رییسجمهور در گفتگو با اشپیگل: بدون تضمین، حضور طالبان را در حکومت نمیپذیریم
اشاره: گفتگوی اشپیگل آنلاین با رییسجمهور غنی حاوی نکتههای مهمی در مورد صلح، طالبان، انتخابات و … است. فشرده این گفتگو را همکارمان ترجمه کرده است که تقدیم خوانندگان گرامی روزنامه راه مدنیت میشود:
اشپیگل: شما و داکتر عبدالله هر دو حتا قبل از آغاز شمارش آرا ادعا کردید که برنده انتخابات ماه سپتمبر هستید. آیا ما باز هم شاهد هرج و مرجی که در سال ۲۰۱۴ رخ داد خواهیم بود؟
غنی: باید واضح ساخت که من ادعا نکردهام که برنده انتخابات هستم. من و تیم انتخاباتیام جدا به اصول انتخاباتی احترام میگذاریم و تا اعلام نتایج توسط کمیسیون انتخابات منتظر میمانیم. قبل از آن همه چیز در حد پیشبینی و ادعاست و بس.
اشپیگل: اما متحد شما، امرالله صالح اظهاراتی داشته که میتوان آن را اعلام پیروزی در انتخابات تلقی کرد.
غنی: نوعی از اعتماد اولیه در رابطه با انتخابات وجود دارد و همه چیز همین است. اولین ارقامی که به ما ارائه شده، نوعی از فضای هیجان را در تیم ما بهوجود آورده است، اما ما منتظر نتایج نهایی انتخابات خواهیم بود.
اشپیگل: در روز انتخابات یک سوم حوزههای رایدهی بنابر تهدیدات امنیتی بسته بودند، مشروعیت و سلامت انتخابات تا چه حد در شرایطی که شهروندان تمام کشور نتوانند رای دهند، قابل قبول است؟
غنی: اولتر از همه باید بپذیریم که اینجا افغانستان است. از شما میپرسم: آیا کسی در کشورهای دیگر، با این سطح تهدیدات که شهروندان ما با آن روبرو هستند، باز هم در انتخابات سهم میگیرند؟ بههمین خاطر به هر یک از رایدهندگان که بیرون آمدند و رای دادند، نهایت احترام قایل هستیم. در ضمن هدف ما برگزاری این انتخابات بود، که از آن پیروزمندانه بیرون آمدیم.
اشپیگل: اما مطمینا تقابلی بین شما و داکتر عبدالله، کسی که به عنوان رییس اجراییه، بعد از انتخابات سال ۲۰۱۴ حکومت را با وی شریک ساختید بهوجود خواهد آمد.
غنی: هیچ نوع هرج و مرج سیاسی چون سال ۲۰۱۴ بهوجود نخواهد آمد. این بار فرصت چندماهه برای کشکمش قدرت وجود ندارد. افغانستان نیازمند حکومتی است که بر چالشهای چون پروسه صلح و مشکل معیشت روزمره فایق آید. باید به جلو برویم و حکومت (دوسره) طوری که در پنجسال گذشته داشتیم، راه حل مشکل افغانستان نخواهد بود.
اشپیگل: طبق آمار رسمی اشتراک مردم در انتخابات بهطور بیسابقه پایین بود که تنها حدود دوونیم میلیون از ۹میلیون رایدهندۀ واجد شرایط رای دادند. به نظر میرسد افغانها در چند سال اخیر و بعد از انتخابات با تقلب از دموکراسی دلزدهاند.
غنی: اشتراک مردم را باید زیر تهدیدات امنیتی که تمام افغانها با آن روبهرو هستند در نظر بگیریم. با درنظرداشت چنین شرایط، من فکر نمیکنم افغانها از دموکراسی دلزده باشند، برعکس آنها از حکومت وحدت ملی دلزدهاند که نتوانست گامهای موثری برای اصلاحات بردارد تا باعث تغییر در زندگی مردم شود.
اشپیگل: طالبان ادعا میکنند که عدم اشتراک مردم در انتخابات نشان میدهد آنها چگونه بالای بسیاری از نقاط افغانستان تسلط دارند.
