه جزم‌گرایانه خود بر سر گفته‌های قبلی خویش که به‌دور از منطق است پافشاری می‌کنند.
در همین خصوص محمداشرف غنی؛ رییس‌جمهور کشور در مصاحبه با شبکه سی.ان.ان هشدار داده بود که اگر گروه طالبان تلاش کند «از این راه سلطه‌اش را بر کشور تحمیل کند، نتایج این روند منفی خواهد بود.» او در ادامه تاکید کرده بود که قدرت را فقط به یک اداره منتخب دیگر تحویل خواهد داد.
این سخنان نشان از آن دارد که به‌رغم انعطاف دولت جمهوری اسلامی افغانستان اما طرف طالبان به هیچ عنوان از مواضع خود کوتاه نیامده است.
دولت نیز با تاکید بر حفظ ارزش‌های دو دهۀ اخیر بر آن تاکید دارد که نظام سیاسی پساطالبان یک نظام دموکراتیک است که برآمده از اراده و خواست مردم در طی پروسه انتخابات بوده است. مشروعیت این نظام از آرایی است که از درون صندوق‌های رای خارج شده است. این مساله نکتۀ بسیاری مهمی است؛ زیرا به هیچ عنوان نمی‌توان امیدوار به آن بود که نظام‌هایی که در گذشته در افغانستان تجربه شده و دوران سیاه را بر مردم تحمیل کرده‌اند دوباره بر سر کار آیند. مشروعیت هر حکومت در افغانستان از خواست مردم باید نشات بگیرد. سخنان رییس‌جمهوری نیز ناظر بر همین نکته است، یعنی مشروعیت نظام سیاسی باید از مردم گرفته شود نه از طریق زور و خشونت.
از سوی دیگر طالبان هیچ قرائت مشخصی از حکومت و نظام سیاسی ندارند. به عبارت دیگر طالبان چه در دوران حکومت خویش و چه در دروان کنونی در خصوص حکومت و نظام سیاسی هیچ طرح و برنامه مشخصی ندارند. آنان بیش از آنکه به این نکته توجه کنند به تخریب فکر می‌کنند. طالبان هیچ برنامه مشخص در حوزه‌های مختلف اجتماعی ندارد؛ حوزه‌هایی مانند سیاست، اقتصاد، فرهنگ، زنان و ….
بنابراین تنها ساختاری که می‌تواند نظم سیاسی را در کشور ادامه دهد نظام دموکراتیک است. طالبان نیز باید این نکته را بپذیرند که ایجاد نظم سیاسی کار بسیار ساده نیست و اداره‌یی می‌تواند چنین نظمی را به‌وجود آورد که مقبولیت و مشروعیت مردمی داشته و دارای طرح مشخص حکومت‌داری باشد.