غنی: هدف طالبان در چند سال پسین، براندازی نظام مشروع افغانستان بوده و پی هم تلاش کرده تا قلمرو افغانستان را به نقاط تحت کنترول خود و نیروهای دولتی تقسیم کنند. آنها در این برنامه خود موفق نبودهاند. فقط چند سال قبل حدود یکصدوسی هزار نیروی خارجی در افغانستان بودند تا امنیت انتخابات را تامین کنند، باز هم ما شاهد حملات طالبان بالای مراکز رایدهی بودیم. حالا این مسوولیت را ما به عهده گرفتهایم. البته من هم میخواهم بالای اصلاحات تمرکز کنم تا جنگ با طالبان، اما این واقعیت امروزه افغانستان نیست.
اشپیگل: فقط چند روز قبل از انتخابات دونالد ترمپ از طریق توییتر از ختم گفتگوها با طالبان خبر داد. آیا ناراحت شدید یا راحت؟
غنی: هیچکدام! من مکرر به امریکاییها هشدار داده بودم و حتا بار آخر چهار روز پیش از اعلام ختم گفتگوها بود که راهبرد گفتگوی یکطرفه امریکا با طالبان را ناقص خواندم. گفتگوی صلح زمانی معنا پیدا میکند که نه تنها دولت افغانستان در آن سهیم باشد، بل آن را همچنان مدیریت کند. ما باید این راهبرد را در مذاکره با طالبان در پیش گیریم. البته که ما به کمک جامعه جهانی نیاز داریم، اما کارهایی است که باید خود به عهده گیریم. نباید فراموش کرد این دولت کابل بود که برای اولین بار با طالبان بدون مداخله جامعه جهانی آتشبس نمود. ما باید به مسیری برگردیم که خود انتخاب میکنیم، نه دیگران.
اشپیگل: اگر شما جای امریکا میبودید چه کاری متفاوت انجام میدادید؟
غنی: همه میدانند که من یک مذاکرهکننده سرسخت هستم. من جدا منافع مردم خود را در نظر میگیرم. صلح را در صورتی که به مشکلات عمده ما پاسخگو نمیبود، نمیپذیرفتم. این مشکلات میتوانند بعدا دوباره دامنگیر ما شوند.
اشپیگل: چه چیزی را بهعنوان رهنمود یا خط قرمز برای دولت افغانستان میپذیرید؟
غنی: هر نوع صلح با طالبان باید دربرگیرنده احترام به قانون اساسی افغانستان، حقوق بشر، دموکراسی و حقوق زنان باشد. بدون این موارد، گفتگو با طالبان مفهومی ندارد و بدون این تضمینها، ما حضور طالبان را نه در حکومت و نه هم در جامعه افغانستان میپذیریم.
اشپیگل: هنگام مذاکره با طالبان ما دیدیم که طالبان نمیخواستند یا هم قادر نبودند که به وعدههای خود چون کاهش خشونت علیه مردم، عمل کنند. آیا میتوان بالای آنها اعتماد کرد؟
غنی: من بالای هیچ کسی بدون ارایه ثبوت اعتماد نکردهام. اعتماد باید با برآورده ساختن وعدهها ساخته شود. افغانستان و جامعه جهانی حالا باید خواستههای خود را منسجم سازند تا توقعات طالبان را پایین آورند. باید آشکار به آنها گفت که ما تسلیم نمیشویم. آنها باید بدانند که اشتباه میکنند اگر طوری محاسبه کرده باشند که میتوانند بر کابل هجوم آورند و تمام پیشرفتهای بهوجودآمده را بهعقب برگردانند. آنها میتوانند نقشی را در حکومت ایفا کنند، اما نخست باید قاعده بازی را بپذیرند و حمایت مردم را از طریق انتخابات بهدست آورند.
اشپیگل: آیا فکر میکنید طالبان انتخابات را خواهند پذیرفت؟
غنی: باید بپذیرند. مثلا اگر به حکمتیار رهبر یکی از گروههای قدرتمند و بیرحم گوریلای اسلامی که در مقابل ما و جامعه جهانی میجنگید نگاه کنیم، میبینیم که او را ما توانستیم بعد از مذاکرات طولانی متقاعد سازیم به کابل بیاید و آزاد زندگی کند. ما به وعدههای خود همچنان عمل کردیم و او حتا در انتخابات خود را کاندیدا کرد. نتیجه آرایی را که او کسب میکند میتواند همچنان نوعی آزمون برای طالبان باشد که نشان میدهد آنها تا چه حد بین مردم قابل قبولاند.
اشپیگل: فراتر از همه این هرج و مرج در قصر سپید در رابطه با قضیه افغانستان، به نظر میرسد که این تنها رییسجمهور ترمپ نیست که در رابطه با ماموریت ایالات متحده در افغانستان به ستوه آمده است (بل دیگران هم استنند.) آیا این افسردگی رییسجمهور ترمپ و مردم امریکا برایتان قابل درک است؟
غنی: مسلما این افسردگی برای ما قابل درک است. نیروهای بینالمللی بیشتر از ۱۸سال اینجا بودهاند، مدت کاملا طولانی و دردناک. من میدانم که افغانستان نمیتواند برای همیش بار دوش جامعه جهانی باشد. نباید فراموش کرد که ماهیت ماموریت امروزی امریکا با ماموریتی که پای آن را به افغانستان کشاند متفاوت است. ماموریت که امریکا بهخاطر آن بعد از حادثه یازدهم سپتمبر وارد افغانستان شد، ریشهکن ساختن القاعده بود. وقتی این هدف برآورده شد، اراده واشنگتن بهخاطر بیرون ساختن نیروهایش از افغانستان قابل درک است. بههمین خاطر ما تمام تلاش خود را کردهایم تا مسوولیتهای امنیتی را خود بهعهده گیریم.
اشپیگل: حتا اگر طالبان صلح کنند، سوال هنوز این است که آنها تا چه حد بالای تمام جریان طالبان و بقیه گروههای شورشی از جمله شبکه حقانی نفوذ خواهند داشت تا آنها را همچنان متقاعد به پیوستن به پروسه صلح کنند.
غنی: آشکارا، این سوال خیلی مهم است. من پاسخ روشن یا کدام استراتیژی برای آن تا هنوز ندارم. اگر بتوانیم طالبان را حداقل از دیگر گروههای شورشی چون داعش جدا سازیم، بهطور چشمگیری آنها را ضعیف ساختهایم. این هدف ما و همچنان جامعه جهانی است.
اشپیگل: اگر دوباره به انتخابات برگردیم، شما در صورتیکه برنده نشوید و از کاندیدای دیگر شکست بخورید، چه خواهید کرد؟
غنی: بلافاصله به تدریس، پژوهش و تالیف؛ آنچه عشق من است برمیگردم. شش کتاب ناتمام دارم که باید تکمیل شوند و میخواهم با نسل جوان کار کنم. هرچه عاجل دوباره به محیط دانشگاه برمیگردم.
اشپیگل: تقریبا همین کلمات را من از حامد کرزی شنیدم، زمانی که او را در سال ۲۰۱۴ ملاقات کردم. او در آن زمان میگفت که زندگی چون یک افغان عادی را در پیش خواهد گرفت.
غنی: (خنده) آقای کرزی مطمینا که یک افغان عادی نیست. او هنوز هم از سیاستمداران قابل ملاحظه است که دوباره وارد بازی شده است. من نمیخواهم وی را بهخاطر این کارش ملامت کنم، چون آن را حق مسلم وی میدانم، اما راه من از وی متفاوت خواهد بود.
اشپیگل: شما طوری بهنظر نمیرسید که گویا بدین زودی ارگ ریاست جمهوری را ترک خواهید کرد.
غنی: این بستگی به مردم افغانستان دارد. نشانههای خوبی وجود دارد که نشان میدهند تا پنجسال آینده همچنان فرصت آن را خواهم داشت تا برای آینده افغانستان با تمام نیرو کار نمایم، اما مانند هر افغان دیگر، من هم منتظر اعلام نتایج نهایی انتخابات میمانم.
منبع: اشپیگل انلاین
ترجمه: مجیبالرحمن اتل
یک مصاحبهً عالی وبدون طرف ګیری! هر دوجانب مصاحبه هم معلومات کافی از افغانستان وهم از جهان دارند و هم بدون ترس مصاحبه نموده اند که مصداق معکوس همان مثل ژورنالیزم استکه میګویند: بدترین مصاحبه همان است که در فضای ترس صورت ګیرند .هکذاجای دارند که ګفته شوند ترجمه خیلی اکادمیک ومعنی دار است به نظر من این یک مثال برای ترجمانان افغان میباشند که درین ترجمه از نګاه ترمینولوژی دری سوچه افغانی بکار برده شده که عاری ازتاُثیر تهاجم فرهنګی است.